شهر فرودگاهی امام در گذر تاریخ/قسمت دوازدهم
علیرضا منظری-کارشناس صنعت هوایی
در کشور جمهوری اسلامی ایران فرودگاه‌های متعددی احداث و مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند که از جمله آنها فرودگاه امام خمینی (ره) است که به‌عنوان یک فرودگاه بین‌المللی در کنار پایتخت کشور واقع شده است. رسیدن شهر فرودگاهی امام به شکل فعلی، به دلایلی حدود ۵ دهه طول کشیده است، بنابراین بیان سابقه احداث و بهره‌برداری آن در طول حدود نیم قرن، علاوه بر ثبت در تاریخ می‌تواند چراغ راه آیندگان قرار گیرد.
اگرچه آغاز احداث و بهره‌برداری این فرودگاه به سال‌های قبل از انقلاب اسلامی باز می‌گردد، ولی عمده عمر طولانی خود را در دوران پس از انقلاب اسلامی گذرانده است و در‌این‌راستا با توجه به تغییرات متعدد در سطح وزات راه و ترابری و ریاست سازمان هواپیمایی کشوری، شاهد تحولات و فراز و نشیب‌های زیادی بوده است زیرا با هر تغییر و جابه‌جایی مدیران و به تبع آن سیاست‌ها و خط مشی‌ها، در کند یا تند شدن فرایند احداث و بهره‌برداری این پروژه تأثیر قابل توجهی ایجاد شده است.
از‌همین‌رو علیرضا منظری با توجه به اینکه در دوران خدمت خود در سازمان هواپیمایی کشوری از نزدیک در جریان این فراز و نشیب‌ها بوده، تصمیم گرفته تا گوشه‌هایی از روند این فعالیت‌ها را به رشته تحریر درآورد و برای قسمت‌هایی از آن نیز از اطلاعات دیگران بهره ببرد. به گفته این کارشناس ارشد حوزه هوایی، در این مجموعه به هیچ‌وجه تجزیه‌وتحلیل در نظر نبوده و نگارنده صرفاً در پی گردآوری مطالب بر حسب تاریخ انجام بوده است و فقط در برخی موارد به‌ناچار گلایه‌مندی‌های رایج را ذکر کرده است.
حال تین نیوز در صدد است تا بخش‌هایی از این کتاب منتشرنشده (در دست انتشار) را برای معرفی این ابرپروژه به تدریج در قالب تاریخ شفاهی سازمان هواپیمایی کشوری در اختیار مخاطبان قرار دهد. در همین راستا دپارتمان تاریخ شفاهی موسسه مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی تین آمادگی خود را جهت مصاحبه با پیشکسوتان حوزه حمل و نقل هوایی کشور و ثبت تاریخ شفاهی این صنعت، اعلام می‌دارد.
قسمت دوازدهم:
سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۳
سرانجام در اوایل سال ۱۳۸۰، در چارچوب برنامه تأمین تجهیزات فرودگاهی و پس از مذاکراتی مهم، قرارداد خرید و نصب سامانه تجهیزات پایانه‌ای عمومی برای پذیرش مسافر در پایانه مسافری فرودگاه نیز منعقد شد. بعد از آن با نزدیک شدن زمان شروع بهره‌برداری از فرودگاه امام خمینی (ره)، مجری طرح فرودگاه امام و شرکت فرودگاه‌های پاریس در سال ۱۳۸۱ (فوریه ۲۰۰۲) یادداشت تفاهمی را امضا کردند که تأکید داشت، شرکت مذکور برای کمک به فرایند فوری بهره‌برداری از فرودگاه در چارچوب مفاد قرارداد منعقدشده در سال ۱۳۸۰ (اکتبر ۲۰۰۰) پیشنهاد‌هایی را ارائه دهد.
در سال ۱۳۸۲ (آوریل ۲۰۰۲)، شرکت فرودگاه‌های پاریس پیرو ملاقات سال پیش از آن، درباره خدمات بهره‌برداری فرودگاه برای سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه‌های کشور و مجری طرح فرودگاه امام خمینی (ره) گزارش پیشنهادی را ارسال کرد که هدف آن تعریف محدودیت‌ها و نقاط قوت و چارچوب مسئولیت‌های شرکت بهره‌بردار فرودگاه در کنار وظایف سایر نهادهای مشغول به کار در فرودگاه و تعیین سازمان کلی و شرح مشاغل شرکت مدیریت فرودگاهی برای بهره‌برداری آن بود.
این پیشنهاد دربرگیرنده خدمات مشاوره‌ای آماده‌سازی اسناد مناقصه قراردادهای حق امتیاز و ساخت و بهره‌برداری و انتقال مرحله دوم احداث طرح، شامل پایانه شماره ۲ مسافری و پایانه بار و مراکز آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی و خدمات پشتیبانی زمینی و نحوه انتقال مسافر از فرودگاه مهرآباد و آشیانه‌ها هم بود. در هر حال، مسئولان از این پیشنهاد استقبال نکردند و همچنان مجری طرح فرودگاه امام خمینی (ره) درصدد بود در چارچوب اعتبارات دولتی، برنامه‌های توسعه را به کندی ادامه دهد.
