◄ الکترونیکی شدن عوارض 10 آزادراه هنوز باقی مانده است
اجرای طرح الکترونیکی‌شدن ۱۰ آزادراه باقی‌مانده در روزهای اخیر ابلاغ شده و در حال طی‌کردن مراحل باقی‌مانده هستند. درصورتی‌که اتفاق جدیدی در این حوزه رخ ندهد می‌توان انتظار داشت که ظرف دو ماه آینده گام بعدی کار نیز آغاز شود.
سرانجام پس از چند سال بحث و گمانه‌زنی، وزارت راهوشهرسازی طرح الکترونیکی‌سازی پرداخت عوارض در آزادراه‌ها را در روزهای پایانی سال قبل و به شکل محدود اجرایی کرد. طرحی که بناست در آینده نه‌چندان دور در تمامی آزادراه‌ها اجرایی شود و به‌این‌ترتیب جاده‌های ایران برای همیشه با باجه‌های دریافت عوارض خداحافظی کنند.
طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته در فاز نخست آزادراه‌های تهران–ساوه، قزوین–زنجان، تهران-قزوین و تهران–قم رسما الکترونیکی شدند تا در مراحل بعدی آزادراه‌های باقی‌مانده نیز به این طرح بپیوندند. باوجودآنکه برای اجرایی‌شدن این طرح مقدماتی چندماهه طی شد اما با اجرایی‌شدن این پروژه بسیاری از مشکلات کار خود را نشان دادند. نبود اطلاع‌رسانی دقیق و عدم آشنایی مسافران با شیوه جدید، به وجود آمدن مشکلات جدید در پرداخت الکترونیکی عوارض و نبود زیرساخت‌های لازم برای استفاده از شیوه‌های معرفی‌شده بخشی از مشکلاتی بود که مسافران در طول این مدت با آنها روبه‌رو شدند.
با وجود تمام این مشکلات اما به نظر می‌رسد وزارت راهوشهرسازی بر تداوم اجرای این طرح در کوتاه‌ترین زمان ممکن اصرار دارد.
سید حسین میرشفیع، معاون ساخت و توسعه آزادراه‌های شرکت ساخت و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل کشور در گفتگو با «حمل‌ونقل» آنچه درحال‌حاضر اتفاق افتاده را مرحله ابتدایی این طرح مهم می‌داند و معتقد است با عبور از دوران پیک سفری نوروز حالا دستگاه‌های مرتبط تلاش می‌کنند با برطرف کردن ایرادهای به وجود آمده، در گام‌های بعدی، طرح بدون اشکالات جدی دنبال خواهد شد.
با عبور از هفته‌های ابتدایی اجرای طرح الکترونیکی شدن عوارض آزادراهی، درحال‌حاضر کدام زیرساخت‌ها برای استفاده مسافران مهیا شده است؟
تلاش وزارت راهوشهرسازی در اجرای این طرح فراهم‌کردن زیرساخت‌های لازم و متنوع برای استفاده مردم بوده است و خوشبختانه تا امروز تعداد زیادی از این شیوه‌ها به مرحله اجرا رسیده است. نخستین شیوه، قرار‌دادن دستگاه‌های کارتخوان در عوارضی آزادراه‌ها بود که این موضوع در گام اول اجرایی شد.
در مرحله بعد چند اپلیکیشن برای پرداخت عوارض فعال شدند و در کنار آن تگ‌های بانک مسکن نیز به شبکه جدید متصل شد. با مذاکرات صورت‌گرفته حدود ۱۶ هزار دستگاه خودپرداز چند بانک نیز به پرداخت عوارض الکترونیکی مجهز شدند و مسافران می‌توانند برای پرداخت عوارض خود از طریق آنها اقدام کنند. ما برای مسافرانی که به گوشی تلفن همراه هوشمند مجهز نیستند نیز یک کد دستوری تعریف کردیم که با شماره‌گیری آن امکان پرداخت عوارض فراهم می‌شود.
یکی از نگرانی‌های مردم این بود که در صورت نیاز برای پرداخت الکترونیکی باید اطلاعات شخصی خود را وارد کرده و در اختیار سامانه‌های موجود قرار دهند. آیا این موضوع صحت دارد؟
در شیوه‌های فعلی که از آنها یاد شد چنین موضوعی لازم نیست و مسافران می‌توانند برای تردد صرفا با شماره پلاک از درگاه‌های مختلف استفاده کرده و عوارض خود را بپردازند. در کنار این شیوه‌ها برخی سایت‌های متصل به بانک‌ها نیز فعال هستند که افراد با کیف پول خود در آنها امکان پرداخت پیدا می‌کنند. در این سایت‌ها با واردکردن اطلاعات پس از هر بار تردد، به شکل خودکار مبلغ مدنظر برای عوارض از حساب‌ها آنها کسر خواهد شد. در کنار آن اگر برخی شرکت‌ها یا نهادها نیز بخواهند عوارض خودروهای خود را پرداخت کنند، با ثبت اطلاعات و نهایی‌شدن آنها امکان پرداخت گروهی عوارض را پیدا خواهند کرد.
در هفته‌های گذشته یکی از اصلی‌ترین نگرانی مسافران نبود امکان اطلاع‌رسانی دقیق درباره این طرح و چگونگی روشن شدن ابعاد دقیق این طرح بود. برای حل این مشکل چه برنامه‌ریزی صورت گرفته است؟
آنچه در هفته‌های گذشته اتفاق افتاد گام نخست اجرای طرح بود که باید در مراحل بعدی کامل شده و رشد کند. هدف ما در گام نخست این بود که در ایام پیک مسافرتی نوروز مسافران در آزادراه‌های الکترونیکی شده بدون معطلی عوارض خود را پرداخت کرده و به حرکت خود ادامه دهند.
پس‌ازآن ما میزان رضایت‌مندی از طرح را بررسی کرده و تلاش کردیم با راه‌اندازی سامانه تماس تلفنی ۲۴ ساعته و شماره پیامکی نیز برای دریافت نظرات مردم در نظر گرفته شده است. ما برای آنکه از میزان دقت طرح مطمئن شویم حدود یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار پلاک که تردد آنها در این آزادراه‌ها ثبت شده بود را دوباره موردبررسی قرار می‌دهیم تا هیچ اطلاعاتی بدون تأیید صحت نهایی ثبت نشود.
آیا برای نهایی‌شدن فرایند اجرایی، دیگر آزادراه‌های باقی‌مانده با تأخیر به این طرح می‌پیوندند؟
از ابتدا نیز برنامه‌ریزی ما این بود که پس از اجرای گام اول، دیگر آزادراه‌ها نیز در کوتاه‌ترین زمان ممکن به این طرح متصل شوند زیرا باید عوارض سنتی از آزادراه‌ها حذف شود. راه‌های باقی‌مانده در حال طی‌کردن مراحل پایانی کار هستند و به‌زودی وارد فرایند اجرا می‌شوند.
آیا می‌توان زمان دقیقی برای نهایی‌شدن این طرح مشخص کرد؟
اجرای طرح الکترونیکی‌شدن ۱۰ آزادراه باقی‌مانده در روزهای اخیر ابلاغ شده و در حال طی‌کردن مراحل باقی‌مانده هستند. درصورتی‌که اتفاق جدیدی در این حوزه رخ ندهد می‌توان انتظار داشت که ظرف دو ماه آینده گام بعدی کار نیز آغاز شود.
