تاریخچه قرعه کشی خودرو در جهان​

به گزارش تین نیوز به نقل از آخرین خودرو، خیلی از ما فکر میکنم فقط در ایران قرعه کشی خودرو داریم، قرعه کشی برای خودرو تاریخچه طولانی و درازی دارد که خیلی از کشورها به دلیل توزیع عادلانه و کنترل تورم در بازار خودروی این کار را انجام دادن یا هنوزم جزئی از سیستم توزیعشان است، در این مطلب به بررسی قرعه کشی خودرو می پردازیم.

قرعه کشی خودرو چیست؟

قرعه کشی خودرو یک سیستم توزیع است که در آن به جای فروش مستقیم خودروها به متقاضیان، افرادی به طور تصادفی از میان ثبت نام کنندگان انتخاب می شوند.

سیستم قرعه کشی خودرو در برخی کشورها به عنوان راه حلی برای مدیریت تقاضا و عرضه، یا در واکنش به مسائل زیست محیطی و اقتصادی به کار گرفته شده است. این سیستم عموماً در کشورهایی مورد استفاده قرار گرفته که به دلیل رشد سریع اقتصادی، کمبود منابع تولید، یا افزایش شدید تقاضا با مشکلاتی در تأمین خودرو مواجه بودند. در ادامه به بررسی تاریخچه این سیستم در چند کشور می پردازیم.

تاریخچه سیستم قرعه کشی خودرو در جهان

شوروی سابق

یکی از اولین نمونه های استفاده از قرعه کشی خودرو به شوروی سابق برمی گردد. از دهه ۱۹۵۰ تا فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، دسترسی به خودرو برای شهروندان بسیار محدود بود. اقتصاد بسته و برنامه ریزی شده این کشور، به همراه اولویت های دولت برای تولیدات سنگین و صنایع نظامی، منجر به تولید محدود خودروهای شخصی شد. خودروهای داخلی مانند لادا، موسکویچ و ژیکولی به صورت محدود و اغلب از طریق لیست های انتظار به متقاضیان واگذار می شدند. مردم برای سال ها در صف انتظار قرار می گرفتند و تنها تعداد محدودی از افراد می توانستند به خودرو دسترسی پیدا کنند. در برخی مواقع، به دلیل افزایش تقاضا و نبود عرضه کافی، دولت از سیستم قرعه کشی استفاده می کرد تا خودروها را به شکل عادلانه تری توزیع کند. این روش به عنوان راه حلی برای مدیریت کمبودها و جلوگیری از احتکار خودروها به کار گرفته شد.

کره جنوبی

دهه ۱۹۸۰ در کره جنوبی شاهد رشد سریع اقتصادی بود. افزایش درآمدها و بهبود کیفیت زندگی مردم، تقاضای زیادی برای خودروهای شخصی ایجاد کرد. شرکت های خودروسازی داخلی هیوندای و کیا به سرعت در حال توسعه بودند، اما تولید آن ها برای پاسخ گویی به تقاضای بازار داخلی کافی نبود و تولیدکنندگان نمی توانستند به اندازه کافی این مدل ها را تأمین کنند. برای مدیریت تقاضای بیش از حد و جلوگیری از افزایش قیمت ها، برخی مدل های خودرو به صورت محدود و از طریق سیستم قرعه کشی  به مردم عرضه شدند. این روش به عنوان ابزاری موقت برای کنترل تقاضا و اطمینان از توزیع عادلانه خودروها بین مردم استفاده شد.

ژاپن

در ژاپن، پس از جنگ جهانی دوم، اقتصاد این کشور به سرعت در حال بازسازی و رشد بود. دهه ۱۹۶۰ دوران طلایی تولید خودروهای کوچک و اقتصادی بود. مدل هایی از تویوتا و نیسان به شدت مورد استقبال قرار گرفتند و به نماد خودروهای مقرون به صرفه و اقتصادی تبدیل شدند. اما در برخی مواقع، افزایش ناگهانی تقاضا برای این خودروها تولیدکنندگان را با چالش هایی مواجه کرد. به ویژه در دوره های خاصی که تولید نمی توانست همگام با تقاضا پیش رود، برخی از شرکت ها به استفاده از قرعه کشی روی آوردند تا توزیع خودروها را بین مشتریان مدیریت کنند. این روش اگرچه به صورت گسترده در ژاپن مورد استفاده قرار نگرفت، اما در برخی موارد به عنوان راه حلی موقت برای تنظیم بازار خودرو به کار رفت.

