اصطلاحات بازرگانی در حمل و نقل بین المللی
برخی اطلاحات مهم و کاربردی بازرگانی در حمل و نقل بین المللی
اسناد حمل: بارنامه به منزله سند قرارداد حمل، رسید دریافت کالا و سند مالکیت آن است و همچنین سندی است که زمان ادعای خسارت از شرکت بیمه میتواند به عنوان پشتوانه مورد استفاده واقع شود.
بارنامه: دراصطلاح بین المللی کشتیرانی بارنامه را (بیل آولیدینگ) و در جاده و هواپیما CMRو در راه آهن CIM میخوانند و بارنامه مدرکی است برای حمل یک واحد و یا یک پارتی کالا.
پروفرما: سیاهه خریدی است که فروشنده از مبداء به عنوان پیشنهاد فروش یا تعیین ارزش و شرایط فروش صادر می کند که سیاهه باید به تأیید مرکز تهیه و توزیع مربوطه برسد پروفرما را پیش فاکتور نیز میگویند.
Transshipment عبارت از روش گمرکی است که به موجب ان کالا تحت نظارت گمرکی از یک وسیله حمل و نقل ورودی به یک وسیله حمل و نقل خروجی (صدور ) در حوزه یک دفتر گمرکی که آن دفتر در عین حال دفتر گمرکی توأم است ، که هم برای واردات و هم برای صادرات اختصاص دارد.
سیف (CIF): سیف به معنای بهاء تمام شده کالا در مرکز کشور مقصد است که تشکیل میشود از بهاء کالا در شهر مبداء به اضافه هزینه بسته بندی و کرایه حمل تا بندر کشور مقصد و هزینه بیمه تا مقصد.
سی انداف (C&F): یعنی فقط بهاء کالا در مبداء به اضافه هزینه های بسته بندی و کرایه تا بندر مقصد.
کابوتاژ: عبارت است از حمل کالا از یک بندر کشور به بندر کشور دیگر و همچنین از یک گمرک به گمرک دیگر که از راه کشور همجوار صورت گیرد و برای کابوتاژ تشریفات گمرکی لازم است و دو نوع اظهارنامه گمرکی هنگام خروج کالا از بندر یا مرز و دیگری هنگام ورود به گمرک یا مرز دیگر تنظیم میشود
اینکوترمز (شرایط بازرگانی المللی) (۲۰۰۰) Delivered At Frontier
گروه E (نقطه عظیمت) | ||
EXWORKS |
|
(تحویل کالا در محل عزیمت) |
گروه F (قسمت اعظم کرایه پرداخت نمی شود) | ||
FCA | Free Carrier | (تحویل کالا در محل مقرر به حمل کننده) |
FAS | Free Along Side Ship | (تحویل کالا در کنار کشتی) |
FOB | Free On Board | (تحویل کالا روی عرشه کشتی) |
گروه C (قسمت اعظم کرایه پرداخت می شود) | ||
CFR | Cost and Freight | (قیمت کالا و کرایه تا بندر مقصد) |
CIF | Cost Insurance And Freight | (قیمت کالا، کرایه و بیمه تا بندر مقصد) |
CPT | Carriage paid To | (پرداخت کرایه حمل کالا تا مقصد) |
CIP | Carriage and Insurance Paid To | (پرداخت کرایه حمل و بیمه کالا تا مقصد) |
گروه D (نقطه ورود کالا) | ||
DAF | (تحویل کالا در مرز) | |
DES | Delivered Ex Ship | (تحویل کالا روی عرشه کشتی در بندر مقصد) |
DEQ | Delivered Ex Quay | (تحویل کالا روی اسکله در بندر مقصد) |
DDU | Delivered Duty Un Paid | (تحویل کالا در محل مقرر در مقصد بدون ترخیص و بدون پرداخت حقوقی و عوارض گمرکی) |
DDP | Delivered Duty Paid | (تحویل کالا در محل مقرر در مقصد با ترخیص و با پرداخت حقوقی و عوارض گمرکی ) |
ویژگیهای بارنامه معتبر:
- صدور بارنامه در نسخه کامل FULL SET
– صدور بارنامه بدون قید و شرط ( تمیز ) CLEAN B/L
– ON BOARD ( روی عرشه ) حمل بالفعل کالا
– ذینفع بارنامه و حواله کرد آن
– نحوه پرداخت کرایه حمل
– تاریخ صدور بارنامه
بارنامه فیاتا ( FIATA COMBINED TRNSPORT . B/L )
بارنامه فیاتا معتبرترین بارنامه رایج در تجارت بین الملل است و سندی است قابل معامله و انتقال براساس مقررات متحدالشکل.
عملیات (TIR)
به حمل کالا از یک اداره گمرک خروجی به یک اداره گمرک مقصد به موجب روش موسوم به روش تیر گویند.
محدوده عمل در TIR 1
1- بدون بارگیری مجدد در بین راه و حین عبور از یک یا چند مرز بین گمرک خانه مبداء و مقصد انجام شود.
۲- عملیات حمل بین آغاز و پایان تماما” یا قسمتی از آن از طریق جاده باشد.
( CMR )
حمل بین المللی کالا از طریق جاده و با وسیله نقلیه زمینی است و باید محل دریافت و تحویل کالا در دو کشور مختلف باشد و حداقل یکی از طرفین عضو کنوانسیون باشد.
