فواید پذیرش مفاد FATF در شرایط تحریم

۱- تسهیل روابط مالی با کشورهای غیر غربی

حتی با وجود تحریم های دلاری، برخی از کشورهای غیرغربی که با ایران همکاری می کنند، مانند چین، روسیه و برخی از کشورهای همسایه، برای ادامه تعاملات بانکی و تجاری، شفافیت بیشتری از سیستم مالی ایران می خواهند. پذیرش FATF به این کشورها اطمینان می دهد که ایران استانداردهای ضد پول شویی و مقابله با تامین مالی تروریسم را رعایت می کند و این امر می تواند به بهبود روابط بانکی با این کشورها کمک کند؛ حتی اگر به دلار نباشد.

۲- افزایش شفافیت و کاهش ریسک برای سرمایه گذاران خارجی

پذیرش FATF باعث می شود که ریسک های حقوقی و مالی سرمایه گذاران خارجی کاهش یابد. بسیاری از موسسات مالی بین المللی برای رعایت مقررات داخلی خود به همکاری با کشورهای عضو FATF نیاز دارند. این امر می تواند در جلب سرمایه گذاری و افزایش تجارت با استفاده از ارزهای غیردلاری، مانند یوآن چین، روبل روسیه یا ارزهای منطقه ای موثر باشد.

۳- کاهش هزینه های مبادلات مالی

ایران به دلیل تحریم ها مجبور به استفاده از واسطه های متعدد و کانال های غیررسمی برای انتقال پول و تجارت است که این موضوع هزینه ها را به طور قابل توجهی افزایش می دهد. اجرای قوانین FATF ممکن است باعث کاهش نیاز به واسطه ها و ساده تر شدن مبادلات مالی از طریق سیستم های بانکی امن تر و کارآمدتر شود، حتی اگر از دلار آمریکا استفاده نشود.

۴- امکان ایجاد مکانیزم های مالی جایگزین

اگر ایران به استانداردهای FATF پایبند باشد، شانس موفقیت مکانیزم های مالی جایگزین (مانند سیستم های تهاتری یا استفاده از ارزهای محلی) افزایش می یابد. برخی از کشورها که به همکاری با ایران تمایل دارند، ممکن است در این شرایط راحت تر بتوانند سیستم های مالی موازی با استفاده از ارزهای غیردلاری را ایجاد و تقویت کنند.

۵- تقویت همکاری های منطقه ای و گسترش اتحادیه های مالی

پیوستن به FATF می تواند به ایران در توسعه همکاری های اقتصادی با نهادها و کشورهای منطقه ای کمک کند، به ویژه در شرایطی که ایران به دنبال تقویت اتحادیه های منطقه ای مثل سازمان همکاری شانگهای و گسترش پیمان های چندجانبه مالی با همسایگان است، رعایت استانداردهای FATF به عنوان نشانه ای از شفافیت مالی می تواند شرکای بیشتری را برای همکاری جلب کند و موانع مقرراتی را کاهش دهد.

۶- بهبود اعتبار بانکی ایران در سطح بین المللی

هم اکنون بانک های ایران به دلیل حضور در لیست سیاه FATF با محدودیت های جدی مواجه هستند و حتی بانک های کوچک و متوسط در کشورهایی که تحت تاثیر تحریم های آمریکا نیستند نیز از کار با بانک های ایرانی پرهیز می کنند. پیوستن به FATF می تواند اعتبار بانک های ایرانی را ارتقا دهد و موجب شود برخی بانک ها و موسسات مالی کوچک تر در سایر کشورها بتوانند بدون نگرانی از جریمه ها و محدودیت ها با ایران وارد تعامل شوند.

۷- افزایش امکان پیوستن به توافق های دوجانبه و چندجانبه اقتصادی

در دنیای امروز، بسیاری از توافق ها و پیمان های اقتصادی دوجانبه یا چندجانبه، از اعضا انتظار دارند که به استانداردهای FATF پایبند باشند، بنابراین پیوستن ایران به این گروه می تواند دسترسی ایران را به این پیمان ها (حتی درصورت تحریم های دلاری) ممکن کند. این توافق ها می توانند شرایط تجارت غیردلاری را آسان تر کرده و فرصت های جدیدی در حوزه های مختلف اقتصادی برای ایران ایجاد کنند.

۸- کاهش اثر تحریم های ثانویه

با پیوستن به FATF، احتمالا شرکت ها و بانک های خارجی راحت تر می توانند از خطر تحریم های ثانویه آمریکا اجتناب کنند. شرکت ها و بانک های خارجی که به مقررات FATF توجه دارند، ممکن است ریسک همکاری با ایران را کمتر ببینند و حتی در صورت اجتناب از دلار، آمادگی بیشتری برای معامله با ایران با ارزهای دیگر پیدا کنند.

۹- بهبود دسترسی به تکنولوژی ها و خدمات مالی نوین

بسیاری از فناوری ها و خدمات مالی نوین مانند فین تک ها (فناوری های مالی) و سیستم های پرداخت دیجیتال، تحت نظارت قوانین بین المللی از جمله FATF هستند. پیوستن به این استانداردها می تواند دسترسی ایران را به برخی از این فناوری ها ممکن کند که می تواند برای ایجاد راهکارهای مالی جدید و مستقل از دلار کمک کند.

نتیجه گیری

در شرایط تحریم دلار، الحاق به FATF شاید نتواند تاثیر مستقیم و چشمگیری بر استفاده از دلار برای ایران داشته باشد؛ اما می تواند مسیر تعاملات اقتصادی با سایر کشورها را هموارتر کرده و به ایران کمک کند تا از طریق ارزهای جایگزین و سیستم های بانکی دیگر تجارت کند. در مجموع، حتی با وجود تحریم دلار، پذیرش استانداردهای FATF می تواند از طرق غیرمستقیم اما موثر به اقتصاد ایران کمک کند. این گام به عنوان بخشی از یک استراتژی کلان برای کاهش وابستگی به دلار و استفاده از ظرفیت های اقتصادی و مالی جدید در منطقه و جهان می تواند موثر باشد.