◄ راهِ دشوار آقای وزیر

تین‌نیوز| عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی دولت حسن روحانی، ورود پرحاشیه‌ای به کابینه‌ی دولت متبوعش داشت.

به گزارش تین‌نیوز، عملکرد آخوندی در سه سال گذشته همواره محل بحث طیف‌های گوناگون بوده است. او پیش از ورودش به کابینه، مورد انتقاد شدید مخالفان بود اما سرانجام از مجلس رای اعتماد گرفت.

داستان آخوندی با رای اعتماد تمام نشد و مخالفان او دو سال بعد، او را برای استیضاح به مجلس کشاندند، اما باز هم توانست از مجلس رای اعتماد بگیرد. نگاهی به مسیر وزرات او نشان می­‌دهد عباس آخوندی می‌داند چگونه باقی بماند. تین‌نیوز در گزارشی تفصیلی به بررسی عملکرد عباس‌آخوندی در سه سال گذشته می‌پردازد.

چالش بزرگ پیش از وزارت

آخوندی در حالی در سال 92 به عنوان وزیر راه و شهرسازی معرفی شد که دو سال پیش از آن یعنی در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۹۰ با رأی مجلس و تأیید شورای نگهبان، وزارت راه و ترابری با وزارت مسکن و شهرسازی ادغام شده و وزارت راه و شهرسازی را تشکیل دادند.

این ادغام اما برای آخوندی چندان خوش‌یمن نبود. او پیش از این نیز سابقه‌ی وزارت در کابینه‌ی دوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی را داشت. آن سال‌ها او وزیر مسکن و شهرسازی دولت هاشمی رفسنجانی بود.

مخالفان به دلیل همین تخصص و تجربه در حوزه‌‌ی مسکن و شهرسازی او را در حوزه‌ی راه ناکارآمد، می‌دانستند. هرچند آنها سیاست‌های او را در دولت سازندگی نیز نقد می‌کردند. اما در طرف مقابل نیز، موافقان او اشاره به وضعیت اقتصادی نابه‌سامان حوزه‌ی مسکن، به دانش اقتصادی او استناد می‌کردند و معقتد بودند او می‌تواند وزارتخانه را از وابستگی صرف به اعتبارات دولتی رها کند.

با چنین فضای رسانه‌ای 23 مرداد سال 1392 آخوندی برای کسب رای اعتماد در دولت روحانی پا به مجلس گذاشت، در حالی که 9 روز  قبل برنامه پیشنهادی خود را برای وزارت راه و شهرسازی در دولت یازدهم منتشرکرده بود.

برخلاف انتظارات، آخوندی در جلسه تایید صلاحیت، اشاره‌‌ای کوتاه به مسکن داشت و بیشتر حرف‌های خود را به حوزه‌ی حمل‌ونقل اختصاص داد تا هوش سیاسی خود را به نمایش بگذارد. او به خوبی می‌دانست که منتقدان نوک پیکان خود را به سمت حمل‌ونقل خواهند گرفت.

 مخالفان؛ کارنامه‌ی ناموفق در گذشته

در آن جلسه بیژن نوباوه و علی‌اصغر زارعی که هر دو نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی بودند به عنوان مخالفان او سخنرانی کردند و البته جرقه­‌ی مسائل دنباله‌­داری مانند «مسکن مهر» از همان روزِ چهارشنبه زده شد.

بیژن نوباوه:  وزیر پیشنهادی در دوران مدیریت قبلی خود موفقیت چندانی در این حوزه نداشت. آقای آخوندی در دوره دوم ریاست جمهوری آقای هاشمی مسئولیت وزارت مسکن را بر عهده داشته‌اند، اما در آن دوران نه تنها موفقیتی کسب نکردند بلکه شاهد رخ دادن مشکلاتی بودیم. برنامه‌های کنونی ایشان هم عملیاتی نیست. در برنامه‌های آقای آخوندی به ادامه طرح مسکن مهر اشاره‌ای نشده در حالیکه طرح مسکن مهر گام مثبتی از سوی دولت بود.

علی اصغر زارعی : قیمت زمین و مسکن در این شرایط طبق آمارهای موجود سه برابر شد و از سال 75 به بعد تقریبا مسکن قیمت اعظمی از سبد هزینه خانوارها را به خودش اختصاص داد. ‌امروز عوارض فرهنگی و اجتماعی این نوع مدیریت در ساخت‌وساز را دامنگیر مردم می‌دانیم و یکی از مشکلات شهری‌مان از سوی دیگر هم موجب افزایش مهاجرت به شهرهای بزرگ تهران شد.

موافقان‌؛ دانش اقتصادی، چاره‌ی کار وزارتخانه

عبدالکریم هاشمی، نماینده میناب، مهرداد لاهوتی، نماینده مردم لنگرود و عبدالکریم حسین‌زاده، نماینده مردم نقده و اشنویه نیز به عنوان موافقان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی سخرانی کردند.

عبدالکریم هاشمی: اساس دفاعیه اینجانب از آقای آخوندی این موضوع است که برای حوزه‌ای که این همه گسترده بوده و دارای مشکلات مالی فراوان است، نیاز به مدیری داریم که دارای توانمندی‌های اقتصادی و اشراف به مسائل اقتصادی، فنی و مدیریتی بالا داشته باشد و کسی نباشد که صرفا به حوزه مالی و اعتباری دولت وابسته باشد.  

