◄ چالش های باربری و حمل بار در شهر تهران

حمل بار در کلان شهری مثل تهران نسبت به سایر شهرها متفاوت است. تهران بیشترین جمعیت را در خود جای داده و تراکم جمعیت نسبت به فضای موجود برای زندگی فاقد توزیع طبیعی است. همچنین برابری بین تعداد خودروهای سواری و بزرگراه ها و خیابان ها وجود ندارد.

به علاوه فعالیت باربری های غیرمجاز، بهینه نبودن سیستم اعلام و توزیع بار و هزینه های تعمیر و نگهداری ماشین های باری از دیگر چالش هایی هستند که فرایند باربری تهران را سخت تر و پیچیده تر می کنند. در ادامه چالش های حمل بار در شهر تهران را با جزییات بیشتر توضیح می دهیم.

ترافیک سنگین و بزرگراه های ناکافی

یکی از مسائل اصلی در شهر تهران که باعث ایجاد محدودیت برای حمل بار وانت و نیسان می شود، ترافیک در خیابان ها و ناکافی بودن تعداد بزرگراه ها در مقایسه با تعداد ماشین های سنگین و نیمه سنگینی است که بار را حمل می کنند. اگرچه تاکنون راهکارهای متعددی برای کاهش ترافیک تهران پیشنهاد داده شده اما هنوز هم در اغلب ساعات، ترافیک وجود دارد.

علاوه بر ترافیک، مقایسه نسبت میان خیابان ها و معابر قابل عبور در شهر تهران در مقایسه با تعداد ماشین ها نشان می دهد، هیچگونه توازنی بین آنها وجود ندارد. در یک آمار غیر رسمی اعلام شده که میزان خودروها 8 برابر ظرفیت عبور در خیابان هاست. در یک گزارش دیگر هم این میزان 6 برابر اعلام شده است. به هر حال این آمارها حاکی از چالش جدی برای حمل بار در این شهر است.

باربری های کاغذی

باربری های کاغذی در واقع شرکت های صوری هستند که صرفا با هدف انجام اقدامات مجرمانه در این فضا ساخته شده اند. عموما این شرکت ها دارای مکان فیزیکی نیستند و توسط یک نفر در یک مکان نامشخص اداره می شوند. این شرکت ها از رانندگان و افرادی که صاحب بار هستند کلاهبرداری می کنند و هیچگونه مسئولیتی را هم نمی پذیرند. باربری های کاغذی یکی دیگر از چالش های باربری در شهر تهران هستند که همواره مشکلات متعددی را به وجود می آورند.

وجود این شرکت های صوری نه تنها تعادل در عرضه و تقاضا را به هم می زند، بلکه باعث شکل گیری رقابت کاذب برای حمل بار هم می شود که این هم خودش باعث افزایش تصنعی قیمت هاست و باعث اتلاف منابع مالی و زمانی اشخاص حقوقی می شود.

تردد یک سر خالی ناوگان

این مورد هم وقتی اتفاق می افتد که راننده نیسان، وانت یا کامیونت بعد از تخلیه بار در شهر تهران نمی تواند بار جدیدی پیدا کند و ناچار می شود با چالش بیکاری برای چندین روز دست به گریبان بماند. تردد خالی ناوگان حمل بار باعث اتلاف میزان سوخت نیز می شود آن هم در شرایطی که قیمت گازوئیل و بنزین در هر لیتر ممکن است افزایش پیدا کند و خیلی از رانندگان مجبور می شوند بخش بیشتری از درآمدشان را صرف هزینه های سوخت نمایند.

البته عواملی مثل کاهش تولید در کارخانه ها و شهرک های صنعتی و یا عدم تامین مواد اولیه در تولید برخی از محصولات هم ممکن است باعث کاهش بار موجود برای حمل کردن شود. گاهی اوقات نیز حمل بار در بعضی از فصل ها رونق بیشتری دارد. برای نمونه در هفته های پایانی سال که میزان خرید تهرانی ها افزایش پیدا می کند، تعداد حمل بار با وانت و نیسان نیز در این شهر بیشتر می شود. همچنین در فصل تابستان چون بیشتر مستاجرها تصمیم می گیرند از خانه قدیمی به خانه جدید بروند، میزان حمل لوازم خانه بیشتر از قبل می شود در حالی که در سایر فصل ها تعداد جابجایی یا میزان خرید کاهش پیدا می کند.

