تغییر قیمت برای توسعه سی‌ان‌جی کافی نیست
در حال حاضر، اختلاف قیمت واقعی بنزین و CNG از همیشه بیشتر است؛ اما مصرف CNG در ۴ سال گذشته، رشد قابل‌توجهی نداشته است که این موضوع نشان می‌دهد علاوه بر قیمت، عوامل دیگری ازجمله افزایش تعداد جایگاه‌ها در کلان‌شهرها هم در توسعه و رشد مصرف CNG دخیل هستند.
در حال حاضر، اختلاف قیمت واقعی بنزین و CNG از همیشه بیشتر است؛ اما مصرف CNG در ۴ سال گذشته، رشد قابل‌توجهی نداشته است که این موضوع نشان می‌دهد علاوه بر قیمت، عوامل دیگری ازجمله افزایش تعداد جایگاه‌ها در کلان‌شهرها هم در توسعه و رشد مصرف CNG دخیل هستند.
به گزارش عیارآنلاین، پس از ورود گاز طبیعی در قالب گاز فشرده یا CNG در سال ۱۳۸۵ به سبد سوخت کشور، استقبال خوبی از آن توسط مردم صورت گرفت به‌طوری‌که هم‌اکنون حدود ۲۰ درصد از مصرف سوخت خودروهای سبک را گاز طبیعی تأمین می‌کند. مهم‌ترین دلیل استقبال مردم از CNG تفاوت قیمت آن با بنزین بود که باعث رشد سریع مصرف آن در سال‌های ابتدایی شد.
اختلاف قیمت بنزین و گاز فشرده توانسته است مردم را ترغیب کند تا به میزان ۲۰ درصد از مصرف بنزین خود را با CNG جایگزین کنند. اما چرا مردم بیش از این تمایلی به مصرف گاز فشرده ندارند؟ جدول-۱ نشانگر قیمت واقعی (تومان بر اساس قیمت‌های سال ۹۰) بنزین و CNG در سال‌های مختلف است.
جدول ۱- قیمت واقعی بنزین و CNG تومان (بر اساس قیمت‌های سال ۹۰)
حال برای مقایسه هزینه سالانه سوخت یک خودروی بنزینی با یک خودروی گازسوز می‌توان فرض کرد که مصرف سوخت خودروهای بنزینی برابر ۱۰ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و مصرف CNG در خودروهای گازسوز برابر ۱۰ کیلوگرم (۱۳٫۵ مترمکعب) در ۱۰۰ کیلومتر است. اگر فرض شود که خودروها در سال به‌طور متوسط حدود ۲۰ هزار کیلومتر مسافت طی می‌کنند، آنگاه به‌راحتی می‌توان میزان هزینه سوخت خودروهای بنزینی با گازسوز را مقایسه نمود.
نمودار ۱- هزینه سوخت خودروهای بنزینی و گازسوز بر اساس تومان سال ۹۰
چنانچه در نمودار-۱ مشاهده می‌شود در طی سال‌های مختلف همواره هزینه سوخت خودروی بنزینی بیشتر از خودروی گازسوز بوده است. این اختلاف در چند سال ابتدایی و دو سال اخیر بیشترین مقدار را داشته به‌طوری‌که هم‌اکنون هزینه سالانه سوخت یک خودروی گازسوز حدود ۸۰۰ هزار تومان کمتر از خودروهای بنزینی است.
در نمودار-۲ می‌توان درصد رشد مصرف CNG در سال‌های مختلف را با مقدار هزینه سالانه صرفه‌جویی شده از طریق مصرف CNG در خودرو مشاهده نمود.
نمودار ۲- میزان رشد مصرف CNG در مقایسه با هزینه سالانه صرفه‌جویی شده از طریق مصرف CNG در خودرو
از نمودار-۲ می‌توان دریافت که با کاهش اختلاف قیمت بنزین و CNG، میزان رشد مصرف CNG نیز کاهش یافته است و بالعکس؛ اما این روند فقط تا سال ۹۲ ادامه داشته و از آن سال به بعد با افزایش سود ناشی از مصرف CNG به‌جای بنزین برای مصرف‌کنندگان، کل مصرف CNG رشد قابل‌توجهی نداشته است.
حال سؤال اصلی اینجاست که آیا با کاهش قیمت CNG در خودروها می‌توان رشدی در میزان مصرف CNG و کاهش مصرف و واردات بنزین ایجاد نمود؟ به نظر می‌رسد مشکلاتی نظیر توزیع نامناسب جایگاه‌ها در کشور و کمبود جایگاه‌های CNG در شهرهای بزرگ که باعث ایجاد صف‌های طولانی شده است، دسترسی خودروهای سواری شخصی، رانندگان تاکسی، وانت و کامیونت‌های گازسوز را دچار اختلال می‌کند، هرچند که توان عرضه CNG در کشور دو برابر میزان مصرف باشد. درنتیجه مردم حتی در صورت تمایل هم نمی‌توانند از سوخت CNG به‌راحتی استفاده کنند. همچنین ضروری است برخی ایرادات فنی موجود در مجموعۀ قوای محرکه خودروهای گازسوز اصلاح شود تا از این نظر نیز مصرف‌کنندگان با مشکل روبرو نباشند.
لذا گرچه کاهش قیمت سی‌ان‌جی برای مصرف‌کننده می‌تواند در افزایش اقبال به آن مؤثر باشد، اما بهتر است به‌جای کاهش قیمت نهایی CNG، قیمت فروش آن به جایگاه‌داران کاهش یابد تا با افزایش کارمزد برای آن‌ها، اقتصاد تأسیس جایگاه سوخت‌گیری CNG بهبود یافته و بخش خصوصی به توسعه این موضوع کمک نماید. همچنین می‌توان با اعطای تسهیلات ویژه برای تأمین زمین موردنیاز با همکاری شهرداری‌ها، حاشیه سودی منطقی برای بخش خصوصی که علاقه‌مند به توسعه صنعت CNG و احداث جایگاه هستند ایجاد نمود.
