استاندارد عابر پیاده؛ راهکاری برای حفظ جان انسان ها​

به گزارش تین نیوز به نقل از آخرین خودرو، در دهه های اخیر، توجه به ایمنی عابران پیاده به یکی از مهم ترین دغدغه های صنعت خودروسازی و قانون گذاران تبدیل شده است. تصادفات جاده ای همواره به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل مرگ و میر در جهان شناخته می شوند و در این میان، عابران پیاده به خصوص در شهرها و مناطق پرتردد، آسیب پذیرترین گروه از کاربران جاده ای هستند. به همین دلیل، استانداردهای عابر پیاده به منظور کاهش شدت جراحات و تلفات در زمان برخورد خودروها با عابران، به طور فزاینده ای مورد توجه قرار گرفته اند. این استانداردها، شامل مجموعه ای از معیارها و ضوابط ایمنی می شوند که خودروسازان را ملزم می کنند تا طراحی و ساخت خودروها را به گونه ای انجام دهند که در صورت وقوع تصادف، کمترین آسیب به عابر پیاده وارد شود. در این مطلب، به بررسی دقیق تر تاریخچه، تأثیرات، و چالش های این استانداردها خواهیم پرداخت.

تاریخچه و قوانین استاندارد عابر پیاده

ایده اولیه ایجاد استانداردهای عابر پیاده به دهه ۱۹۷۰ میلادی بازمی گردد؛ زمانی که افزایش چشمگیر تلفات جاده ای در کشورهای توسعه یافته، به ویژه در اروپا و ایالات متحده، نگرانی های جدی ای را برای کشور ها به وجود آورد. با رشد صنعت خودروسازی و افزایش تردد خودروها در مناطق شهری، تعداد تصادفات با عابران پیاده نیز به طرز چشمگیری افزایش یافت. بر اساس آماری که توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) در دهه ۱۹۸۰ منتشر شد، تصادفات جاده ای سالانه بیش از ۵۰۰ هزار عابر پیاده را به کام مرگ می کشاند. این آمار، ضرورت ایجاد قوانین و مقررات جدید برای بهبود ایمنی جاده ها و حفاظت از جان عابران را بیش از پیش نمایان ساخت.

اولین تلاش ها برای تدوین استانداردهای ایمنی عابر پیاده، در اروپا آغاز شد. در سال ۱۹۹۶، اتحادیه اروپا با معرفی «دستورالعمل برخورد با عابر پیاده»، خودروسازان را ملزم به رعایت معیارهایی در طراحی قسمت جلویی خودروها کرد که در صورت برخورد با عابر پیاده، شدت آسیب های وارده کاهش یابد. این دستورالعمل در سال ۲۰۱۰ به طور چشمگیری تقویت شد و تست های تصادف مرتبط با ایمنی عابر پیاده به یک الزام قانونی برای تمامی خودروهای جدید تبدیل گردید. در این تست ها، عواملی همچون میزان صدمات وارده به سر، گردن و پاهای عابر پیاده در هنگام برخورد با قسمت های مختلف خودرو از جمله سپر، کاپوت و جلوپنجره مورد ارزیابی قرار می گیرد.

ژاپن نیز در دهه ۲۰۰۰ میلادی استانداردهای خاصی را برای ایمنی عابران پیاده تدوین کرد و اجرای این استانداردها را به طور جدی در دستور کار قرار داد. این کشور با جمعیت بالا و تردد سنگین عابران پیاده در شهرها، همواره با چالش های ایمنی در جاده ها مواجه بوده است. اجرای استانداردهای عابر پیاده در ژاپن اگرچه در ابتدا با مخالفت شدید خودروسازان همراه بود، اما تحقیقات و آمارها نشان دادند که این قوانین توانستند تا ۴۰ درصد از تلفات ناشی از برخورد خودروها با عابران را کاهش دهند.

در ایالات متحده، قوانین مرتبط با ایمنی عابر پیاده در مقایسه با اروپا و ژاپن از سخت گیری کمتری برخوردار بودند. با این حال، از اوایل دهه ۲۰۱۰، برخی ایالت ها تلاش کردند تا با تصویب قوانین سخت گیرانه تر، این استانداردها را بهبود بخشند. به عنوان مثال، ایالت کالیفرنیا با توجه به آمار بالای تصادفات و تلفات جانی عابران پیاده، قوانینی را وضع کرد که خودروهای جدید را ملزم به رعایت معیارهای ایمنی خاصی در این زمینه می کرد.

در ایران نیز سال ۱۴۰۲، این استاندارد به عنوان یکی از اجزای اصلی استانداردهای ۸۵ گانه خودروهای تولید داخل اجباری شد و یکی از دلایل اصلی در توقف تولید پژو پارس، استاندارد عابر پیاده بود.

