◄ خط ریلی که هاشمی‌رفسنجانی آن را نقطه‌عطف تاریخ منطقه نامید

با پایان گرفتن جنگ تحمیلی، دوران ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی نیز آغاز شد. این دوره، با بازسازی مناطق جنگ زده به همراه ساخت خطوط ریلی و جاده‌ای به همراه نهضت سدسازی، به دوران «سازندگی» معروف شد.

به گزارش تین نیوز، نخستین گام‌ها برای ساخت راه آهن مشهد، سرخس-تجن در مسافرت هاشمی رفسنجانی به منطقه آسیای مرکزی‌ در سال 1372 و امضای موافقنامه ترانزیت بین‌ ایران و کشورهای قزاقستان،ازبکستان، ترکمنستان و قرقیرستان برداشته شد. در این نشست مقرر شد با احداث خط راه آهن مشهد- سرخس-تجن کشورهای آسیای میانه، از طریق خط آهن‌ سراسری ایران به دو بندر امام خمینی و بندر عباس متصل شوند. گرچه تا آن زمان، سرخس به عنوان یک قطب اقتصادی انرژی مطرح بود اما به نظر می‌رسد که این منطقه تنها پس از اجرای طرح‌های‌ زیربنایی احداث راه آهن و فرودگاه بود که‌ رشد و توسعه پیدا کرد.

نهم شهریورماه 1374، بخش ابتدایی این راه‌آهن با اتصال مشهد به سرخس راه‌اندازی شد. اما بخش اصلی این خط ریلی، تقریباً 8 ماه بعد، با اتصال سرخس به تجن تکمیل شد. 24 اردیبهشت ماه 1375. در مراسم افتتاحیه راه آهن، هاشمی رفسنجانی، این خط ریلی را نقطه‌ عطفی در تاریخ ایران و منطقه دانست که‌ آثار مثبت آن با گذشت زمان نمایان خواهد شد. امامعلی‌ رحمانف رئیس جمهور تاجیکستان‌ نیز بهره‌برداری از خط راه آهن بین المللی‌ مشهد-سرخس-تجن را لحظه‌ای‌ تاریخی برای مردم کشورهای آسیای‌ مرکزی توصیف کرد.

در همان زمان، روزنامه‌ «لوفیگارو» چاپ فرانسه، گشایش خط آهن‌ سراسری مشهد-سرخس-تجن  را  نوعی مبارزه‌جویی‌ ایران با تحریم اقتصادی آمریکا نامید. روزنامه لیبراسیون نیز نوشت: از این پس‌ با گشایش خط آهن مشهد- سرخس-تجن، ارتباط میان پکن و استانبول از یک‌سو و خلیج فارس از سوی دیگر امکان‌پذیر شده‌ است.شبکه خبری ZDF در گزارشی عنوان کرد: «با گشایش‌ راه آهن مشهد-سرخس-تجن، ایران‌ عملا به آسیای مرکزی می‌پیوندد و از این‌ پس نقش سیاسی و اقتصادی بالاتری‌ برعهده دارد.» و دیلی تلگراف نوشت: «ایران‌ با گشودن راه آهن سرخس،سالانه‌ میلیون‌ها دلار از محل عوارض ترانزیت‌ درآمد خواهد داشت.» هفته نامه گاردین‌ در گزارشی درباره این خط آهن نوشت: «حلقه مفقود میان اروپا و آسیا با گشایش‌ خط آهن مشهد-تجن برقرار شد.گذرگاه سرخس یک‌ راه ارتباطی مهم است که منجر به‌ شکل‌گیری مناسبات اقتصادی جدیدی‌ در جمهوریهای آسیای مرکزی خواهد شد.»