نقش سیستم اطلاعات جغرافیایی بر ایمنی جاده‌ ها

به گزارش تین نیوز ، سیستم جاده ای و حمل ونقل یکی از زیرساخت های مهم در توسعه اقتصادی شهرها و کشورها بشمار می رود. از این رو ایمنی جاده ها نیز اهمیت بسزایی دارد. معیار سنجش ایمنی راه، تعداد تصادفات جاده ای است که خود برآیندی از عوامل محیطی، جاده ای و انسانی می باشد. تجزیه و تحلیل جاده ها و علل تصادفات به ساخت جاده های ایمن کمک می کند. در همین راستا، سیستم اطلاعات جغرافیایی یا GIS ابزاری سودمند محسوب می شود. سیستم های اطلاعات جغرافیایی قادر به ثبت، نگهداری، بازیابی و نمایش داده های جغرافیایی مختلف هستند. این سیستم در سال های اخیر در حوزه های زمین شناسی ، عمران و راه وترابری پیشرفت چشمگیری داشته است. بنابراین می توان با به کارگیری صحیح GIS و نرم افزارهای آن به ساخت جاده هایی ایمن امید داشت.

با توجه به اینکه تصادف یک پدیده مکانی است، تحلیل تصادفات برون شهری براساس سیستم اطلاعات مکانی به شناسایی نقاط مستعد حادثه کمک می کند. داده کاوی مکانی عبارت است از کشف الگوهای مکانی مفید اما ضمنی بر مبنای پایگاه داده های حاوی اطلاعات مکانی. با توجه به حجم عظیم داده های مکانی تصادفات، توسعه ابزارهای کشف دانش از این پایگاه ها اهمیت بالایی دارد. یکی از قدرتمندترین ابزارهای موجود، سیستم اطلاعات جغرافیایی است که در ادامه بیشتر مورد بررسی قرار می گیرد.

سیستم اطلاعات جغرافیایی چیست؟

GIS یا سیستم اطلاعات جغرافیایی، چهارچوبی برای جمع آوری، مدیریت و تحلیل داده ها است. ریشه این سیستم جغرافیا می باشد و قادر به پردازش انواع داده های مکانی با استفاده از نقشه ها و مدل های سه بعدی است. در این سیستم، اطلاعات به صورت مختصاتی (x,y,z) ذخیره می شوند. بنابراین می توان مختصات مکانی نقاط حادثه خیز را مشاهده و لایه های مختلف داده ها را به صورت اطلاعات مکانی، نموداری، جدول و نقشه استخراج کرد و به هم مرتبط ساخت.

چگونه GIS به بهبود ایمنی جاده ها کمک می کند؟

بعد از گذشت پنج دهه، GIS از یک مفهوم به یک علم تکامل یافته و به ابزاری قدرتمند برای درک، تحلیل و برنامه ریزی تبدیل شده است. این سیستم اولین بار در دهه 1960 به عنوان مفهومی جغرافیایی برای محاسبات کمی و کیفی کامپیوتری معرفی شد. GIS با استفاده از زبان مشترک نقشه برداری سعی می کند به مسائل مختلف اعم از مشکلات ناشی از افزایش جمعیت، آلودگی هوا و تخریب محیط زیست رسیدگی و با ایجاد ارتباط درست بین آن ها به حل مشکلات کمک کند.

نقشه های GIS جدای از نمایش و تحلیل داده ها، روایت قدرتمندی را بازگو می کنند. کشف نقشه های تعاملی و تجسم هایی که با GIS به دست می آیند مفید و الهام بخش هستند.

تاسیس ناسا و پرتاب ماهواره تیروس در اواخر دهه 1960 باعث شد انسان برای اولین بار تصویر زمین از فضا را ببیند و به ثبت، حفظ و مبادله مشخصات زمین و تولید داده های مکانی روی بیاورد. در دهه 1970 با ظهور کامپیوترهای قدرتمند، فناوری لازم برای کار با داده های مکانی به وجود آمد و سیستم اطلاعات مکانی یا جغرافیایی برای بهبود توان تحلیل حجم زیادی از داده های مکانی معرفی شد.

سیستم اطلاعات جغرافیایی به متخصص امور ترافیکی کمک می کند که هرلحظه به اطلاعات موردنظر دسترسی داشته باشد و برای تجزیه و تحلیل یک مسیر خاص به بررسی های میدانی نپردازد. یکی از مهم ترین مزایای این سیستم از نظر اقتصادی، هزینه پایین سخت افزارها و نرم افزارهای آن می باشد. همچنین برداشت اطلاعات از این سیستم ساده است و افراد غیرمتخصص نیز قادر به انجام این امر هستند. تحلیل اطلاعات به دست آمده نیز در هر مکانی امکان پذیر است.

GIS برخلاف روش های قدیمی، داده ها را به شکل رقمی ذخیره می کند و با استفاده از روش های مختلف، داده های حاصل از منابع متفاوت اعم از نقشه های موجود، فوتوگرامتری، سنجش از راه دور و… را با هم ترکیب می نماید. سرعت پردازش در این سیستم با استفاده از قابلیت های کامپیوتری بسیار بالا است و بدین ترتیب تحلیل های حجیمی که نمی توان آن ها را به روش های دیگر انجام داد، ممکن می شود. در نهایت اطلاعات و الگوهای کشف شده به متخصصین کمک می کند تا نقاط حادثه خیز و راهکارهای مناسب را شناسایی کنند؛ موضوعی که به بهبود ایمنی جاده ها کمک بزرگی خواهد کرد.

مزایای استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به منظور ارتقای ایمنی جاده ها

• هزینه پایین سخت افزارها و نرم افزار های موردنیاز برای اجرای مسیر در محیط GIS

• دسترسی آسان متخصصین ترافیک به حجم بالایی از اطلاعات

• امکان رویدادنگاری با گرفتن فیلم و ثبت موقعیت جغرافیایی منطقه

• کاهش چشمگیر زمان موردنیاز برای برداشت و تحلیل اطلاعات در مقایسه با روش های قدیمی

• امکان مشاهده و اعمال نظر چندین متخصص مسائل ترافیکی به طور هم زمان و تصمیم گیری جمعی

• امکان فیلم برداری در فواصل زمانی منظم و بازبینی مسیر جهت کنترل اجرای راهکارهای ارائه شده

• عدم نیاز به بررسی های میدانی

• عدم نیاز به افراد متخصص جهت برداشت اطلاعات و…

استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در ارتقای ایمنی جاده ها امری اجتناب ناپذیر است و در آینده ای نزدیک فراگیر می شود. بنابراین آموزش نرم افزارهای GIS برای کاربران امور ترافیکی الزامی است.

GIS ابزاری موثر برای تلفیق انواع داده هاست و به تلفیق اطلاعات مربوط به ایمنی مسیر در کشورهای مختلف دنیا کمک بزرگی خواهد کرد.