دولتخانه صفوی، یادگار نیم قرن پایتختی قزوین

به گزارش تین نیوز به نقل از ایرنا، دولتخانه صفوی از بزرگترین و باشکوه ترین بناهای تاریخی قزوین و کشور به شمار می رود که روزگاری مقر حکومت صفویان و محل حکمرانی شاه طهماسب، فرزند شاه اسماعیل اول در زمان پایتختی قزوین بوده است.

این مجموعه که دارای ۶ هکتار وسعت است، پس از تصمیم برای انتقال پایتخت صفویان از تبریز به قزوین ساخته شد و بعدها الهام بخش ساخت بناهایی نظیر چهلستون و عالی قاپو در اصفهان شد.

آنطور که در روایات تاریخی به میان آمده است، شاه طهماسب دستور داد تا باغی به شکل مربع بسازند و گرداگرد آن تالاهار، کاخ ها و حوض بنا کنند.

بسیاری از گردشگرانی که به این مجموعه باشکوه تاریخی قدم می گذارند از شباهت بناهای آن با اصفهان می گویند، کاخ چهلستون و سردر رفیع عالی قاپو از جمله بناهای به یادگار مانده از پایتختی قزوین در عصر صفویان در این مجموعه هستند.

گردشگران نوروزی برای بازدید از دولتخانه صفوی می توانند از دو درب یکی واقع در میدان آزادی (سبزه میدان) که مقابل کاخ موزه چهلستون قرار دارد و دیگری از سمت خیابان سپه (شهدا) و تقاطع معروف به شهربانی وارد این مجموعه شوند.

برپایی موزه ها و نمایشگاه های صنایع دستی در حیاط وسیع دولتخانه صفوی قزوین در ایام نوروز حال و هوا و نشاط خاصی را به این مجموعه می بخشد و لطف و لذت بازدید از آن را دوچندان می کند.

احیا و ساماندهی دولتخانه صفوی در سفر تاریخی مقام معظم رهبری به قزوین از طریق آزادسازی اراضی این مجموعه از جمله زمین ها و بناهای در اختیار دستگاه های دولتی در سال ۸۲ مصوب شد اما اجرای این کار تا امسال به درازا انجامیده بود تا با بازدید رییس جمهور و دستور ایشان، به این پروژه سرعت بخشیده شد.

در ادامه به معرفی بناهای موجود در دولتخانه صفوی قزوین می پردازیم.

کاخ چهلستون

چهلستون تنها کاخ باقی مانده از دولتخانه صفوی قزوین به شمار می رود که به عمارت کلاه فرنگی معروف است.

این کاخ اکنون به موزه خوشنویسی تبدیل شده و گردشگران می توانند ضمن بازدید از داخل این عمارت از آثار خوشنویسی هنرمندان بنام قزوینی نیز دیدن کنند.

کاخ چهلستون که به کلاه فرنگی نیز شهرت دارد ساختمانی هشت گوش است که در ۲ طبقه بنا شده که سقف طبقه اول مقرنس کاری شده و نقاشی های روی دیوار آن از جمله تزیینات آن به شمار می رود، در طبقه دوم نیز ایوانی در هر چهارطرف بنا شده با ستون های چوبی وجود دارد.

کاخ چهلستون جزو نخستین بناهای تاریخی قزوین به شمار می رود که به ثبت فهرست آثار ملی رسیده است، این بنا در سال ۱۳۳۴ ثبت ملی شده است.

سردرعالی قاپو

دولتخانه صفوی در گذشته دارای هفت درب وسیع و باشکوه بوده که امروزه تنها یک درب آن باقی مانده است، سردر عالی قاپو از جانب خیابان سپه یا شهدا راه ورود به این مجموعه را فراهم می کند.

این سردر دارای ۱۷ متر ارتفاع است و بالای آن کتیبه ای به خط ثلث در امتداد سمت راست و چپ آن وجود دارد که بر زیبایی و جلال این مجموعه افزوده است.

سردر عالی قاپو از چهارراه شهدا یا سپه و ابتدای این خیابان قابل مشاهده است و به خوبی عظمت و شکوه این بنای تاریخی را می رساند.

گراندهتل

گراندهتل، اولین هتل مدرن امروزی ایران به شمار می رود که اواخر دوره قاجار در قزوین بنا شد، پیش از آن خبری از هتل نبود و کاروانسراها در واقع نقش هتل را ایفا می کردند.

این بنا یکی از نمادهای مدرن سازی ایران در اواخر دوره قاجاریه محسوب می شود.

گراند هتل هم اکنون در دست مرمت و ساماندهی قرار دارد و قرار است با همان کاربری اقامتی-پذیرایی احیا شود.

چهارانبیاء

بقعه چهارانبیاء را نیز باید از بناهای موجود در دولتخانه صفوی دانست که دارای ورودی جداگانه ای از درب های اصلی این مجموعه است و از جانب خیابان پیغمبریه امکان بازدید از آن وجود دارد.

قرار است با اجرای طرحی با مشارکت ادارات کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و اداره کل اوقاف و امور خیریه استان قزوین، بقعه چهار انبیاء که در ضلع شمالی دولتخانه صفوی قرار دارد اما به آن راه ندارد به این مجموعه متصل شود.

علاوه بر بناهای یاد شده رواق صفوی متعلق به دوره صفوی، ساختمان شهربانی مربوط به دوره قاجاریه (موزه سنگ نگاره ها) و مدرسه امید از نخستین مدارس نوین در ایران مربوط به دوره پهلوی نیز از جمله بناهای موجود در دولتخانه صفوی قزوین به شمار می روند که بازدید از آنها نیز به گردشگران نوروزی توصیه می شود.