قانون جدید انتقال سند خودرو + هزینه و مدارک لازم

انتقال سند خودرو از مهم ترین مراحل در خرید و فروش وسایل نقلیه است، این فرایند شامل استعلام های قانونی، تعویض پلاک و پرداخت هزینه های مختلف است.

به گزارش تین نیوز به نقل از ایمنا، خرید و فروش و معامله خودرو از جمله مهم ترین معاملات رایج است که انتقال آن به صورت قانونی، مراحل و تشریفات مخصوص به خود را دارد، خریدار قبل از اقدام به انعقاد معامله و پرداخت ثمن، باید استعلامات لازم، جهت اطمینان از توقیف نشدن خودرو، شکایت نشدن از پلاک آن و سرقتی نبودن ماشین را انجام دهد تا هنگام انتقال سند، با مشکل، روبه رو نشود.

هرچند در حال حاضر پس از انجام مرحله تعویض پلاک، برگ سبز خودرو به عنوان سند مالکیت آن صادر می شود و به عنوان سند قطعی خودرو در نظر گرفته می شود، اما برخی افراد همچنان برای محکم کاری و اطمینان خاطر بیشتر، تمایل دارند پس از تعویض پلاک و صدور برگ سبز برای انتقال سند خودرو به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه می کنند، اما برای این افراد این سوال وجود دارد که هزینه انتقال سند وسایل نقلیه در دفترخانه اسناد رسمی یا در اصطلاح محضر چطور حساب می شود و چه میزان است؟

انتقال سند خودرو مرحله نهایی، بعد از خرید و فروش آن است که نیازمند پرداخت هزینه است. نحوه محاسبه هزینه انتقال سند خودرو قوانین و قواعد بخصوصی دارد، که در ادامه بیان می شود.

انواع روش های نقل و انتقال سند خودرو

برای نقل و انتقال خودرو و ۳ روش وجود دارد:

۱- مراجعه فروشنده و خریدار به مرکز تعویض پلاک و بعد از آن مراجعه طرفین به دفاتر اسناد رسمی جهت تنظیم «سند قطعی منقول - وسایل نقلیه» در این روش تنها هزینه «تنظیم سند قطعی منقول - وسایل نقلیه» اخذ می شود.

۲- مراجعه فروشنده به دفاتر اسناد رسمی و تنظیم سند «وکالت کاری وسایل نقلیه» (وکالت تعویض پلاک)، و بعد از آن مراجعه خریدار به مرکز تعویض پلاک و سپس مراجعه فروشنده و خریدار به دفاتر اسناد رسمی جهت تنظیم سند «قطعی منقول - وسایل نقلیه». در این روش هزینه تنظیم «سند وکالت کاری وسایل نقلیه» و هزینه تنظیم «سند قطعی منقول - وسایل نقلیه» دریافت می شود.

۳- مراجعه فروشنده به دفاتر اسناد رسمی و تنظیم «سند وکالت فروش اموال منقول - وسایل نقلیه»، سپس مراجعه خریدار به مرکز تعویض پلاک و بعد از آن مراجعه خریدار به دفاتر اسناد رسمی جهت تنظیم «سند قطعی منقول - وسایل نقلیه». در این روش هزینه تنظیم سند وکالت فروش اموال منقول – وسایل نقلیه» و هزینه تنظیم سند قطعی منقول - وسایل نقلیه» دریافت می شود.

برای تنظیم سند رسمی چه هزینه هایی باید پرداخت شود؟

بر اساس ماده ۵۰ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران، وجوهی که برای تنظیم و ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی دریافت می شود به این شرح است:

• حق التحریر طبق تعرفه مقرر وزارت دادگستری (قوه قضائیه)
• حق الثبت به مأخذ ماده ۱۲۳ قانون اصلاحی قانون ثبت.
• مالیات و حق تمبر برابر مقررات قوانین مالیاتی.
• سایر وجوهی که طبق قوانین وصول آن به عهده دفترخانه محول است.

هزینه های انتقال سند خودرو و مستندات قانونی آن

۱- حق الثبت: طبق ماده ۱۲۳ قانون اصلاحی قانون ثبت، تعرفه ثبت کلیه اسناد در دفاتر اسناد رسمی به میزان نیم درصد مبلغ مندرج در سند است که این ۰.۵ درصد (نیم درصد) ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی که از مبلغ محاسبه شده ۵۸ درصد سهم سازمان ثبت و ۴۲ درصد متعلق به جمعیت هلال احمر است.

۲- افزایش نیم درصد حق الثبت: بر اساس قانون بودجه کشور ۰.۵ درصد (نیم درصد) ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی نیز دریافت می شود که متعلق به سازمان ثبت بر ای اجرای طرح حدنگار کاداستر کشور است.

۳- حق التحریر: طبق مواد ۵۰ و ۵۴ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران، ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی وارد فرمولی پلکانی که هر ۴ سال یک بار توسط سازمان ثبت اعلام می گردد شده و از مبلغ محاسبه شده ۱۵ درصد سهم دفتریار (معاون دفترخانه و نماینده سازمان ثبت)، ۱۵ درصد سهم کارکنان دفترخانه ۱۰ درصد سهم کانون سردفتران و دفتریاران و مابقی متعلق به سردفتر است.

۴- مالیات نقل و انتقال: بر اساس ماده ۳۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰، مالیات نقل و انتقال انواع خودرو به استثنای ماشین های راهسازی، کارگاهی، معدنی، کشاورزی و شناورها، در حال حاضر ۱ درصد ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی برای تولید داخل و ۲ درصد ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی برای وارداتی به مأخذ مذکور در تبصره (۱) ماده (۲۸) این قانون برای سال تولید است. این مبلغ متعلق به سازمان امور مالیاتی است که از تاریخ ۱۴۰۰/۱۰/۱۳ در زمان تنظیم سند انتقال وسایل نقلیه توسط دفاتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک توسط نیروی انتظامی وصول خواهد شد.