عدم شفافیت و توافق کامل بین راننده و صاحب بار

یکی دیگر از مسائلی که باعث چالشی شدن حمل بار وانت و نیسان در پایتخت می شود، نبود شفافیت در هنگام توافق بین راننده و صاحب بار است. این موضوع در مورد حمل بارهای با وزن یک تا دو تن بیشتر اتفاق می افتد که دلیل آن عدم ارائه جزییات در مورد مشخصات بار از جمله طول، عرض و وزن دقیق است. حتی گاهی اوقات راننده نمی داند که باید از چه ابزارهایی برای مهار استفاده کند یا حتی ساعت دقیق بارگیری و تخلیه به صاحب بار اطلاع داده نمی شود.

در کنار این موضوع شفاف نبودن کرایه حمل بار هم می تواند چالش هایی را ایجاد کند که زمان اعلام تا حمل بار را افزایش می دهد. در حال حاضر برخی از رانندگان وانت، نیسان و کامیونت تمایل دارند برای محاسبه کرایه از فرمول تن - کیلومتر استفاده کنند در حالیکه تعداد دیگری از رانندگان کرایه توافقی را ترجیح می دهند. در هر کدام از این دو شیوه، جزییاتی وجود دارد که اگر برای طرفین شفاف نشود، به چالش های عمده ای در مسیر حمل بار تبدیل می شوند.

سرقت بار

یکی دیگر از چالش های حمل بار در تهران که حتی منجر به خطرات جانی برای رانندگان وانت و نیسان می شود، سرقت بار است. از آنجایی که امکانات امنیتی در بارگیر انواع مدل های نیسان و وانت کمتر است، ریسک سرقت بار از آنها نیز بیشتر است. سرقت بار در سال های گذشته روند افزایشی داشته و گاهی اوقات مشاهده شده که سارقان حتی به خود راننده هم رحم نکرده اند.

سرقت بار در صورت حمل بارهای حساس بیشتر دیده می شود. برای نمونه تلویزیون های هوشمند پنجاه اینچی با نیسان یک محموله ارزشمند است که مورد طمع بسیاری از سارقان قرار می گیرد و آنها ممکن است با برنامه ریزی قبلی بار را سرقت کنند. اگرچه تجهیزات حفاظتی، چیدمان درست و مهار استاندارد بار شانس سرقت بار را کاهش می دهد.

هزینه های تعمیر و نگهداری از وانت و نیسان

خودروهایی که از آنها برای حمل بار استفاده می شود معمولا استهلاک بیشتری نسبت به خودروهای معمولی دارند، این خودروها تحت فشار بیشتری هستند و کمک فنرهای آنها آسیب بیشتری می بیند. قیمت لوازم یدکی این خودروها از کاهش یا افزایش قیمت دلار هم تاثیر می پذیرد.

در زمان هایی که قیمت دلار سیر صعودی داشته باشد، قیمت لوازم یدکی نیز افزایش پیدا می کند و همین موضوع به یکی از چالش های باربری در تهران تبدیل می شود که موجب نارضایتی صاحب بار و راننده خواهد شد.

در برخی از شرایط خودروها قابل تعمیر نیستند و وارد صف نوسازی ناوگان می شوند که با توجه به مشخص نبودن رویه های قانونی و اعطای مشوق های اقتصادی، این موضوع هم می تواند مانعی بر سر راه حمل بار در کلان شهر تهران باشد.

در مجموع اگر بخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که چالش های باربری در شهر تهران کدام موارد هستند، عواملی همچون ترافیک سنگین، بزرگراه های ناکافی، باربری های کاغذی، تردد یک سر خالی ناوگان، عدم شفافیت بین صاحب بار و راننده، سرقت بار و هزینه های بالای تعمیر و نگهداری از خودروهای باری سبک و نیمه سنگین در صدر فهرست چالش های حمل بار در شهر تهران هستند. هر کدام از این عوامل نه تنها به شکل مجزا باعث ایجاد محدودیت و اختلال در حمل بار می شوند بلکه به صورت شبکه ای هم روی همدیگر اثر می گذارند و باعث شکل گیری یک زیان تجمعی در بلندمدت می گردند.

برای مثال شرکت های باربری صوری، تقاضای کاذب برای حمل بار درست می کنند تا خودشان را معتبر جلوه دهند، همین پدیده باعث به هم خوردن تعادل در بازار عرضه و تقاضا می شود و باعث می شود گروهی از رانندگان مجبور به پیمایش بدون بار شوند که این هم منجر به افزایش مصرف سوخت و تسریع در استهلاک خودرو می شود و در نهایت شرایطی چالشی پیش خواهد آمد و این عوامل آثار مخربی روی باربری در شهر تهران خواهند داشت.