بلیت پروازتان به قیمت سیاره زمین! / بحران اقلیمی در صنعت هوانوردی

​بخش هوانوردی یکی از مهم ترین و در عین حال چالش برانگیزترین بخش ها در مسیر دستیابی به انتشار خالص صفر گازهای گلخانه ای تا سال 2050 است. وابستگی شدید این بخش به سوخت های فسیلی و افزایش مداوم ترافیک مسافران هوایی، تهدیدی جدی برای اهداف آب و هوایی محسوب می شود.

به گزارش تین نیوز به نقل از تجارت نیوز، هوانوردی یکی از بخش های حیاتی و در عین حال چالش برانگیز برای تحقق اهداف زیست محیطی جهان است. افزایش مداوم سفرهای هوایی و وابستگی این صنعت به سوخت های فسیلی باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه ای شده و تهدیدی جدی برای دستیابی به انتشار خالص صفر تا سال 2050، به ویژه در اتحادیه اروپا، محسوب می شود. مقابله با این چالش نیازمند تحول سیستمی، بهره گیری از نوآوری های فناورانه، سیاست گذاری های کارآمد و مشارکت همه جانبه در سطوح مختلف است.

چالش های اساسی بخش هوانوردی

هوانوردی، که زیرساخت های پیچیده ای شامل 500 فرودگاه بزرگ و کوچک در اروپا را در بر می گیرد، پس از بحران ناشی از کووید-19 به سرعت بهبود یافته است. بر اساس پیش بینی ها، نرخ رشد سالانه ترافیک هوایی تا دو دهه آینده به 4.7 درصد خواهد رسید و این امر می تواند تا سال 2050 باعث سه برابر شدن انتشار گاز CO₂ شود.

علاوه بر انتشار دی اکسید کربن، هوانوردی مواد دیگری مانند:

اکسیدهای نیتروژن (NOx)

آئروسل های سولفات

بخار آب

را تولید می کند که اثرات گرمایشی بالاتری نسبت به انتشار مستقیم CO₂ دارند. به دلیل همین پیچیدگی ها، هوانوردی به عنوان بخشی سخت برای کاهش انتشار شناخته می شود.

سه راهکار کلیدی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای

به نقل از Techxplore، برای رسیدن به اهداف زیست محیطی و کربن زدایی این صنعت، سه اقدام کلیدی باید مورد توجه قرار گیرد:

جایگزینی سوخت های فسیلی با انرژی پاک

توسعه و استفاده از سوخت های پایدار هوانوردی (SAF) که قابلیت ترکیب با سوخت های فعلی را دارند.

مقررات RefuelEU Aviation الزام می کند که ترکیب SAF از 2 درصد در سال 2025 به 70 درصد در سال 2050 برسد.

استفاده از فناوری های نوین مانند پیشرانه های هیدروژنی و برقی که در حال توسعه هستند اما هنوز برای استقرار گسترده آماده نیستند.

افزایش بهره وری انرژی

به کارگیری هواپیماهای مدرن و کارآمد که مصرف سوخت کمتری دارند.

بهینه سازی مدیریت ترافیک هوایی برای کاهش زمان پرواز و مصرف انرژی.

مدیریت و اصلاح تقاضای سفر هوایی

استفاده از مکانیسم های مالی مانند قیمت گذاری کربن و مالیات بر پروازهای غیرضروری.

ترویج گزینه های جایگزین مانند حمل ونقل ریلی سریع السیر برای سفرهای کوتاه مدت.

نقش سوخت های پایدار هوانوردی (SAF)

سوخت های پایدار هوانوردی (SAF) به عنوان یک راه حل میان مدت و قابل اجرا شناخته می شوند. SAF می تواند به طور قابل توجهی انتشار کربن را کاهش دهد و نقش مهمی در کربن زدایی صنعت ایفا کند. با این حال، تولید SAF در مقیاس بزرگ هنوز محدود است و برآوردها نشان می دهد که در سال 2024 تنها 0.53 درصد از کل سوخت مورد نیاز هواپیماها را تأمین خواهد کرد.

برای رفع این چالش، لازم است:

سرمایه گذاری های قابل توجهی در توسعه و تولید SAF انجام شود.

مشوق های مالی و یارانه ها برای افزایش استفاده از این نوع سوخت در نظر گرفته شود.

همکاری میان دولت ها و شرکت های تولیدکننده سوخت گسترش یابد.

سیاست گذاری و هماهنگی چندسطحی

موفقیت در کربن زدایی هوانوردی تنها از طریق نوآوری های فناورانه ممکن نیست و نیاز به سیاست های هماهنگ و هم زمان در سطح محلی، ملی و اروپایی دارد. برخی از سیاست های پیشنهادی شامل موارد زیر است:

سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه برای تسریع فناوری های هیدروژنی و برقی.

حمایت مالی و یارانه برای شرکت های هواپیمایی و تولیدکنندگان سوخت های پایدار.

تشویق به استفاده از گزینه های حمل ونقل جایگزین برای سفرهای کوتاه مانند قطارهای پرسرعت.

اعمال سیاست های قیمت گذاری کربن برای ایجاد تعادل بین هزینه های زیست محیطی و اقتصادی.

سیاست های مکان محور که بر اساس نیازهای محلی طراحی می شوند، می توانند با سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت های پاک مانند هیدروژن و الکتریسیته، فرودگاه های محلی را به قطب های حمل و نقل پایدار و انرژی پاک تبدیل کنند.

چشم انداز آینده و ضرورت تغییرات سیستمی

تحقق هدف انتشار خالص صفر در بخش هوانوردی نیازمند تغییرات بنیادین و سیستمی است. این تغییرات شامل:

ارتقای فناوری های نوین

افزایش تولید سوخت های پایدار

اصلاح تقاضای سفر

هماهنگی در سیاست گذاری در سطوح مختلف.

برای موفقیت این برنامه ها، باید به مشارکت و مشاوره با همه ذینفعان، از جمله مسافران، خطوط هوایی، دولت ها و تولیدکنندگان انرژی توجه ویژه ای شود تا انتقال به سیستم جدید عادلانه و بدون تبعیض صورت گیرد.

تحقق اهداف اقلیمی اتحادیه اروپا در بخش هوانوردی تا سال 2050 به تلاش های مشترک و سیاست گذاری های هوشمند نیاز دارد. سرمایه گذاری در فناوری های پاک مانند هیدروژن و الکتریسیته، توسعه و استفاده از سوخت های پایدار و اجرای سیاست های اصلاح تقاضای سفر می تواند مسیر دستیابی به این هدف را هموار کند. هماهنگی بین دولت ها، صنایع و جوامع محلی در این مسیر حیاتی است تا با تحول سیستمی و پایدار، صنعت هوانوردی به بخشی کم کربن و سازگار با محیط زیست تبدیل شود.