◄نسبت بین اخلاق و مبارزه
وبلاگ تین‌نیوز، هادی خانیکی| مشترکات اخلاق و مبارزه آنجایی است که هر دو حوزه حداقل ادعا دارند که می‌خواهند «رنج‌های جامعه و انسان» را کم کنند و سهمی از آن مسئولیت را خود به‌عهده گیرند. البته فرصت و آزادی بیشتری در برابر عمل اخلاقی برای انتخاب راه‌های معدود وجود دارد، ولی در مبارزه این فقط مبارز نیست که انتخاب می‌کند چگونه مبارزه کند.
بلکه محیط و شرایط هم در اینکه او «چگونه مبارزه کند» بسیار مؤثر هستند. در جوامع استبدادزده طبیعتاً، استبداد را به درون خود می‌کشاند، به همین دلیل است که نیاز به «عمل اخلاقی» و «کنش اخلاقی» از همین جا شروع می‌شود. در واقع اخلاق برای تعدیل، تلطیف و کنترل شیوه‌های عمل انقلابی اهمیت پیدا می‌کند؛ برای اینکه انقلابی‌بودن را از گرفتارشدن به استبدادزدگی تا آنجا که می‌تواند دور کند.
در واقع اخلاق، عوارض منفی عمل انقلابی را کمتر می‌کند. معمولاً پرسش‌ها برای پیوند بین عمل اخلاقی و عمل انقلابی است، از همین جا نقش کنترل‌کننده اخلاق در کنش سیاسی آغاز می‌شود. اینکه اخلاق چطور می‌تواند عمل انقلابی را از خشونت و استبداد و انتقال آنچه در جامعه رایج یا بر آن مسلط است، نجات دهد. عمل انقلابی معمولاً رسیدن یا وادارشدن به یک انتخاب یا راه است که گاه حتی در همه ابعاد زندگی چریکی هم تأثیر می‌گذارد.
اساس حرف من در تلازم و هم‌پیوندی «اخلاق» و «مبارزه» است، اگرچه در نگاه اول مواجهه دو امر «تناقض‌نما» باشد. به نظر من اساساً دشواری و درعین‌حال زیبایی مبارزه تلاش برای حل تناقض‌هاست. برای این کار شاید بهتر باشد بکوشیم که در سایه نظریه اجتماعی به هم‌پیوندی «اخلاق» و «مبارزه» در چارچوب اخلاق نهادی بپردازیم. به این معنا مطالبه وضعیت اخلاق مبارزه یا اخلاقِ ستیز مطالبه‌ای انتقادی است. در رویکرد انتقادی اگر نتوانیم هر چیزی را در جای خود قرار دهیم و درآنجا بفهمیم طبیعتاً با نوعی از انحراف اخلاقی در ادراک مواجه می‌شویم.
به این اعتبار به مبحث «اخلاق در حوزه عمومی» در برابر «اخلاقیات در حوزه خصوصی» باید بیشتر توجه کنیم که به مقوله اخلاق مبارزاتی هم نزدیک‌تر است. مبارزه مفهومی منجمد و فریزشده در تاریخ نیست. اینکه بگوییم مبارز کسی است که همیشه خوب سوار موتور می‌شود و اسلحه بر کمر می‌گذارد و هیچ‌گاه انعطاف و قدرت ارتباط و گفت‌وگو را ندارد و هیچ‌وقت نمی‌تواند به یک اصلاح‌طلب تبدیل شود یا اگر اصلاح‌طلب شد حتماً از انقلابی‌گری فاصله گرفته است خود گفته‌ای منجمد و متصلب است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.