طرح ترافیک جدید منهای زیرساخت

 هادی هاشمی*:هر تهران سال‌ها است که گرفتار طرح ترافیک شده و با توجه به تغییرات شرایط اجتماعی و رویکرد ترافیکی در این شهر و ضعف این طرح، نیاز جدی به بازنگری در آن است و از این منظر، تصمیم اعضای شورای شهر برای بازنگری طرح، صحیح به نظر می‌رسد.

اما اگر به قانون جلوگیری از آلودگی هوا مصوب سال 1374 مراجعه شود، مشاهده خواهد شد در تبصره ذیل ماده 6 این قانون، شهرداری‌ها موظف شده‌اند با هماهنگی نیروی انتظامی، وزارتخانه‌ها و سازمان‌ های ذی‌ربط ساعات تردد وسایل نقیله مجاز و غیرمجاز را مشخص کنند و همچنین امکانات حمل و نقل عمومی پیشرفته را توسعه دهند و مردم را به استفاده حداکثری از این امکانات تشویق کنند.

در واقع مهم‌ترین راهکاری که قانونگذار برای کاهش ترافیک و آلودگی در کلانشهرها توصیه می‌کند، فراهم کردن زیرساخت‌ها برای استقبال مردم از حمل و نقل عمومی است.

بنابراین پیش از هر تصمیم جدید ترافیکی برای تهران نیز باید گسترش حمل و نقل عمومی پویا و هوشمند در اولویت برنامه‌های مدیران شهری قرار گیرد تا مردم بتوانند براحتی برای همه سفرهای درون‌شهری از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند و تراکم ترافیک در شهر بخصوص در محدوده طرح ترافیک کاهش یابد.

این در حالی است که بر اساس جزئیات منتشرشده از طرح ترافیک پیشنهادی شورای شهر به نظر می‌رسد با توجه به ساده‌سازی ورود و خروج خودروها در طول روز به محدوده طرح ترافیک، طرح پیشنهادی، تراکم ترافیک را در این محدوده بالا خواهد برد و به تبع آن، آلودگی هوا نیز افزایش خواهد یافت. البته بانیان این طرح می‌گویند سقف 103 هزار دستگاه خودرو را برای تردد در این محدوده تعیین کرده‌اند، ولی اعضای شورای شهر و مدیران شهرداری باید در نظر بگیرند این سقف در صورتی محقق می‌شود که زیرساخت‌های موجود برای رصد همه خودروهای در حال تردد در این محدوده فراهم باشد.

اما به نظر نمی‌رسد زیرساخت‌های مورد نیاز اجرای طرح پیشنهادی شورای شهر به‌طور کامل آماده باشد، چراکه برای اجرای طرح باید همه معابر محدوده طرح ترافیک، هوشمند باشند و ورود و خروج تمام خودروها به این محدوده به‌طور دقیق ثبت شود.

همچنین برای رعایت سقف پیشنهادی، لازم است همه دوربین‌های کنترل ترافیک موجود در این محدوده با بانک اطلاعاتی وسایل نقلیه مرتبط باشد و بتواند در لحظه، تخلفات را ثبت کند و نیروهای پلیس نیز سریع به آنها رسیدگی کنند تا این طرح پیشنهادی ضمانت اجرایی پیدا کند.

اما به نظر می‌رسد این زیرساخت‌ها به نحو مطلوبی فراهم نیست و بستر افزایش بار ترافیکی در محدوه طرح ترافیک مهیا می‌شود.

همچنین با توجه به جزئیات این طرح پیشنهادی، این بیم نیز وجود دارد که برخی افراد به صورت غیرمجاز و خارج از دید پلیس وارد محدوده طرح ترافیک شوند که این مساله نیز به شدیدتر شدن ترافیک و در نتیجه افزایش آلودگی هوا دامن خواهد زد بنابراین تا زمانی که اشکالات این طرح پیشنهادی برطرف نشود، نباید به عنوان نسخه نهایی طرح ترافیک جدید تلقی شود. با این حال، اجرای آزمایشی آن می‌تواند اقدام مناسبی باشد تا خود بانیان این طرح نیز بتوانند اشکالات آن را بدرستی ارزیابی و در نسخه نهایی طرح ترافیک جدید شهر تهران آن را برطرف کنند.

*رئیس پلیس پیشین راهور پایتخت