شهر فرودگاهی امام در گذر تاریخ/قسمت بیست و ششم
علیرضا منظری-کارشناس صنعت هوایی
در کشور جمهوری اسلامی ایران فرودگاه‌های متعددی احداث و مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند که از جمله آنها فرودگاه امام خمینی (ره) است که به‌عنوان یک فرودگاه بین‌المللی در کنار پایتخت کشور واقع شده است. رسیدن شهر فرودگاهی امام به شکل فعلی، به دلایلی حدود ۵ دهه طول کشیده است، بنابراین بیان سابقه احداث و بهره‌برداری آن در طول حدود نیم قرن، علاوه بر ثبت در تاریخ می‌تواند چراغ راه آیندگان قرار گیرد.
اگرچه آغاز احداث و بهره‌برداری این فرودگاه به سال‌های قبل از انقلاب اسلامی باز می‌گردد، ولی عمده عمر طولانی خود را در دوران پس از انقلاب اسلامی گذرانده است و در‌این‌راستا با توجه به تغییرات متعدد در سطح وزات راه و ترابری و ریاست سازمان هواپیمایی کشوری، شاهد تحولات و فراز و نشیب‌های زیادی بوده است زیرا با هر تغییر و جابه‌جایی مدیران و به تبع آن سیاست‌ها و خط مشی‌ها، در کند یا تند شدن فرایند احداث و بهره‌برداری این پروژه تأثیر قابل توجهی ایجاد شده است.
از‌همین‌رو علیرضا منظری با توجه به اینکه در دوران خدمت خود در سازمان هواپیمایی کشوری از نزدیک در جریان این فراز و نشیب‌ها بوده، تصمیم گرفته تا گوشه‌هایی از روند این فعالیت‌ها را به رشته تحریر درآورد و برای قسمت‌هایی از آن نیز از اطلاعات دیگران بهره ببرد. به گفته این کارشناس ارشد حوزه هوایی، در این مجموعه به هیچ‌وجه تجزیه‌وتحلیل در نظر نبوده و نگارنده صرفاً در پی گردآوری مطالب بر حسب تاریخ انجام بوده است و فقط در برخی موارد به‌ناچار گلایه‌مندی‌های رایج را ذکر کرده است.
حال تین نیوز در صدد است تا بخش‌هایی از این کتاب منتشرنشده (در دست انتشار) را برای معرفی این ابرپروژه به تدریج در قالب تاریخ شفاهی سازمان هواپیمایی کشوری در اختیار مخاطبان قرار دهد. در همین راستا دپارتمان تاریخ شفاهی موسسه مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی تین آمادگی خود را جهت مصاحبه با پیشکسوتان حوزه حمل و نقل هوایی کشور و ثبت تاریخ شفاهی این صنعت، اعلام می‌دارد.
قسمت بیست و ششم:
پس از استقرار مدیریت و سازماندهی جدید شرکتی شهر فرودگاهی، با وجود کمبود اعتبار مالی از منابع عمومی، فعالیت دوباره به‌ویژه درزمینه سرمایه‌گذاری برای موارد خاص شروع شد. در اواخر بهمن‌ماه ۱۳۹۴، پیش‌نویس قرارداد با شرکت پستی «دی اچ ال» برای احداث تأسیسات لازم در شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) نهایی و آماده امضا شد. این شرکت درزمینه جابه‌جایی سریع بار هوایی در جهان شهرت داشت که با اجرای این پروژه توانست با هواپیماهای خود نسبت به جابه‌جایی پست و بار هوایی با وزن و حجم کم و توزیع در کشورهای منطقه اقدام کند.
به‌علاوه در اوایل اسفند سال ۱۳۹۴، تفاهم‌نامه احداث نمایشگاه بین‌المللی در منطقه آزاد تجاری و تأسیس شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی در شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) به امضای مدیرعامل شرکت شهر فرودگاهی و معاون وزارت صنعت، معدن و بازرگانی رسید. احداث پایانه صادراتی صنایع‌دستی ایران و ایجاد تالار حراج صنایع‌دستی در شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) می‌توانست در تسهیل صادرات صنایع‌دستی مؤثر باشد. به همین منظور مذاکراتی میان مسئولان صنایع‌دستی کشور و شرکت شهر فرودگاهی در اوایل سال ۱۳۹۵ برای سرمایه‌گذاری و احداث آن انجام پذیرفت. در اوایل اردیبهشت سال ۱۳۹۵، با هدف انتقال دانش و تجارب و آموزش در جهت ارتقای مدیریت فرودگاه تفاهم‌نامه همکاری میان شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) و فرودگاه اینچئون کشور کره جنوبی منعقد شد. این فرودگاه تجارب مناسبی به‌ویژه درزمینه جابه‌جایی بار هوایی داشت، زیرا در این مورد رتبه دوم و در مورد جابه‌جایی مسافر رتبه هشتم جهان را کسب کرده است.
در پایان این بخش (احداث فرودگاه)، باید اشاره کرد، احداث فرودگاه امام خمینی (ره) علاوه بر ساخت زیربناها برای جابه‌جایی مسافر و بار هوایی از یک منظر دیگر نیز در اقتصاد داخلی تأثیرگذار بود و آن تغییر سیمای مناطق وسیع اطراف پروژه است که در گذشته عموماً از مناطق کم‌رشد و محروم تهران به شمار می‌آمدند. درحالی‌که با تکمیل فرودگاه و هم‌زمان با شروع بهره‌برداری نیازهایی در منطقه به وجود آمد که پاسخگویی به آنها می‌توانست هم چهره منطقه را دگرگون و هم شهروندان ساکن در این نواحی را از امکانات رفاهی بیشتری برخوردار کند. درهمین‌حال، ادامه مسیر خطوط راه‌آهن شهری تهران به فرودگاه موقعیتی تازه در برابر شهرک‌های حاشیه‌ای جنوب تهران قرار خواهد داد تا به تسهیلات مرکزی تهران دسترسی آسان‌تری در اختیار داشته باشند.
ادامه دارد