گواهی مبدا ( CERTIFICATE OF ORIGIN )
سندی است که دلالت بر محل ساخت کالا دارد و توسط اتاق بازرگانی کشور سازنده کالا و به تقاضای صادرکننده تنظیم و تصدیق میشود.
کارنه تیر(TIR CARNET )
این اصطلاح یعنی دفترچه ترانزیت کالا از یک گمرک مبداء در یک کشور به گمرک مقصد در کشور دیگر.
کارنه دوپاساژ ( CARNET DE PASSAGES EN DOUANE )
در حقیقت گذرنامه وسیله حمل و نقل جاده ای است که بعنوان ورود موقت به کشور یا کشورهایی که مسافرت میکند- ممکن است برای حمل کالا – اشخاص یا بعنوان اتومبیل سواری برای گردش یا انجام اموری که در نظر است موقتا” برای ورود به کشوری ازآن استفاده شود.
قاعده صدور بارنامه بین المللی این است که مفاد و متن این گونه اسناد بر اساس یکی از کنوانسیونهای بین المللی حمل و نقل تنظیم می شود.
( CIM )
بارنامه ای که برای حمل و نقل کالا به کشورهای خاور نزدیک و اروپا در چهار چوب تعرفه TEAبوسیله راه آهن صادر میشود.
بارنامه ( SMGS )
برای حمل و نقل کالا با واگن از / به کشورهای مستقل مشترک المنافع صادر میشود.
روش های متداول حمل محموله های صادراتی و وارداتی به شرح زیر می باشد.
- گروه E – تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ:
- EXW (مخفف Ex Works): تحویل کالا در نقطه عزیمت در مبدأ ( محل کار).
- گروه F – تحویل کالا به خریدار بدون پرداخت کرایه حمل در مبدأ :
- FCA (مخفف Free Carrier) : تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ ( تحویل کالا داخل کامیون، ریل و هواپیما) . با توجه به اینکه محل تحویل کشور خریدار باشد، بارگیری با خریدار است و نقطه ریسک میباشد. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل و بیمه با خریدار (نه الزاما).
- FAS (مخفف اصطلاح Free Alongside Ship): تحویل کالا در کنار کشتی در مبدأ. محل خاتمه ریسک فروشنده کنار کشتی در بندر است. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل و بیمه و بازرسی با خریدار است.
- FOB (مخفف اصطلاح Free On Board): تحویل کالا در عرشه کشتی در مبدأ. فروشنده وقتی کالا را از روی نرده کشتی عبور داد ریسک خود را خاتمه دادهاست. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. عقد قرارداد حمل از بندر تحویل و بیمه و بازرسی با خریدار است.
- گروه C – تحویل کالا در مبدأ به خریداربا پرداخت کرایه حمل :
- CFR (مخفف اصطلاح Cost and Freight): ارزش و کرایه حمل تا مقصد. C&F سابق است ولی مخصوص حمل دریایی .کالا وقتی از روی نرده کشتی عبور میکند (بارگیری میشود) مسئولیت فروشنده خاتمه میابد .هزینه بیمه با خریدار است .هزینه حمل با فروشندهاست .عقد قرارداد بیمه با خریدار است .و عقد قرارداد حمل با فروشنده .
- CIF (مخفف اصطلاح Cost, Insurance and Freight): ارزش، بیمه و کرایه حمل تا مقصد. مخصوص حمل دریایی میباشد. کالا وقتی از روی نرده کشتی بارگیری میشود مسئولیت فروشنده خاتمه میابد. هزینه حمل و بیمه با فروشندهاست. عقد قرارداد حمل و بیمه با فروشندهاست.
- CPT (مخفف اصطلاح Carriage Paid To): تحویل با پرداخت کرایه حمل تا مقصد. حمل مرکب ولی بیشتر برای طرق زمینی یا هوایی استفاده میشود. ریسک و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را تحویل اولین حمل کننده میدهد خاتمه میابد. هزینه حمل با فروشنده تا نقطه معین طبق قرارداد. هزینه بیمه خریدار. عقد قرارداد بازرسی با خریدار است.
- CIP (مخفف اصطلاح Carriage and Insurance Paid to): تحویل با پرداخت کرایه حمل و بیمه تا مقصد. روش حمل مرکب میباشد. ریسک و مسئولیت فروشنده زمانی که کالا را به نقطه توافق شده میرساند خاتمه میابد. هزینه بیمه و حمل با فروشندهاست. عقد قرارداد بیمه و حمل با فروشندهاست. عقد قرارداد بازرسی با خریدار است.
- گروه D – تحویل کالا در مقصد :
- DAF (مخفف اصطلاح Delivered At Frontier): تحویل در مرز ( مرز تعیین شده ).
- DES (مخفف اصطلاح Delivered Ex Ship): تحویل در عرشه کشتی ( در مقصد ).
- DEQ (مخفف اصطلاح Delivered Ex Quay): تحویل در اسکله ( در مقصد ).
- DDU (مخفف اصطلاح Delivered Duty Unpaid): تحویل در مقصد بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی.
- DDP (مخفف اصطلاح Delivered Duty Paid): تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی.