◄ چند مزیت برای پیمایشی شدن عوارض آزاد راه‌ها
80 درصد تردد راه های ایران متعلق به خودروهای سواری است. اما در ایران تمام بار تامین مالی راهداری بر روی صاحبان کالا یا کارخانه‌دارانی است که 4 درصد بارنامه از آنها اخذ میشود و از مردمی که سفر می‌کنند عوارضی کمی دریافت می شود.
روز گذشته معاون برنامه ریزی سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای از پیمایشی شدن عوارض آزاد راه ها در راستای عدالت اجتماعی خبر داد. وی افزود: در سال جاری چهار آزادراه دولتی که طرح عوارض الکترونیکی در آنها اجرایی شده، پیمایشی خواهد شد.
به گزارش تین نیوز، به گفته کارشناسان صنعت حمل و نقل این طرح جدید می تواند کمک زیادی به این صنعت کند اما آنچه مهم است اینکه نحوه اجرا این طرح چگونه باشد که مورد اعتراض مردم، شرکت ها و حتی نهاد سیاستگذار قرار نگیرد.
روزبه افشاری کارشناس صنعت حمل و نقل در گفتگو با خبرنگار تین نیوز در این باره گفت: در ایران بر خلاف کشور های دیگر برای تامین مالی در حوزه راهداری از بودجه عمومی استفاده می شود در حالی که در همه کشورها راهداری از بودجه عمومی استفاده نمی کند و از بودجه عوارض راه، تامین مالی میشود.
وی افزود: در بیشتر کشور ها قانونی به نام سیستم (VMT) یا همان مسافت سفر با وسیله نقلیه برحسب مایل وضع شده است و در این چارچوب هزینه پیمایش وسایل نقلیه دریافت میشود که در تامین مالی ساخت بزرگراه‌ها و نگهداری و حفظ آنها موثر است. وقتی رانندگان با سیستم‌های قیمت‌گذاری ترافیک بیشتر آشنا شوند، حمایت آنها از چنین سیستمی افزایش می‌یابد.
افشاری ادامه داد: اولین مزیت این سیستم این است که عدالت بر قرار می شود. در این شرایط فردی که مسافرت های زیادی می رود نسبت به کسی که سالی یکی دوبار مسافرت می رود منطقاً باید عوارض بیشتری پرداخت کند. پس اولین حسن این قانون این است که عدالت برقرار می شود.
وی ادامه داد: دومین مزیتی که این طرح دارد تامین مالی مناسب در حوزه راهداری است. در مدل‌های متعارف تامین مالی راهداری به روش‌های بسیار قدیمی و منسوخ شده عمل میشود. برای مثال تامین مالی در حوزه حمل و نقل جاده ای تنها از جابه‌جایی کالا در قالب 4 درصد بارنامه تامین انجام میشود. این روش اجحاف به صنعت حمل و نقل است.
وی افزود: 80 درصد تردد راه های ایران متعلق به خودروهای سواری است. اما در ایران تمام بار تامین مالی راهداری بر روی صاحبان کالا یا کارخانه‌دارانی است که 4 درصد بارنامه از آنها اخذ میشود و از مردمی که سفر می‌کنند عوارضی کمی دریافت می شود.
این کارشناس حوزه حمل و نقل گفت: به دلیل سیاست های موجود، تقاضا برای سفر با وسایل شخصی نسبت به استفاده از وسایل نقلیه عمومی افزایش پیدا کرده است. تقاضای بالای سفر با وسایل شخصی ملاحظات مربوط به ایمنی را نیز تغییر می‌دهد. مثلا وقتی با مردم با خودرویی مانند پراید در جاده‌ها تردد می‌کنند؛ احتمال حادثه افزایش می یابد.
وی افزود: با این اقدام راهداری ایران اقتصادی تر میشود، تامین مالی شیوه جدیدتری به خود می‌گیرد، ایمنی بالاتری به دست می‌آید و همچنین کاهش مصرف سوخت را به همراه دارد و تقاضا برای حمل و نقل عمومی نیز افزایش پیدا می کند.
سلام.اینکه در حوزه راهداری از بودجه عمومی استفاده نشود و راه ها از بودجه عوارض تامین مالی شوند خوب است .
اینکه با این روش عدالت بر قرار می شود هم درست است ولی مگر الان فردی که مسافرت های زیادی می رود نسبت به کسی که سالی یکی دوبار مسافرت می رود عوارض بیشتری نمیپردازد؟
اینکه در ایران تمام بار تامین مالی راهداری بر روی صاحبان کالا یا کارخانه دارانی است که 4 درصد بارنامه از آنها اخذ میشود هم درست است.
خوب است سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در این مورد بهتر اطلاع رسانی کند. پیمایشی بودن یعنی چه؟ همین حالا هم چهار آزادراهی که طرح عوارض الکترونیکی در آنها اجرایی شده، عملا پیمایشی هستند. خودرو یی که مثلا وارد اتوبان تهران ساوه میشود تا گیت پرند یک مبلغ میپردازد که طبعا متناسب است با مسافت تهران- پرند. در گیت بعدی بین پرند و ساوه مبلغ بیشتری میپردازد که عقلا متناسب است با مسافت بیشتر قطعه ی پرند- ساوه .مسافت بین دو گیت معلوم است و قیمت عوارض هم معلوم. پس همین الان هم آنکه مسافت بیشتری میپیماید عوارض بیشتری میپردازد.
شاید منظور از پیمایشی کردن عوارض ، تغییر نرخ آن باشد!!! با توجه به تاکید گزارش بر اینکه " با اجرای این طرح تامین مالی شیوه جدیدتری به خود می‌گیرد " این فرضیه تقویت میشود.