هند

از دهه ۱۹۹۰ به بعد،هند با رشد اقتصادی قابل توجهی روبه رو شد که منجر به افزایش تقاضا برای خودروهای شخصی شد. در این دوران، خودروهایی مانند ماروتی سوزوکی به دلیل قیمت مناسب و کارایی بالا بسیار محبوب شدند. اما تولیدکنندگان هندی توانایی تأمین نیاز بازار را نداشتند و این موضوع منجر به ایجاد صف های طولانی و افزایش تقاضا برای این خودروها شد. در برخی مواقع، برای توزیع عادلانه تر خودروها و جلوگیری از افزایش قیمت ها، سیستم قرعه کشی مورد استفاده قرار گرفت. این روش به تولیدکنندگان و دولت هند کمک کرد تا بازار را کنترل کرده و از ایجاد تقاضای کاذب جلوگیری کنند.

چین

از اوایل دهه ۲۰۱۰، چین به ویژه در کلان شهرهایی مانند پکن و شانگهای با افزایش شدید تعداد خودروهای شخصی و به طبع آن مشکلات زیست محیطی و ترافیکی مواجه شد. برخلاف دیگر کشورهایی که از سیستم قرعه کشی برای مدیریت کمبود تولید خودرو استفاده می کردند، چین این سیستم را برای کنترل ترافیک و کاهش آلودگی هوا به کار میگیرد. در این شهرها، افراد برای دریافت مجوز خرید خودرو باید در قرعه کشی شرکت می کردند و تنها در صورت برنده شدن، اجازه خرید خودرو به آن ها داده می شود. هدف اصلی این سیاست کاهش تعداد خودروهای جدید در شهرهای پرجمعیت و جلوگیری از افزایش ترافیک و آلودگی است. این سیستم به عنوان بخشی از سیاست های زیست محیطی و برنامه های توسعه پایدار شهری چین اجرا شد و به طور گسترده ای در شهرهای بزرگ این کشور به کار گرفته می شود.

آرژانتین

در دهه ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰، آرژانتین با تورم شدید و مشکلات اقتصادی مواجه شد. این وضعیت منجر به محدود شدن واردات خودروهای خارجی و افزایش تقاضا برای خودروهای تولید داخلی شد. به دلیل ناتوانی تولیدکنندگان داخلی در پاسخ گویی به تقاضای فزاینده، دولت از روش هایی مانند سهمیه بندی و در مواردی قرعه کشی برای توزیع خودروها استفاده کرد. این سیاست ها با هدف کنترل قیمت ها و جلوگیری از احتکار خودروها اجرا شد تا خودروهای موجود به شکل عادلانه تری به دست مردم برسد.

ونزوئلا

از سال ۲۰۱۰ به بعد، ونزوئلا با بحرانی اقتصادی عمیق روبه رو شد. مشکلات تولید و تأمین کالاهای اساسی در این کشور به خودروها نیز سرایت کرد. کاهش تولید داخلی و تورم بالا موجب شد تا خودروها به عنوان کالایی باارزش و کمیاب به صورت قرعه کشی یا از طریق لیست های انتظار طولانی مدت توزیع شوند. مردم برای دسترسی به خودروهای داخلی و حتی وارداتی باید در لیست های انتظار قرار می گرفتند و دولت برای مدیریت توزیع از سیستم های مختلفی استفاده می کرد. کاهش شدید تولید و مشکلات ارزی نیز باعث تشدید این وضعیت شد.

موفقیت ها و چالش های این طرح

سیستم قرعه کشی خودرو در بسیاری از کشورها موفق بوده است. این روش توانسته است تقاضا را کنترل کرده و از افزایش شدید قیمت ها جلوگیری کند. به ویژه در کشورهایی که دچار بحران اقتصادی بوده اند، این سیستم توانسته است تعادل نسبی را به بازار خودرو بازگرداند. با این حال، چالش های مهمی نیز در اجرای این طرح وجود دارد. برخی از مشکلات اصلی شامل نارضایتی مردم از عدم شفافیت در فرآیند قرعه کشی، وجود فساد و احتمال تبانی در اجرای این سیستم، و ناکامی در پاسخ گویی به تقاضای واقعی مردم است. در برخی موارد، این سیستم به دلیل این چالش ها به طور موقت متوقف شده یا اصلاحاتی در آن اعمال شده است در کشور خودمان نیز هر روز برنامه و سیستم جدی راه اندازی می شود روزی نوبت دهی، روزی قرعه کشی یا قرعه کشی با بلوکه کردن پول و …

سیستم قرعه کشی خودرو در کشورهای مختلف به عنوان راه حلی برای کنترل تقاضا، توزیع عادلانه خودروها، و مدیریت مشکلات اقتصادی و زیست محیطی به کار گرفته شده است. هر کشور بسته به شرایط خاص خود از این سیستم بهره برده است؛ از شوروی که با کمبود تولید مواجه بود، تا چین که با مشکلات زیست محیطی و ترافیکی دست و پنجه نرم می کند. این سیستم ها نشان دهنده تلاش دولت ها برای مدیریت بهتر منابع و پاسخ گویی به نیازهای شهروندان خود در شرایط خاص اقتصادی و اجتماعی هستند. بنظر شما در ایران آینده این سیستم چیست و در آخر آیا موفق میشود یا خیر؟