ثبت سند انتقال وسایل نقلیه توسط دفاتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک توسط نیروی انتظامی، منوط به پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع این ماده و به ترتیبی است که سازمان مقرر می کند. مراجع مزبور در صورت تخلف از این حکم، ملزم به پرداخت دو برابر مالیات پرداخت نشده هستند.

طبق تبصره ۲ ماده مذکور اولین انتقال خودرو از کارخانجات سازنده و یا وصل کننده قطعات پیش ساخته (مونتاژکننده) داخلی و یا واردکنندگان (نمایندگی های رسمی شرکت های خارجی) به خریداران و همچنین هرگونه انتقال به صورت صلح و هبه به نفع دولت مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع این ماده می شود.

همچنین تبصره ۳ این ماده، نقل و انتقال انواع خودرو با پلاک انتظامی مناطق آزاد تجاری - صنعتی مشمول مالیات موضوع این ماده نمی شود.

۵- مالیات بر ارزش افزوده: به موجب قانون مالیات بر ارزش افزوده، ۱۰ درصد از حق التحریر به عنوان مالیات بر ارزش افزوده دریافت می شود که متعلق به سازمان امور مالیاتی است.

۶- هزینه صدور الکترونیکی سند رسمی: بر اساس قانون بودجه کشور، در حال حاضر مبلغ ۲۵۰٫۰۰۰ ریال برای صدور سند الکترونیکی سند رسمی دریافت می شود که متعلق به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است.

ملاک و مأخذ محاسبه هزینه های انتقال سند وسایل نقلیه چیست؟

بر اساس ماده ۲۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰، شماره گذاری انواع خودروهای سبک و سنگین براساس رتبه انرژی آن ها، که به تأیید سازمان ملی استاندارد ایران رسیده است، طبق نرخ های مندرج در جدول این ماده مشمول مالیات و عوارض سبز است. مأخذ مالیات و عوارض موضوع این ماده، قیمت فروش کارخانه در مورد تولیدات داخلی و مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی برای خودروهای وارداتی است.

طبق تبصره این ماده مأخذ مالیات و عوارض موضوع این ماده برای انواع خودروهای سبک و سنگین تولید داخل یا وارداتی تا پایان دی توسط سازمان تعیین و برای اجرا در سال بعد اعلام می شود. مأخذ مزبور برای وسایل نقلیه ای که جدیداً تولید یا وارد می شوند، بلافاصله پس از تولید یا واردات توسط سازمان تعیین و اعلام می شود.

بنابراین ملاک محاسبه ریز هزینه های ذیل ارزشی است که سازمان امور مالیاتی برای هر خودرو تعیین می کند و ارتباطی به مبلغ، معامله قیمت روز بازار و… ندارد.

مدارک مورد نیاز جهت نقل و انتقال خودرو

مدارک مورد نیاز برای تنظیم سند وکالت کاری وسایل نقلیه (وکالت تعویض پلاک):

• فاکتور کارخانه / برگ گمرکی
• بنچاق های ابتیاعی
• شناسنامه مالکیت برگ سبز
• شناسنامه و کارت ملی و داشتن حساب کاربری ثنا
• آدرس کد پستی و شماره تلفن همراه وکیل (خریدار)
• تعیین مدت اعتبار وکالت نامه

مدارک مورد نیاز برای تنظیم سند وکالت فروش اموال منقول - وسایل نقلیه وکالت فروش:

• فاکتور کارخانه / برگ گمرکی
• بنچاق های ابتیاعی
• شناسنامه مالکیت برگ سبز
• بیمه نامه شخص ثالث معتبر
• شناسنامه و کارت ملی و داشتن حساب کاربری ثنا
• آدرس کد پستی و شماره تلفن همراه وکیل (خریدار)
• تعیین مدت اعتبار وکالت نامه در خصوص تعویض پلاک

مدارک مورد نیاز برای تنظیم سند قطعی منقول:

• فاکتور کارخانه / برگ گمرکی
• بنچاق های ابتیاعی
• شناسنامه مالکیت برگ سبز
• بیمه نامه شخص ثالث معتبر
• عوارض سالانه و عوارض آلایندگی موضوع ماده ۲۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰ (که در تعویض پلاک های بعد از ۱۳/ ۱۰/ ۱۴۰۰‬ وصول شده است)
• شناسنامه و کارت ملی و داشتن حساب کاربری ثنا

به موجب ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی: نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام می شود دارندگان وسایل نقلیه مکلف هستند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه هویت مالک پرداخت جریمه ها و دیون معوّق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه کنند.

طبق تبصره ۱ این ماده نیروی انتظامی می تواند با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را به تعداد کافی در مراکز تعویض پلاک فراهم آورد.

همچنین بر اساس ماده ۲ آئین نامه اجرایی ماده (۲۹) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی دارندگان وسایل نقلیه یا نماینده قانونی آنان مکلف هستند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسیله نقلیه در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا با در دست داشتن مدارک مالکیت وسیله نقلیه به ادارات راهنمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند.

ماده ۳ این آئین نامه مقرر می دارد که ادارات راهنمایی و رانندگی و مراکز تعویض پلاک مکلف هستند نسبت به بررسی و احراز اصالت وسیله نقلیه هویت دارندگان وسایل نقلیه اخذ گواهی دیون، معوّق جریمه های رانندگی و تعویض پلاک به نام مالک جدید اقدام کنند.

به طور معمول مسئول پرداخت هزینه انتقال سند خودرو، فروشنده است اما، طرفین، می توانند، بر خلاف آن نیز توافق کنند.