آیا "ال آرتی" جایگزین "بی آرتی" می شود؟

راه‌حلی به نام L RT

L R T یا Light Rail Transit ، قطار سبک شهری است که متشکل از یک یا دو یا سه واگن، که با نیروی برق در سیری کاملا حفاظت شده یا نیمه حفاظت شده بصورت عموما هم سطح، زیرزمینی یا بالاتر از سطح زمین (elevated) حرکت می‌کند. ال آر تی یا «حمل و نفل ریلِی سبک» نوعی از حمل و نقل عمومی تندرو است که از طریق قطارهایی با منبع الکترونیکی تغذیه می‌شوند. ال آر تی‌ها راننده هم دارد که مسیرهای آن در سطحی از کوچه‌ها تعبیه می‌شود تا جدا از خط ترافیکی شهر حرکت کنند و آسوده و سریع به مقصد برسند.

طبق استانداردهای بین‌المللی، ظرفیت حمل این نوع سیستم‌ها بین 4000 تا 12000 نفر مسافر در ساعت است. طرح هندسی اینگونه سیستم‌ها به نحوی است که قطار سبک شهری را قادر می‌سازد از قوس های با شعاع بسیار پایین (25 متر) و شیب و فرازهای بسیار تند (6 درصد) به راحتی عبور کند. 

*قطار سبک شهری  که به اختصار به آن "L R T" گفته می‌شود، نخستین بار در دهه 70 میلادی مصادف با دهه 50 هجری شمسی در امریکا مطرح شد.

در سیستم‌های حمل و نقلی به مترو صفت قطار سنگین داده می‌شود، و L R T به دلیل ویژ‌گی‌هایش قطار سبک شهری نام دارد .این قطار به لحاظ ظاهری بسیار شبیه مترو است، اما از آنجا که معمولا در سطح زمین حرکت می‌کند و به جهت تعداد محدود واگن‌ها و  نیروی محدود برای کشش، با مترو تفاوت دارد.

L R T از طرفی شبیه B R T است و در خطوط حفاظت شده یا نیمه حفاظت شده حرکت می‌کند. در این سیستم حمل‌ونقل؛ از انرژی برق استفاده می‌شود و به این ترتیب نقش قابل توجهی در کاهش آلودگی هوا دارد. ظرفیت حمل مسافر در L R T حدود دو و نیم برابر B R T است. سرعت حرکت L RT بین 30 تا 60 کیلومتر در ساعت است؛ اما نوع پیشرفته آن تا سرعت 104 کیلومتر در ساعت هم می‌تواند حرکت کند.

هزینه سرمایه‌گذاری در این سبک از حمل و نقل عمومی نسبت به دیگر تکنولوژی‌ها ارزان‌تر است و همین باعث شده در سال‌های اخیر در شهرهای مختلفی، ال‌آر‌تی به شدت گسترش پیدا کند.

برخی از مزایای L R T در مقایسه با سیستم​‌های دیگر

1. به خاطر بارمحوری کمتر، احداث زیرساخت‌​ها با هزینه کمتری انجام می​‌شود

2. هزینه​‌های نصب و راه‌​اندازی ناوگان و سیستم کمتر است

3. نسبت به هزینه​‌های پرداختی ایمنی، رفاه و کیفیت بالایی را تأمین می​‌کند

4. هیچگونه آلودگی از نظر گاز Co 2 و سایر گازهای سمی ایجاد نمی​‌کند

5. از نظر مقدار مصرف انرژی بسیار باصرفه است

6. وزن ناوگان بسیار کم بوده ولذا مقدار مصرف انرژی به ازای هر مسافر هم خیلی کم است

7. عمر مفید ناوگان آن حداقل 30 سال است. (باید توجه داشت مثلا عمر مفید ناوگان اتوبوسرانی در شرایط سرویس‌دهی مشابه حداکثر 10 سال است)

8. هزینه‌های تعمیر و نگهداری بطور مشخصی از سایر سیستم​‌ها مانند B R T کمتر است

غولی که سال‌هاست تهران را زمین زده است

مساله ترافیک در تهران در شرایط کنونی به یکی از بزرگترین دغدغه‌های مردم و مسئولان تبدیل شده است. اما اینکه این ترافیک چرا به وجود آمده و چرا به شرایط وخیم امروزی رسیده؛تنها اظهارنظر مشکل را حل نمی‌کند و باید اقدامات اساسی انجام شود. در تهران آنچه که مشکل عمده ترافیک‌‍ مطرح شده؛ این است که  زیرساخت‌های حمل و نقل متناسب با میزان تردد و جمعیت و تعداد سفرهای شهری نیست و معابر جوابگوی این نیاز گسترده نیازهای مردم نیستند که این نسبت حداقل سه به یک است یعنی گنجایش معابر تهران گنجایش یک سوم از تعداد خودروهای موجود در تهران را دارد اگر چه برخی از کارشناسان خودروهای موجود را تا چهار و پنج برابر ظرفیت معابر تهران می‌دانند.

یکی از راه‌‌های مقابله با ترافیک، پرداختن ویژه به حمل و نقل عمومی است؛استفاده از مسیرهای ویژه برای اتوبوس، احداث پارکینگ و ارائه‌‌ خدمات به شهروندانی که خودروی خود را در این پارکینگ‌‌ها می‌‌گذارند و از سیستم‌‌های حمل و نقل عمومی برای رفتن به مراکز اصلی شهر استفاده می‌کنند، سرمایه‌‌گذاری برای ایجاد سیستم‌‌های حمل و نقل عمومی سریع مثل مترو یا اتوبوس‌‌های تندرو، از راه‌‌های مدیریت ترافیک هستند.

یکی از مسائلی که موجب افزایش حجم ترافیک می‌‌شود، گسترش شهرها و جابه‌‌جایی روزانه‌‌ افرادی است که در مناطق حومه‌‌ شهر زندگی می‌کنند و به مراکز اصلی شهر رفت و آمد دارند.این سفرهای روزانه از حومه به مناطق مرکزی شهر، موجب گسترش ترافیک و مشکلات ناشی از آن می‌‌شود. از این رو ایجاد اماکن اقامتی موقت در مراکز اصلی شهر برای اسکان چند روزه‌‌ این افراد و کاهش رفت و آمد آن‌‌ها از محل کار به مناطق مسکونی می‌‌تواند تا حدی مشکلات ترافیک را کاهش دهد.

در برخی از شهرهای بزرگ، استفاده از خودروهای همگانی برای سازمان‌ها و ادارات در مدیریت ترافیک بسیار موثر بوده است. اجباری شدن استفاده از خودروهای عمومی برای دانش آموزان و کارکنان مدارس، مراکز تجاری و فروشگاه‌‌ها، دانشگاه‌‌ها و سایر سازمان‌‌ها برای رفت و آمدشان به محل کار، در ترویج فرهنگ استفاده از وسایل نقلیه‌‌ی عمومی بسیار موثر است.

ترافیک همواره در مناطق شهری وجود دارد. برنامه‌ریزان شهری و مسئولان اجرایی و شهروندان، همگی بر ضرورت حل معضل ترافیک اتفاق‌نظر دارند. عاملی که مسئله را پیچیده‌‌تر می‌‌کند، به توافق نرسیدن بر نوع راه حل است. ضمن این که فضای شهرها معمولا بر اساس طرح‌های مدیریتی سال‌‌ها پیش طراحی شده‌‌ا‌‌ند در حالی که طرح‌‌ها و تئوری‌‌های جدید به سمت گسترش و ترجیح حمل و نقل عمومی بر خودروهای شخصی تغییر یافته‌‌اند. 

گفتنی است در طرح‌‌های جدید باید مناطق ویژه و جداگانه‌‌ای برای عابران پیاده، دوچرخه‌‌سواران و موتورسواران اختصاص داده شود. طراحان شهری باید از طریق پروژه‌‌های دقیق به ایجاد فضای مورد نیاز جدید برای سامان‌دهی ترافیک بپردازند. البته برای طراحی و اجرای این طرح‌ها بودجه، اطلاعات دقیق، تجزیه و تحلیل اطلاعات نیاز است.