اجزای استاندارد عابر پیاده

استانداردهای ایمنی عابر پیاده بر چندین بخش اصلی از طراحی خودرو تأثیر می گذارند که هر کدام از این بخش ها در کاهش شدت صدمات عابران نقش حیاتی ایفا می کنند. مهم ترین اجزای مرتبط با این استانداردها شامل موارد زیر می شود:

سپر جلو: سپر خودرو اولین بخشی است که در برخورد با عابر پیاده درگیر می شود و طراحی آن باید به گونه ای باشد که نیروی ضربه را جذب و از انتقال مستقیم آن به اندام های تحتانی عابر جلوگیری کند. در این بخش از مواد جذب کننده انرژی مانند فوم های مخصوص استفاده می شود که پشت سپر قرار می گیرد تا سفتی و سختی سپر را کاهش دهد، برای مثال دیاق تارا به همین دلیل پلاستیکی شده است. این تغییرات به توزیع بهتر نیروی ضربه کمک کرده و از شدت آسیب های احتمالی می کاهند. یکی از دلایل عدم موفقیت پژو پارس در تست های ایمنی عابر پیاده، سفتی و طراحی تیز سپر آن بود که به جای جذب ضربه، آن را مستقیماً به عابر انتقال میداد.

نازک تر شدن کاپوت:  در خودروهای جدید، کاهش ضخامت ورق کاپوت به منظور مطابقت با استانداردهای عابر پیاده انجام می شود. نازک تر شدن کاپوت باعث می شود که در صورت برخورد، این بخش به سرعت تغییر شکل دهد و انرژی ضربه را جذب کند، در نتیجه آسیب کمتری به عابر وارد شود. این تغییر ساختاری به طور مستقیم برای بهبود ایمنی طراحی شده است.

قرار نداشتن قطعات بر روی کاپوت: یکی از تفیراتی که ۲۰۷ های جدید تجربه کردن حذف ورودی هوای بر روی کاپوت بود. در استاندارد عابر پیاده به دلیل آسیب نرساندن به عابر پیاده نباید برروی کاپوت اجزای آسیب زا مثل هود کاپوت قرار داشته باشد.

جلو پنجره: در خودروهایی با ارتفاع بیشتر مانند SUVها، جلوپنجره نیز می تواند در برخورد با عابرین آسیب رسان باشد. برای کاهش این خطر، طراحی جلوپنجره باید به گونه ای باشد که در صورت برخورد، حداقل آسیب به بدن عابر وارد شود. برخی از خودروسازان با جایگزینی شبکه های جذب کننده انرژی یا حذف جلوپنجره های فلزی، تلاش کرده اند که میزان آسیب های وارده به عابران را به حداقل برسانند.

چراغ ها و اجزای جلویی دیگر:  طراحی چراغ ها و سایر اجزای جلویی خودرو باید به نحوی باشد که زوایای تیز و مواد سخت در این بخش ها به حداقل برسند. استفاده از مواد نرم تر در این بخش ها، مانند پلاستیک های انعطاف پذیر، و طراحی بهینه شده برای جذب انرژی، از جمله تغییراتی است که برای کاهش آسیب به عابرین پیاده در نظر گرفته می شود.

فناوری های مکمل استاندارد عابر پیاده

یکی دیگر از فناوری های مکمل استانداردهای عابر پیاده، ترمز اضطراری خودکار یا AEB است. این سیستم در شرایطی که خطر برخورد با عابر پیاده وجود دارد، به طور خودکار ترمز می گیرد و سرعت خودرو را کاهش می دهد. این فناوری به خصوص در شرایطی که راننده زمان کافی برای واکنش ندارد، می تواند از وقوع تصادف جلوگیری کرده یا شدت برخورد را کاهش دهد. تحقیقات نشان داده اند که استفاده از ترمز اضطراری خودکار می تواند تا ۵۰ درصد از تصادفات منجر به جراحت عابران پیاده را کاهش دهد. این سیستم امروزه در بسیاری از خودروهای مدرن به عنوان یکی از الزامات ایمنی در نظر گرفته شده و در بهبود ایمنی جاده ها و کاهش تلفات جانی مؤثر بوده است.

کاپوت های فعال نیز از جمله فناوری های نوینی هستند که برای بهبود ایمنی عابران پیاده طراحی شده اند. این سیستم ها با استفاده از حسگرهایی که برخورد با عابر را تشخیص می دهند، در لحظه تصادف به سرعت فعال می شوند و با بالا آمدن کاپوت، فاصله ای بین کاپوت و موتور ایجاد می کنند. این فاصله به جذب انرژی ضربه کمک کرده و از وارد آمدن آسیب جدی به سر و بالا تنه عابر جلوگیری می کند. کاپوت های فعال تاکنون در بسیاری از خودروهای پیشرفته نصب شده و توانسته اند تأثیر چشمگیری در کاهش آسیب های جانی ناشی از تصادفات داشته باشند. این فناوری به ویژه در خودروهایی با ارتفاع کاپوت بالا که احتمال برخورد سر عابر پیاده با نقاط سخت موتور وجود دارد، نقش مهمی در کاهش تلفات ایفا می کند.

