◄ صنعت هوانوردی و تولید ناخالص داخلی

وبلاگ داریوش نیکنام-طرح بحث در خصوص سهم و نقش صنعت هوانوردی در بهبود ،گسترش و افزایش قابلیت های رقابتی در  اقتصاد ملی کشور ها طی سالهای اخیر بطور جدی تری در دستور کار مجامع جهانی و موسسات تحقیقاتی قرار گرفته است.

روند رو به رشد  اهتمام دولت ها برای تامین زیرساخت‌های حیاتی این صنعت بویژه در بخش فرودگاهی و راههای زمینی امن و راحت دسترسی به آنها نیز  در همین راستاست.

به طور مثال یافته های ملموس و  قابل توجهی بر اساس مطالعات انجام شده توسط موسسه مشاوره اقتصادی آکسفورد در سال 2014 در خصوص سهم و نقش صنعت هوانوردی در اقتصاد ملی بریتانیا و تولید ناخالص داخلی (GDP) آن بدست آمده است.

چکیده مهمترین موارد این مطالعات به شرح ذیل است:

- سهم سالانه بخش هوانوردی  (Aviation ) ،  52 میلیارد پوند است.

- این سهم در اقتصاد ملی و به عبارت دیگر در GDP به سه بخش به شرح ذیل تفکیک می‌شود:

1- مبلغ 22/3 میلیارد پوند بعنوان خروجی مستقیم بخش Aviation شامل خطوط هوایی، فرودگاهها، خدمات زمینی و جانبی، صنایع هوا -فضا و تولید

 و ساخت در این صنعت.  

2- مبلغ 16/7 میلیارد پوند به صورت غیر مستقیم و از طریق خرید و تامین کالاهای مورد نیاز بخش Aviation از زنجیره تامین کالا در داخل کشور

3- مبلغ 12/9 میلیارد پوند در آمد مالی کارکنان شاغل در بخش هوانوردی کشور که توسط آنان و بصورت مستقیم در بازار مصرف میشود.

- نقش بخش هوانوردی در افزایش توانمندی کسب‌وکار ها و ارتقاء بهره‌وری آنها از طریق بهبود و گسترش شبکه ارتباطات بین‌المللی  (Connectivity ) با مراکز عمده تجارت جهانی

- ایجاد بیش از 961000 شغل مستقیم

- پرداخت مستقیم مالیات سالانه بخش هوانوردی به میزان 8/7 میلیارد پوند شامل مالیات شرکت ها ، مالیات کارکنان و عوارض فرودگاهی از سوی مسافران ویا همان APD که خود این  رقمی معادل 2/4 میلیارد پوند میشود.

- بخش تولید و ساخت نیز در صنعت هوا -فضا از بخش  هوانوردی سهمی برابر با 20 میلیارد پوند دارد .تعداد شاغلین در این بخش 327000 نفر بوده که از این تعداد فقط 241000 نفر در حوزه تولید صنعتی بخش هو -فضا شاغل هستند.

- بر اساس این گزارش درآمد ناشی از ورود گردشگران خارجی از طریق حمل و نقل هوایی سالانه برابر با 19/6 میلیارد پوند میباشد. در این بخش نیز 477000 نفر مشغول به کار و فعالیت هستند.

- افزایش کارآمدی اقتصاد ملی و افزایش بهره‌وری آن  از طریق  بهبود و گسترش شبکه ارتباطات هوایی بین‌المللی از دیگر یافته های این مطالعات تحقیقی میباشد.

 گزارش تاکید مینماید که این افزایش کارآیی و بهره وری در بنگاه ها و شرکت های خارج از بخش هوانوردی از دو مسیر  بشرح ذیل فراهم میشود:

1- افزایش دسترسی شرکت های داخلی به بازارهای بین‌المللی که به نوبه خود موجب رقابت در بازار های داخلی کشور میشود.

2- گسترش آزادانه جریان سرمایه و نیروی کار بین کشورهای مختلف جهان

- بهبود و گسترش شبکه ارتباطات هوایی بین‌المللی امکان وسیعتر ی را جهت دسترسی شرکت‌های بریتانیایی به بازار های جهانی میسر میسازد و همزمان مشوقی است برای صادرات محصولات و در عین حال نیز موجب تشدید رقابت بین تولید کنندگان داخلی و رقبای خارجی آنها میشود.این تشدید رقابت در نهایت  نیز شرکت ها را به سمت انتخاب و توسعه  استراتژی مزیت رقابتی و تخصصی میکشاند.

این روند رو به رشد (راهبرد تخصصی تر شدن شرکت ها و کار اصلی  در حوزه مزیت رقابتی ) زمینه های مقیاس پذیری اقتصاد  (Economy of Scales ) را در تجارت جهانی مهیا نموده که پیامدهایی چون کاهش هزینه تولید و قیمت محصول را بدنبال دارد و مصرف کننده نهایی نیز در این فرآیند بهره مند میشود.

-باز شدن بیشتر  کشور از طریق بهبود و گسترش صنعت هوانوردی به روی رقبای خارجی به سهم خود میتواند عامل تعیین کننده ای در گسترش خلاقیت و نوآوری در تولیدات صنعتی و سایر بخش های اقتصاد ملی باشد.

- این گزارش همچنین تاکید می‌کند که بهبود و گسترش شبکه ارتباطات هوایی بین‌المللی زمینه های رشد تصاعدی اقتصادی را فراهم می کند.

جمع بندی گزارش :

به منظور حداکثر نمودن فرصت های فراوان فوق که یافته های مطالعات انجام شده است،  توجه دولت  با اولویت مناسب بطور اعم به بخش هوانوردی و بالاخص تمرکز بر بهبود و گسترش زیرساخت های فرودگاهی و تامین منابع مالی مورد نیاز آنها و همچنین گسترش  راههای امن و راحت دسترسی جاده‌ای به فرودگاهها ضرورت تام و تمام دارد.

این تمهیدات از سوی دولت بطور قطع موجب ارتقا جذابیت کشور به عنوان یک مقصد سفر خواهد شد.

در کشور ما نیز در محافل علمی و  تخصصی بحث نقش و سهم صنعت هوانوردی در GDP کشور بطور جدی مطرح می باشد.

یکی از چالشهای جدی برای تحقق این نوع مطالعات در کشور، فقدان دسترسی به داده و اطلاعات متقن و  روز آمد است ،اما در  هر حال شدنی و ممکن است.