گامی به سوی اقتصاد شفاف
تین‌نیوز| موضوع کاهش وابستگی اقتصاد به نفت و تکیه بر درآمدهای مالیاتی از موضوعات و اولویت‌های مهمی است که از سوی سیاستگذاران اقتصادی مدت‌هاست دنبال می‌شود و اقداماتی هم دراین راستا صورت گرفته تا بلکه از این طریق بتوانند زمینه رشد و توسعه پایدار اقتصادی را فراهم کنند.
این سیاست درحالی دنبال می‌شود که کشور ما دارای ظرفیت‌های مالیات‌ستانی بالایی است اما از آنجا که فقط حدود ۴۰درصد از اقتصاد کشور، اقدام به پرداخت مالیات می‌کنند و به گفته رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور، بخش عمده اقتصادی ایران، زیرزمینی بوده، از این حیث با پدیده ناشناخته‌ای به عنوان فرار مالیاتی مواجه هستیم. سازمان امور مالیاتی مصمم است تا جلوی فراریان مالیاتی را بگیرد و در این زمینه اقداماتی را در دستورکار خود قرار داده است.
سید کامل تقوی‌نژاد، رییس سازمان امور مالیاتی کشور، می‌گوید: مالیات متعلق به همه ارکان نظام است و همه قوای کشور باید دست به‌دست هم دهند و تعاملی مثبت برقرار کنند تا بتوانیم مالیات را به عنوان حقوق حقه دولت و بیت‌المال به طور کامل و عادلانه وصول کنیم. به گفته او در اقتصاد باید مشارکت مردم پُررنگ‌تر دیده شود و در عرصه مالیاتی نیز باید به مردم و مودیان‌مان اعتماد کنیم و برای آنها ارزش قائل شویم. رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور بحث شفافیت را از موضوعات حائز اهمیت در این حوزه دانست و گفت: بخش عمده اقتصاد ما زیرزمینی است که به دلیل فرار مالیاتی
نمی‌توانیم از بخش عمده‌ای از فعالان اقتصادی مالیات وصول کنیم، بنابراین باید به سمت شفافیت برویم.
تقوی‌نژاد اعلام کرد: در کشور ما در حال حاضر مجموع مالیات و عوارض ۳/۷درصد از تولید ناخالص داخلی ما را تشکیل می‌دهد که این رقم در افق برنامه ششم باید به حدود ۱۱ درصد برسد. رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر اینکه سهم مالیات در درآمدهای دولت رو به افزایش است اظهار کرد: در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی که رهبر معظم انقلاب به دولت ابلاغ فرمودند باید میزان اتکای دولت به درآمدهای نفتی کاهش پیدا کند و به سمت درآمدهایی برویم که بتواند از اقتصاد داخلی ما نشأت بگیرد و اقتصاد کشور را از تکانه‌ها حفظ کند.
سهم درآمدهای مالیاتی در بودجه
وی با بیان اینکه در بودجه سال ۹۶ منابع عمومی دولت حدود ۳۳۰ هزار میلیارد تومان است افزود: از این رقم واگذاری دارایی مالی حدود ۱۳ درصد و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای حدود ۳۶ درصد سهم دارند و درصد سهم درآمدها که مالیات نیز در این بخش قرار می‌گیرد حدود ۴۹ درصد از بودجه کل است. تقوی‌نژاد افزود: هم‌اکنون سهم درآمدهای مالیاتی از کل درآمدها حدود ۳۶ درصد است و نزدیک ۵۰ درصد از بودجه جاری کشور نیز با مالیات تامین می‌شود.
سال گذشته ۶۸ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کردیم که این رقم امسال به ۸۷ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرد که با احتساب ۱۴ هزار میلیارد تومان از عوارض در مجموع در بودجه امسال پیش‌بینی شده که ۱۰۱ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کنیم که استنباط‌مان این است که بالای ۹۰ درصد این درآمدها محقق می‌شود، ولی هم‌اکنون منهای عوارض ۸۰ تا ۸۱ هزار میلیارد تومان درآمد به‌دست آورده‌ایم.
گسترش پوشش مالیاتی
معاون وزیر اقتصاد با بیان اینکه دراین راستا، عمده فعالیت‌مان را گسترش پوشش مالیاتی بنا گذاشتیم و در جهت شناسایی مودیان جدید و گسترش پایه مالیاتی کار کرده‌ایم بیان کرد: از شهریور امسال اداره کل مبارزه با فرار مالیاتی را در سازمان امور مالیاتی کشور راه‌اندازی کردیم تا مودیان جدید را شناسایی کنیم و در این زمینه از اداره کل مبارزه با پولشویی در وزارت اقتصاد و دارایی کمک گرفتیم که در این رابطه ۲۲۰ فقره به ما معرفی شدند که به ۹۰ فقره رسیدگی کردیم؛ از این تعداد ۱۳ مورد کسانی هستند که مالیات خود را پرداخت کرده و ۷۷ مورد نیز کسانی هستند که مودی ما نبودند اما در
اقتصاد فعالیت می‌کردند که آنها را فراخواندیم و با اسناد و مدارکی که به آنها نشان دادیم بدهی مالیاتی‌شان را وصول کردیم؛ براین اساس ۹۹۰ میلیارد تومان در این ۳ ماه مالیات کسب کردیم.