فناوری دیگری که در خودروهای مدرن برای بهبود ایمنی عابران پیاده به کار گرفته شده، چراغ های هوشمند است. این چراغ ها با تشخیص عابران پیاده در شب، نور را به سمت آن ها هدایت کرده و به راننده هشدار می دهند. این سیستم ها معمولاً در خودروهای مجهز به دوربین های دید در شب و سیستم های هوش مصنوعی به کار می روند و می توانند با تشخیص حرکت عابران در تاریکی، توجه راننده را به موقع جلب کنند. استفاده از چراغ های هوشمند به ویژه در مناطق کم نور و هنگام شب که احتمال تصادفات به دلیل دید محدود راننده بیشتر است، می تواند به طور مؤثری به کاهش حوادث کمک کند.

تأثیر استاندارد عابر پیاده بر تولید خودرو

اعمال استانداردهای عابر پیاده تأثیرات گسترده ای بر صنعت خودروسازی داشته است. یکی از مهم ترین چالش های خودروسازان، تطبیق طراحی خودروها با این استانداردها بود. بخش های جلویی خودروها، به ویژه سپر، کاپوت و جلوپنجره، باید به گونه ای طراحی شوند که انرژی ناشی از برخورد با عابر را جذب کنند و از انتقال این انرژی به نقاط حیاتی بدن عابر مانند سر و گردن جلوگیری کنند. این تغییرات مستلزم استفاده از مواد جدید و تکنولوژی های پیشرفته تری مانند فوم های جذب کننده انرژی، ورق های نازک تر و سبک تر، و همچنین حذف زوایای تیز و نقاط سخت در قسمت جلویی خودرو است.

اجرای این استانداردها هزینه های قابل توجهی را بر دوش خودروسازان گذاشت. طبق تحقیقی که در سال ۲۰۱۵ توسط مؤسسه تحقیقاتی HIS Markit انجام شد، تطبیق یک مدل خودرو با استانداردهای عابر پیاده در اروپا می توانست بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ یورو هزینه اضافی برای هر خودرو به همراه داشته باشد. این هزینه ها شامل تغییرات در طراحی، مواد و تکنولوژی های جدید و همچنین انجام تست های تصادف متعدد بود.

آینده استانداردهای عابر پیاده

با توجه به پیشرفت های فناوری و افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت ایمنی عابرین پیاده، انتظار می رود که استانداردهای مربوط به این حوزه در آینده سخت گیرانه تر شوند. استفاده از فناوری های نوین مانند هوش مصنوعی، سیستم های خودران و ارتباطات خودرو با زیرساخت ها می تواند به بهبود این استانداردها کمک کند.

خودروهای خودران با داشتن توانایی تشخیص دقیق عابرین پیاده و واکنش به موقع به آن ها، می توانند تأثیر چشمگیری در کاهش تصادفات داشته باشند. همچنین، استفاده از مواد جدید و طراحی های هوشمندانه تر در ساختار خودروها، می تواند به بهبود ایمنی عابرین پیاده منجر شود.

استانداردهای عابر پیاده به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای کاهش تلفات جاده ای و حفاظت از جان عابران پیاده در سراسر جهان شناخته می شوند. این استانداردها که در دهه های اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته اند، تأثیرات عمیقی بر طراحی و تولید خودروها داشته و خودروسازان را ملزم به استفاده از تکنولوژی های پیشرفته و تغییرات ساختاری کرده اند. هرچند که اجرای این استانداردها با چالش ها و هزینه های زیادی همراه بوده، اما آمارها نشان می دهند که این قوانین توانسته اند به طور مؤثری میزان جراحات و تلفات عابران پیاده را کاهش دهند.

با توجه به روند رو به رشد استفاده از خودروهای خودران و فناوری های هوشمند در آینده، انتظار می رود که استانداردهای عابر پیاده نیز به طور پیوسته بهبود یافته و با پیشرفت های فناوری همگام شوند. این استانداردها نقش کلیدی در کاهش تلفات جاده ای و ارتقاء ایمنی جاده ها دارند و همکاری نزدیک میان خودروسازان، قانون گذاران و سازمان های بین المللی برای توسعه و اجرای این استانداردها ضروری به نظر می رسد. تنها با تلاش های مشترک و استفاده از فناوری های نوین است که می توان به آینده ای ایمن تر برای همه کاربران جاده ای امیدوار بود.