| کد خبر: 125104 |

برنامه مطالعاتی هایک

تین‌نیوز| وبلاگ موسی غنی نژاد-برنامه مطالعاتی هایك مبتنی بر نوعی انسان شناسی است كه با این پرسش آغاز می شود: گذار انسان ها از یك زندگی قبیله ای یا گله انسانی (جامعه اولیه) به جامعه گسترده بزرگ چگونه امكان پذیر شد؟

برنامه مطالعاتی هایك روی این مسأله متمركز است، یا به سخن دیگر می خواهد بگوید تمدن های بشری و از همه مهمتر تمدن پیشرفته امروزی چگونه پدید آمد. برای توضیح این تحول ها، هایك دیدگاه ویژه ای دارد و عمدتاً از علم اقتصاد و اقتصاد سیاسی كمك می گیرد. او معتقد است كه علم اقتصاد مهمترین علم دوران مدرن است. به این ترتیب از دیدگاه هایك علم اقتصاد اهمیت اساسی دارد. از دید او اقتصاد و پارادایم علم اقتصاد عنصر تشكیل دهنده اندیشه مدرن و جامعه مدرن است.

در ارتباط با این پرسش كه گذار انسان ها از یك زندگی قبیله ای یا گله انسانی به جامعه بزرگتر چگونه اتفاق می افتد، هایك معتقد است جامعه قبیله ای یا گله انسانی جامعه ای مبتنی بر هدف است. انسان شناس ها نیز معتقدند كه جامعه قبیله ای به جوامعی اطلاق می شود كه اعضای آن از یك انسجام برخوردار هستند و به منظور یك هدف مشخص دور هم جمع می شوند. قواعد و نظمی كه در این گونه جوامع وجود دارد مبتنی بر دستور و فرمان است.

به عبارتی یك سیستم متمركز وجود دارد كه براساس هدف مشترك و منظم شكل گرفته است، ضمن این كه یك رئیس نیز وجود دارد. هدف این جوامع ابتدا شكار است و نهایتاً این كه آن را توزیع می كنند. به نظر می رسد اگر این گونه جوامع تفكر اقتصادی نیز داشته باشند، تفكرشان توزیعی است. البته در تصمیم گیری ها نقش رئیس بسیار مهم است.  جوامع بزرگ اما ساختاری كاملاً متفاوت دارند. از دید انسان شناسان نظم دراین گونه جوامع مبتنی بر قواعد كلی و قانون است و الزاماً هدف مشتركی بین اعضا وجود ندارد. هركس به دنبال هدف خود است اما نظم همچنان وجود دارد. امروزه به این جوامع حكومت قانون نیز گفته می شود. در حقیقت این سیستم اجازه می دهد كه افراد علی رغم تعدد اهداف دچار تنازع و جنگ با یكدیگر نشوند. به این ترتیب در جوامع بزرگ آنچه رفتار انسان ها را هدایت می كند دستور یا فرمان رئیس نیست بلكه قواعدی هستند كه نقش هدایت كننده را برعهده دارند.

به طور كلی می توان گفت دو پارادایم وجود دارد. پارادایم اول جامعه  قبیله ای یا گله ای كه به آن پارادایم تضاد نیز گفته می شود. در این پارادایم تفكر سنتی حاكم است. تفكری كه مبتنی بر تضاد و تناقض است. لازم به ذكر است كه به این پارادایم، پارادایم دوست و دشمن نیز گفته می شود. پارادایم دوم جامعه مدرن است كه به آن پارادایم همسویی یا هماهنگی منافع نیز می گویند. به این معنا كه علی رغم تعدد اهداف و تفاوت افراد به لحاظ عقاید، اعضای این گونه جوامع نه تنها با هم در تضاد نیستند بلكه با هم هماهنگ و از یك نظم خاص برخوردارند، ضمن این كه هر كسی به دنبال هدف خودش است. به نظر می رسد آزادی نیز به همین معناست.  پیدا شدن تمدن با ظهور برخی سنت ها، آداب و رسوم و اخلاقیات امكان پذیر  میشوداخلاق از دیدگاه  هایك یك نقش محوری در شكل گیری و سازمان دهی و ساختار جامعه دارد.

ادامه دارد......

خواندنی ها

ارسال نظر

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.

  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.

  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.

  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.