مناظره از راه دور استاندارد و وزارت نفت بر سر کیفیت بنزین تهران

در حالی رئیس سازمان استاندارد از پر گوگرد بودن بنزین عرضه شده در کلانشهر تهران خبر می دهد که مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش معتقدند بنزین عرضه شده در تهران از استاندارد یورو 4 برخوردار است.

به گزارش فارس نیره پیروز بخت رئیس سازمان استاندارد اخیرا اعلام کرده است در نمونه‌گیری که از بنزین کلانشهر تهران انجام شده میزان گوگرد موجود در بنزین تهران در حدود عدد 60 بوده که بالاتر از حداکثر عدد مجاز در استاندارد تعریف شده یعنی عدد 50 است.

رییس سازمان ملی استاندارد ایران همچنین در خصوص وضعیت میزان گوگرد موجود در بنزین در سایر کلانشهرها، توضیح داد: میانگین میزان استاندارد گوگرد موجود در بنزین سایر کلانشهرها کمتر از عدد 50 و در سایر شهرهای هدف نیز براساس نمونه‌گیری‌های صورت گرفته وضع بر همین منوال است.

رییس سازمان ملی استاندارد ایران همچنین در این خصوص که وضعیت عدد اکتان موجود در بنزین رضایت‌بخش نیست، تصریح کرده است: در استاندارد ملی ایران عدد اکتان 95 و در استاندارد یورو 4 اتحادیه اروپا نیز عدد اکتان 95 است، اما شرکت پالایش و پخش اعلام کرده که در حال حاضر تا اکتان 91 را می‌تواند برای بنزین رگولار و اکتان 95 را برای بنزین سوپر تامین کند.

صحبت های رئیس سازمان استاندارد به مذاق مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی خوش نیامد و موجب شد تا علیرضا صادق آبادی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش در جمع خبرنگاران به آن جواب دهد.

تعریف استاندارد با تعریف پخش از کلانشهر یکسان نیست

علیرضا صادق‌آبادی درباره کیفیت بنزین تولیدی کشور و ارتباط آن با آلودگی کلانشهرهای تهران و البرز در جمع خبرنگاران گفت: تعریف کلانشهر از دید نهادهای مختلف یکسان نیست؛ با فرض این که بنزین عرضه شده از سوی جایگاهی در بومهن یا رودهن که حومه تهران به شمار می‌آید از استاندارد یورو 4 انحراف داشته باشد، آیا این  موضوع به تعاریف مختلف از کلانشهرها برنمی‌گردد؟!

وی با تاکید بر این‌که به هرحال همه بنزین یورو 4 تولیدی در کشور، در داخل توزیع می‌شود و در جای دیگری مصرف نمی‌شود، تصریح کرد: همچنین سعی ما انجام تکلیف و اولویتی است که بر عهده وزارت نفت گذاشته شده و این تکلیف توزیع بنزین با استاندارد یورو 4 در 8 کلانشهر است.

معاون وزیر نفت در امور پالایش افزود: به تازگی قرار شده است که برای هر تلمبه در جایگاه‌های عرضه سوخت یک «تگ» ایجاد و بر اساس این تگ‌ها تعریف ما از کلانشهر نیز مشخص شود.

به گفته وی، هم اکنون با احتساب تولید بنزین در فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس، 40 میلیون لیتر بنزین یورو 4 تولید می‌شود که در کلانشهرها و حومه آن نیز توزیع می‌شود.

این موضوع به اینجا ختم نشد بلکه مسئولان شرکت ملی پخش فراورده های نفتی نیز نسبت به صحبت‌های پیروز بخت واکنش نشان دادند. به طوری که روابط عمومی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران رسما اعلام کرد بنزین توزیعی در کلانشهرها از جمله تهران که در پالایشگاه‌های داخل کشور تولید می‌شود مطابق با ویژگی‌های استاندارد یورو 4 است و آلودگی هوای تهران ارتباطی به کیفیت بنزین عرضه شده ندارد.

شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی با  تاکید بر این‌که کیفیت همه بنزین عرضه شده در کلانشهرها به‌ویژه تهران یورو 4 است، درخواست می‌کند هرگونه مستندات را به این شرکت تحویل تا در اسرع وقت بررسی و پاسخ کارشناسی لازم ارائه شود.

حق با کیست؟

بحث کیفیت سوخت در تهران چالشی است که طی سال‌های اخیر بارها با آن مواجه بوده‌ایم. در این باره پیش از این رییس سازمان ملی استاندارد تاکید کرده بود که نمونه‌های دریافت شده از وزارت نفت که مورد آزمایش قرار گرفته، نشان می‌دهد بنزین توزیعی، از کیفیت لازم برخوردار است و مشکلی ندارد. چندی پیش نیره پیروزبخت درباره کیفیت بنزین‌های مصرفی در شهر تهران گفته بود: «هماهنگی برای نمونه‌گیری پایش کیفیت بنزین در گذشته بین وزارت نفت و سازمان ملی استاندارد صورت می‌گرفت ولی به دلیل شبهاتی در مورد هوای تهران که آلوده است، دادستانی تهران هم تقاضای ورود به نمونه‌گیری پایش بنزین را داشت. با هماهنگی دادستان تهران و وزارت نفت، اقدام به نمونه گیری کرده‌ایم که بر این اساس در سال ٩٥ عدد الفین 9 شده است که حداکثر مجاز آن، ١٨ بوده که البته نمونه اخذ شده با همکاری دادستانی ١٣.٥ بوده است.

این در حالی است که میزان بنزن به عنوان یک آلاینده در سال ٩٥ معادل یک بوده و در سال ٩٦ نمونه بنزن در تهران ٠.٩ بوده که سقف آن یک است. البته گوگرد در بنزین تهران بالا بوده، به نحوی که حد مجاز ٥٠ بوده که در تهران این عدد ٥٨ بوده است؛ اما اگر میانگین کلانشهرها در نظر گرفته شود، این میزان استاندارد است.»

با توجه به صحبت‌های معاون دادستان تهران باز هم با چالشی بزرگ در این زمینه مواجه می‌شویم که در نهایت استاندارد سوخت در تهران و شهرهای بزرگی که تا به امروز ادعا شده که در آنها بنزین یورو4 در اختیار مردم قرار می‌گیرد، به چه ترتیبی است و در این باره به حرف کدام نهاد باید اعتماد کرد. بنزین‌های آزمایش‌شده به گفته برخی مسئولان، استاندارد یورو2 را نشان می‌دهند و به گفته برخی دیگر مشکلی در کیفیت بنزین در پایتخت وجود ندارد. نکته مهمی که در اینجا وجود دارد، بحث آلودگی گسترده هوا است که نفس کلانشهرها را بریده است.

در عین حال نباید از این نکته غفلت کرد که بخش بزرگی از مشکل آلودگی هوای تهران به کیفیت گازوئیل توزیعی در این شهر و دیگر شهرها برای مصرف خودروهای سنگین از جمله اتوبوس‌ها و کامیون‌ها باز می‌گردد. چنانکه آلایندگی خودروهای سنگین به خصوص خودروهای سنگین فرسوده گازوئیل‌سوز چندین برابر آلودگی ثبت شده خودروهای بنزین‌سوز است. آمارهای رسمی نشان می‌دهد حتی موتورسیکلت‌های فرسوده هم نقش بسیار مهمی در ایجاد آلودگی قابل مشاهده هوا بازی می‌کنند.

بر اساس این گزارش، بخش مهمی از آلودگی قابل مشاهده هوای کلانشهرها ناشی ترکیبات نیتروژن و گوگرد در سوخت توزیعی است که پس از سوختن به ناکس‌ها و ساکس‌ها یعنی ترکیبات مختلف نیتروژن و گوگرد با اکسیژن تبدیل می‌شود.