مهرداد لاهوتی: ما اگر در راس وزارت راه و شهرسازی انسانی مانند آقای آخوندی را قرار ندهیم به سراغ چه کسی باید برویم. 90 درصد حمل‌ونقل ما در بخش جاده‌ای و تنها 10 درصد آن در بخش ریلی و هوایی است. آقای آخوندی می‌گویند که با استفاده از توان بخش خصوصی در رسیدن به همان اهداف سند چشم‌انداز موفق خواهیم بود و این حرف درستی است و در هر صورت از این ابتکار ایشان استقبال می‌کنیم. دولت نهم بحث مسکن مهر را مطرح کرد که در نوع خود ابتکاری بود آیا دولت همیشه زمین در اختیار دارد که ما آن را در اختیار مردم به عنوان مسکن مهر قرار دهیم؟ از این رو هر دولتی باید با توجه به شرایط خود تدابیر لازم را به کار بگیرد.

عبدالکریم حسین‌زاده: امروز به وزیری نیاز داریم که اقتصادنگر باشد. در موضوع راه نیز با توجه به کشته‌ها و تلفات جاده‌ای نیاز به وزیری است که تولید محور باشد نه هزینه محور. ما به وزیری نیاز داریم که این شکاف را با مدیریت خود پر کند. آقای آخوندی در دوران تصدی خود بنیاد مسکنی را ایجاد کرد که هرگاه دولت با مشکل مالی مواجه می‌شود دست خود را به سوی آن دراز می‌کند. از نمایندگان می‌خواهم برای توسعه پایدار به کسی که اصل 44 قانون اساسی را تدوین کرده و در بازسازی منجیل و رودبار نقش داشته، رای مثبت بدهند.


آخوندی؛ اهمیتِ اقتصادِ حمل‌و‌نقل
پس از مخالفان و موافقان، نوبت به عباس آخوندی رسید تا در جایگاه قرار گرفته و سخنرانی کند. او بیش از مسکن، از حمل‌ونقل سخن گفت برخی از مهم‌ترین محورهای سخنان او اینگونه‌اند؛
در دولت گذشته مصوبه خوبی وجود داشت که امکان حمایت مالی از صنعت هواپیمایی را فراهم می‌کند، از این‌رو این مصوبه باید در دولت جدید پیگیری شود. این مصوبه باید در دولت جدید پیگیری شود و  از این‌رو اجرای ترمینال دو و ساماندهی مجدد فرودگاه مهرآباد بسیار ضروری است.

 با توجه به سرمایه‌گذاری عظیم انباشته شده، در صنعت حمل‌ونقل، افزایش کارایی و کاهش مخاطرات جاده‌ها یکی از اصول برنامه‌هایم محسوب می‌شود.

مقابله با فساد یکی از اصول مهم برنامه بنده است چرا که هیچ‌گاه توسعه با فساد به‌دست نخواهد آمد.

طرح‌های صنعت حمل‌ونقل و تأسیسات زیربنایی بسیار هزینه‌بر است و از سوی دیگر دولت در وضعیت اقتصادی قرار دارد که منابع اعتباری آن بسیار محدود است. بنابراین برای اجرای طرح‌های زیربنایی از جمله راه‌آهن که در اولویت طرح‌های توسعه این کشور قرار دارد و جاده‌ها و آزادراه‌ها چاره‌ای جز رجوع به بخش خصوصی نداریم.

صنعت حمل‌ونقل و ساختمان بیش از 10 درصد تولید ناخالص داخلی کشور را شکل می‌دهد اما سهم آنها در بازار سرمایه حدود صفر است که در واقع می‌توان گفت، درهای سرمایه ایران هنوز به صنعت حمل‌ونقل گشوده نشده است.

وضعیت جاده تهران شمال بسیار اسفناک است و این باید مورد بازنگری جدی قرار گیرد تا فضایی فراهم شود که بخش خصوصی تمایل به سرمایه‌گذاری داشته باشد. وزیر راه و شهرسازی باید از بُن دندان به توسعه بخش خصوصی اعتقاد داشته باشد.

 نکته بعدی ضرورت اتصال شبکه‌های ریلی و جاده‌ای به کشورهای همسایه است؛ این امر باعث افزایش ترانزیت شده و اقتصاد مناطق روستایی و مرزی کشور را رونق می‌دهد.

حمل‌ونقل دریایی بسیار مهم است. چرا که ما 2500 کیلومتر مرز دریایی داریم و این بخش در حوزه بار، مسافر، ماهیگیری و توریسم قسمت عمده‌ای از زندگی اقتصادی بندرنشینان را تشکیل می‌دهد.

 ناوگان ایران بسیار فرسوده است و برنامه پنجم نیز توصیه کرده که ظرفیت این بخش باید به یک‌و‌نیم برابر افزایش پیدا کند، ضمن اینکه عمر این ناوگان باید جوان شود.

ما باید با آموزش شهروندان و کنترل الکترونیکی جاده‌ها، زمینه ارتقای امنیت جاده‌ها را فراهم کنیم.

بسیاری از مجوزهایی که بخش خصوصی باید از بخش دولتی بگیرد، ضروری نیست، از این‌رو ما باید این فرآیندها را مورد بازبینی قرار دهیم تا بازار کسب و کار و حمل‌ونقل نیازمند مراجعه مکرر به وزارت راه و شهرسازی و گرفتن مجوز برای هر مسئله‌ای نباشد.
 
آغاز وزارت
سرانجام 24 مردادماه عباس آخوندی با 159 رای موافق، 107 رای مخالف و 18 رای ممتنع به عنوان وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم انتخاب شد. او بیشترین رای مخالف را داشت. با این‌حال وعده‌های آخوندی در جلسه‌ی رای اعتماد در سه سال بعد برای او دردسرهایی را به دنبال داشت. تین­‌نیوز مروری دارد برمهم‌ترین برنامه‌ها، چالش‌ها و دستاوردهای وزیر راه دولت اعتدال که در چند قسمت ارائه خواهد شد.