شهر فرودگاهی امام در گذر تاریخ/قسمت پنجاه و هشتم
علیرضا منظری-کارشناس صنعت هوایی
در کشور جمهوری اسلامی ایران فرودگاه‌های متعددی احداث و مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند که از جمله آنها فرودگاه امام خمینی (ره) است که به‌عنوان یک فرودگاه بین‌المللی در کنار پایتخت کشور واقع شده است. رسیدن شهر فرودگاهی امام به شکل فعلی، به دلایلی حدود ۵ دهه طول کشیده است، بنابراین بیان سابقه احداث و بهره‌برداری آن در طول حدود نیم قرن، علاوه بر ثبت در تاریخ می‌تواند چراغ راه آیندگان قرار گیرد.
اگرچه آغاز احداث و بهره‌برداری این فرودگاه به سال‌های قبل از انقلاب اسلامی باز می‌گردد، ولی عمده عمر طولانی خود را در دوران پس از انقلاب اسلامی گذرانده است و در‌این‌راستا با توجه به تغییرات متعدد در سطح وزات راه و ترابری و ریاست سازمان هواپیمایی کشوری، شاهد تحولات و فراز و نشیب‌های زیادی بوده است زیرا با هر تغییر و جابه‌جایی مدیران و به تبع آن سیاست‌ها و خط مشی‌ها، در کند یا تند شدن فرایند احداث و بهره‌برداری این پروژه تأثیر قابل توجهی ایجاد شده است.
از‌همین‌رو علیرضا منظری با توجه به اینکه در دوران خدمت خود در سازمان هواپیمایی کشوری از نزدیک در جریان این فراز و نشیب‌ها بوده، تصمیم گرفته تا گوشه‌هایی از روند این فعالیت‌ها را به رشته تحریر درآورد و برای قسمت‌هایی از آن نیز از اطلاعات دیگران بهره ببرد. به گفته این کارشناس ارشد حوزه هوایی، در این مجموعه به هیچ‌وجه تجزیه‌وتحلیل در نظر نبوده و نگارنده صرفاً در پی گردآوری مطالب بر حسب تاریخ انجام بوده است و فقط در برخی موارد به‌ناچار گلایه‌مندی‌های رایج را ذکر کرده است.
حال تین نیوز در صدد است تا بخش‌هایی از این کتاب منتشرنشده (در دست انتشار) را برای معرفی این ابرپروژه به تدریج در قالب تاریخ شفاهی سازمان هواپیمایی کشوری در اختیار مخاطبان قرار دهد. در همین راستا دپارتمان تاریخ شفاهی موسسه مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی تین آمادگی خود را جهت مصاحبه با پیشکسوتان حوزه حمل و نقل هوایی کشور و ثبت تاریخ شفاهی این صنعت، اعلام می‌دارد.
قسمت پنجاه و هشتم:
در اوایل سال ۱۳۸۱ شرکت فرودگاه‌های کشور عملیات بهره‌برداری از تسهیلات سوخت هوانوردی فرودگاه امام خمینی(ره) را از طریق آگهی به مزایده گذاشت. طرح تسهیلات سوخت هوانوردی مشتمل بر دو محل هفتگی و روزانه است که مخازن روزانه با یک خط لوله به مخازن هفتگی متصل شده و سوخت مخازن هفتگی از طریق یک تلمبه‌خانه در انبار ری و انتقال سوخت هوانوردی به‌وسیله خط لوله به طول ۳۴ کیلومتر تأمین می‌شود.
تسهیلات و تجهیزات قابل واگذاری در مرحله اول شامل مخازن متعدد و تلمبه‌خانه‌های تخلیه و بارگیری و ساختمان‌های مورد نیاز بوده و در مرحله دوم خط لوله جهت انتقال فرآورده از تأسیسات انبار ری به مخازن هفتگی است.
خرید سوخت هوانوردی از شرکت ملی نفت ایران و انتقال آن به مخازن ذخیره و فروش سوخت هوانوردی به هواپیماها از طریق ماشین‌های سوخت‌رسان و یا لوله‌کشی زیرزمینی و تأمین تمامی ماشین‌های سوخت‌رسان استاندارد و نیروی انسانی متخصص و با تجربه و دانش فنی و تدوین دستورالعمل‌های لازم و نگهداری و تعمیر تسهیلات و تجهیزات از جمله تعهدات بهره‌بردار به‌شمار می‌رود و کارفرما به منظور بهره‌برداری نسبت به تحویل تسهیلات و تجهیزات قابل واگذاری برای مرحله اول اقدام می‌کند.
بهره‌بردار ملزم به پرداخت ماهانه مبلغ یکصد میلیون ریال به شرکت فرودگاه‌هاست که این مبلغ تا میزان فروش یکصد هزار لیتر و کمتر سوخت هوانوردی در روز ملاک قرار می‌گیرد. علاوه بر آن بهره‌بردار باید سهم سود شرکت فرودگاه‌های کشور حاصله از خرید و فروش سوخت هوانوردی را در دوره‌های ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ ساله به‌طور جداگانه محاسبه و اعلام کند.
تعداد چهار شرکت سوخت‌رسانی و خدمات فرودگاهی اوج، خدمات فرودگاهی سفیران، حاضر سیستم و ایرگونومیکس اسناد مزایده را دریافت کردند ولی فقط دو شرکت سوخت‌رسانی و خدمات فرودگاهی اوج و خدمات فرودگاهی سفیران در مزایده شرکت کردند. کمیسیون مزایده در مورخ بیست و نهم خرداد ماه ۱۳۸۱ تشکیل و پس از بررسی اسناد حوزه فعالیت مندرج در اساسنامه شرکت خدمات فرودگاهی سفیران را مغایر با موضوع مزایده تشخیص داد اما اسناد شرکت سوخت‌رسانی و خدمات فرودگاهی اوج مورد تأیید قرار گرفت. با توجه به وجود تنها یک شرکت کننده مقرر می‌شود تا نظریه کارشناسی و پیش‌بینی قیمت اخذ شود.
موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع شد و متعاقب آن با دریافت نظریه کارشناسی مجددا جلسه مزایده در مورخ اول مرداد ماه ۱۳۸۱ تشکیل شد. چون قیمت شرکت اوج برای بهره‌برداری در یک دوره ۱۵ ساله بالاتر از قیمت کارشناسی بود اعضای کمیسیون مقرر داشتند نسبت به انعقاد قرارداد با شرکت سوخت‌رسانی و خدمات فرودگاهی اوج به منظور بهره‌برداری از تسهیلات سوخت هوانوردی فرودگاه
امام خمینی(ره) برای یک دوره ۱۵ ساله اقدام شود.
در نیمه سال ۱۳۸۱ قرارداد با موضوع تهیه و تأمین سوخت هوانوردی مورد نیاز و سایر فرآورده‌های نفتی از شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و یا سایر تولیدکنندگان معتبر و حمل آن تا فرودگاه امام خمینی(ره) و بهره‌برداری از محل سوخت هوانوردی و تجهیزات منصوبه در آن به منظور عرضه و فروش مواد مذکور در توقفگاه‌های هواپیما برای مدت ۱۵ سال میان شرکت فرودگاه‌های کشور و شرکت سوخت‌رسانی و خدمات فرودگاهی اوج منعقد شد و در اجرای مفاد آن پس از انقضای مدت قرارداد با وجود شرایطی شرکت اوج می‌تواند در اولویت انتخاب قرار گیرد.
ادامه دارد