به هرحال پدیده فرار مالیاتی در شرایطی در کشور وجود دارد که به عقیده کارشناسان اگر هدف دولت، جایگزینی درآمدهای مالیاتی به جای نفت است، باید در این فرآیند، راه فرارهای مالیاتی بسته شود و این مهم می‌تواند از راه‌هایی همچون اصلاحات در قوانین مالیاتی، مبارزه با قاچاق، ایجاد شفافیت در فعالیت‌های اقتصادی و... محقق شود.
ایجاد شفافیت در فعالیت‌های اقتصادی
محمدصادق علیپور، یکی از کارشناسان اقتصادی در این‌باره با بیان اینکه بیشتر فرارهای مالیاتی از این موضوع سرچشمه می‌گیرد که چارچوب معلوم و مشخصی از برخی از فعالیت‌های اقتصادی به شکل رسمی وجود ندارد، گفت: به عبارتی، فعالیت‌شان شفاف نیست و از عملکردی که دارند، به نهادهای کنترلی و نظارتی، گزارشی ارائه نمی‌دهند. به گفته او درصورتی که مبادلات و فعالیت‌های اقتصادی از طریق چارچوب مشخصی و با کد مشخصی انجام شود، به‌طور یقین کنترل‌ها از لحاظ پرداختی‌های مالیاتی بیشتر و بهتر خواهد شد.
او معتقد است یکی از راه‌های پیشگیری از فرار مالیاتی در کشور این است که اطلاعات فعالان اقتصادی و عملکردشان به شکل دقیق ثبت شود. دراین راستا باید سامانه‌ای ایجاد شود که بتواند چارچوب مشخصی از فعالیت فعالان اقتصادی را به‌دست بیاورد. این کارشناس براین باوراست که همچنین باید بتوان از فعالیت‌های بازارهای غیررسمی و قاچاق نیز پیشگیری کرد چون این بخش عملکرد شفافی ندارند و از عملکردشان اطلاعاتی ارائه نمی‌دهند. ازاین رو می‌توان گفت که بیشترین فرارهای مالیاتی دراین حوزه وجود دارد.
سیاستگذاری‌ها در حوزه مالیات مدون باشد
بهروز احمدی، یکی دیگر از کارشناسان اقتصادی نیز درهمین رابطه در گفت‌وگو با گسترش تجارت با بیان اینکه برای دستیابی به رشد پایدار اقتصادی باید درآمدهای مالیاتی جایگزین درآمدهای نفتی شود و این یک ضرورت است گفت: تحقق این مهم امکانپذیر است اما به شرط آنکه شرایط را برای مالیات‌ستانی بیشتر با توجه به ظرفیت‌هایی که در کشور وجود دارد فراهم کرد. به گفته او، در حال‌حاضر آمارها نشان می‌دهد که بخشی از اقتصاد که در حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد است، اقدام به پرداخت مالیات نمی‌کنند و یا با توجه به فعالیت و درآمدی که کسب می‌کنند، این پرداختی بسیار کم است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به این موضوع که طی سنوات گذشته سیاست‌های منسجم ومدونی در زمینه مالیات در کشور وجود نداشته است، افزود: به نظر بنده، موضوع مالیات‌ستانی باید همواره از اهمیت لازم در اقتصاد برخوردار باشد و سیاست‌هایی که دراین راستا اتخاذ می‌شود، مداوم باشد تا در نهایت به نفع اقتصاد کشور تمام شود. به گفته احمدی، برای پیشگیری از فرارهای مالیاتی در کشور، باید نظام مالیاتی به سیستم یکپارچه اطلاعاتی مجهز شود، تا در این سیستم اطلاعات دقیق و کاملی از فعالیت‌های اقتصادی که در کشور انجام می‌شود، وجود داشته باشد تا براساس آن یک برنامه‌ریزی
مناسب در حوزه مالیات‌ستانی انجام گیرد. به نظر بنده، برای تحقق اهداف مدنظر، باید منابع درآمدی و هزینه‌ای فعالان اقتصادی به شکل کامل مشخص باشد تا این شفافیت مانع از فرار مالیاتی در کشور شود. به‌طور حتم اگر این شرایط فراهم نشود نمی‌توان متناسب با آن سیاست‌های مالیاتی درست و مناسبی را اعمال کرد.
سخن آخر
به‌طور حتم افزایش درآمدهای مالیاتی می‌تواند بهترین راه برای افزایش درآمد دولت و پیشبرد اهداف اقتصادی کشور باشد، اما درحال‌حاضر ما در این بخش با مشکلاتی همچون فرارهای مالیاتی روبه‌رو هستیم که تحقق این اهداف را با مشکل مواجه کرده است، از این‌رو آنطور که کارشناسان می‌گویند، با توجه به ظرفیت‌های مالیات‌ستانی بالایی که در کشور وجود دارد، باید اقداماتی انجام گیرد تا راه فرار مالیاتی در اقتصاد بسته شود و این نیازمند گسترش پایه‌های مالیاتی و تقویت نظارت در حوزه مالیاتی است و اینکه فعالیت‌های اقتصادی از شفافیت لازم برخوردار باشند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.