شهر فرودگاهی امام در گذر تاریخ/قسمت شصت و یکم
علیرضا منظری-کارشناس صنعت هوایی
در کشور جمهوری اسلامی ایران فرودگاه‌های متعددی احداث و مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند که از جمله آنها فرودگاه امام خمینی (ره) است که به‌عنوان یک فرودگاه بین‌المللی در کنار پایتخت کشور واقع شده است. رسیدن شهر فرودگاهی امام به شکل فعلی، به دلایلی حدود ۵ دهه طول کشیده است، بنابراین بیان سابقه احداث و بهره‌برداری آن در طول حدود نیم قرن، علاوه بر ثبت در تاریخ می‌تواند چراغ راه آیندگان قرار گیرد.
اگرچه آغاز احداث و بهره‌برداری این فرودگاه به سال‌های قبل از انقلاب اسلامی باز می‌گردد، ولی عمده عمر طولانی خود را در دوران پس از انقلاب اسلامی گذرانده است و در‌این‌راستا با توجه به تغییرات متعدد در سطح وزات راه و ترابری و ریاست سازمان هواپیمایی کشوری، شاهد تحولات و فراز و نشیب‌های زیادی بوده است زیرا با هر تغییر و جابه‌جایی مدیران و به تبع آن سیاست‌ها و خط مشی‌ها، در کند یا تند شدن فرایند احداث و بهره‌برداری این پروژه تأثیر قابل توجهی ایجاد شده است.
از‌همین‌رو علیرضا منظری با توجه به اینکه در دوران خدمت خود در سازمان هواپیمایی کشوری از نزدیک در جریان این فراز و نشیب‌ها بوده، تصمیم گرفته تا گوشه‌هایی از روند این فعالیت‌ها را به رشته تحریر درآورد و برای قسمت‌هایی از آن نیز از اطلاعات دیگران بهره ببرد. به گفته این کارشناس ارشد حوزه هوایی، در این مجموعه به هیچ‌وجه تجزیه‌وتحلیل در نظر نبوده و نگارنده صرفاً در پی گردآوری مطالب بر حسب تاریخ انجام بوده است و فقط در برخی موارد به‌ناچار گلایه‌مندی‌های رایج را ذکر کرده است.
حال تین نیوز در صدد است تا بخش‌هایی از این کتاب منتشرنشده (در دست انتشار) را برای معرفی این ابرپروژه به تدریج در قالب تاریخ شفاهی سازمان هواپیمایی کشوری در اختیار مخاطبان قرار دهد. در همین راستا دپارتمان تاریخ شفاهی موسسه مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی تین آمادگی خود را جهت مصاحبه با پیشکسوتان حوزه حمل و نقل هوایی کشور و ثبت تاریخ شفاهی این صنعت، اعلام می‌دارد.
قسمت شصت و یکم:
واگذاری تسهیلات آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی
در نیمه دوم سال ۱۳۷۸ به‌منظور سرعت در راه‌اندازی و بهره‌برداری فرودگاه امام خمینی (ره) و با در نظر گرفتن کمبود اعتبار منابع عمومی برای تکمیل تسهیلات فرودگاه مقرر شد تا سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در برخی موارد خاص ازجمله تسهیلات آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی دعوت کنند. در این راستا شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران اعلام آمادگی کرد که می‌تواند با مشارکت شرکت‌های خارجی درزمینه ایجاد تسهیلات آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی در فرودگاه امام خمینی (ره) سرمایه‌گذاری کند و توافقنامه‌ای را با سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه‌های کشور امضا کرد.
شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در اجرای توافقنامه منعقده با سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه‌های کشور درزمینه احداث و بهره‌برداری ساختمان و تجهیزات جهت آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی در فرودگاه امام خمینی (ره) اواخر سال ۱۳۷۸ تفاهم‌نامه‌ای را با شرکت خارجی گیت گرمه درزمینه سرمایه‌گذاری جهت ساخت و بهره‌برداری از تسهیلات آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی در فرودگاه امام خمینی (ره) منعقد می‌کند تا با مشارکت یکدیگر سرمایه‌گذاری را انجام داده و به اعتبار شرکت خارجی بتوانند بازاریابی مناسبی را برای فروش محصولات به شرکت‌های هواپیمایی خارجی داشته باشند.
شرکت خدمات آبلا به‌عنوان یکی از شرکت‌های مطرح جهانی هم در سال ۱۳۷۸ پیشنهاد انعقاد تفاهم‌نامه‌ای را به‌منظور سرمایه‌گذاری و احداث ساختمان و تجهیزات جهت تسهیلات آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی در فرودگاه امام خمینی (ره) به سازمان هواپیمایی کشوری ارائه داد تا به‌موجب آن شرکت جدیدی با مشارکت پنجاه‌وپنج درصد شرکت خدمات آبلا و سی‌وپنج درصد شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و ده درصد سازمان هواپیمایی کشوری تأسیس و آن شرکت مشترک فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری را آغاز کند. درهرحال با توجه به شرایط ناپایدار سیاست‌های متخذه برای آن فرودگاه هیچ‌یک از شرکت‌های مذکور طرح اجرایی و توجیه اقتصادی پروژه‌ها را تحویل ندادند.
سرانجام شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت تا بدون مشارکت شرکت خارجی و با توجه به تجربیات قبلی سرمایه‌گذاری در مورد تسهیلات آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی را انجام دهد. اگرچه مسئولیت آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی را به بهره‌بردار فرودگاه واگذار کرده بودند که تا مورخ یکم بهمن‌ماه ۱۳۸۰ ظرفیت لازم را برای شرکت‌های هواپیمایی به وجود آورد ولی در مردادماه ۱۳۸۰ کمیته بهره‌برداری فرودگاه امام خمینی (ره) واگذاری زمین به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران جهت ایجاد تسهیلات آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی را مورد تأیید قرار داد. پس از اجرای مقدمات طرح و دریافت زمین از مجری طرح فرودگاه امام خمینی (ره) در اواخر سال ۱۳۸۱ اسناد مناقصه آن تهیه و احداث ساختمان آغاز می‌شود که با توجه به کمبود اعتبار ساخت و تجهیز آن به طول می‌انجامد تا اینکه پس از راه‌اندازی فرودگاه جدید آماده بهره‌برداری می‌شود.
مرکز آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی آن شرکت در مساحتی بالغ بر شانزده هزار مترمربع در سه‌طبقه احداث شده که فضای لازم اداری و عملیات تولید را دارا است و ظرفیت عرضه سی هزار بسته غذایی را دارد. مجهز به انواع تجهیزات و دستگاه‌های تهیه و تولید مواد غذایی و آزمایشگاه‌های کنترل شیمیایی و میکربی و کارگاه یخ خشک است که عمده تجهیزات خریداری و برای نصب وارد کشور شد. مشاور ساخت و تجهیز آن، شرکت مشاور آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی آلمان بود. به هر ترتیب با واگذاری تسهیلات آماده‌سازی غذا برای پذیرایی هوایی به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک شرکت دولتی باید آن مرکز نیز به‌صورت دولتی مدیریت و بهره‌برداری شود.
ادامه دارد
