◄ معاینه فنی خودرو، چیستی، چرایی و چگونگی(قسمت ششم)

دستورالعمل معاینه فنی خودرو مشتمل بر 9 بخش و 8 پیوست است که در تهیه و تدوین آن از استاندارد ملی ایران به شماره 9181 (تجدید نظر اول) - با عنوان "خودرو - معاینه فنی - آزمون های مربوط به بازرسی صلاحیت تردد وسایل موتوری و تریلرهای آن ها"و شماره  10282 با عنوان "اندازه گیری شدت صوت موتورگازی و موتورسیکلت" و سایر استانداردهای مرتبط در این حوزه و تجمیع نظر کارشناسان کمک گرفته شده است.
رعایت کلیه حدود اعلام شده در استانداردهای ملی ایران به شماره های 9426 و 9747 و 5601 جهت انجام بازرسی ادواری خودروها با سوخت گاز طبیعی فشرده (CNG) الزامی دانسته شده است. در سومین بخش از متن اصل دستورالعمل که در چند قسمت به عنوان چگونگی معاینه فنی ارائه می شود مواد 36 تا 57 آن تقدیم می شود.

 بخش پنجم: ضوابط به کارگیری و آموزش کاربران و کارشناسان مراکز معاینه فنی

ماده36: دارنده مجوز مرکز معاینه فنی موظف است نیروی انسانی مورد نیاز مرکز را متناسب با تعداد خطوط معاینه فنی و ساعات کاری مرکز به نحوی که پاسخگوی نیاز مراجعین باشد، تأمین نماید.
تبصره1: تعداد نیروی انسانی مورد نیاز مرکز معاینه فنی، شرح تخصص و وظایف آن ها و دوره های آموزشی که باید سپری نماید مطابق جزئیات مندرج در (پیوست 4سنگین و 5 سبک) خواهد بود.
تبصره 2: شخص حقیقی متقاضی تأسیس مرکز معاینه فنی سبک/ سنگین در صورت دارا بودن شرایط مدیر فنی می تواند شخصاً، مدیریت فنی مرکز معاینه فنی را نیز برعهده گیرد.
تبصره3: با توجه به تفاوت هایی که ممکن است در نحوه عملکرد و استفاده تجهیزات ساخت شرکت های مختلف وجود داشته باشد، کاربران مراکز باید آموزش های لازم را در شرکت تامین کننده فرا گرفته و گواهینامه مربوطه را ارائه نمایند. جهت بهره وری بیشتر آموزشی با  هماهنگی بین شرکت های تامین کننده و ستادهای معاینه فنی دوره های مشترک می تواند برگزارشود.

2-    بخش ششم: طبقه بندی وسایل نقلیه

ماده37:  طبقه بندی انواع وسیله نقلیه بر اساس آئین نامه راهنمایی و رانندگی است.

3-    بخش هفتم: روش آزمون و قسمت هایی که باید در وسایل نقلیه مورد معاینه قرار گیرند

7-1-روش آزمون وقسمت های موردمعاینه دروسایل نقلیه سنگین

ماده38: روش های انجام بازدیدهای کارشناسی، تشخیص عیوب ظاهری و انجام آزمون های فنی در مراکز  معاینه فنی سنگین و قسمت هایی که باید در وسایل نقلیه سنگین مورد معاینه قرار گیرند، با ملاحظه استانداردهای ملی مطابق پیوست شماره 6 این دستورالعمل ماست.

7-2-روش آزمون وقسمت های موردمعاینه دروسایل نقلیه سبک و موتورسیکلت

ماده39: روش های انجام بازدیدهای کارشناسی، تشخیص عیوب ظاهری و انجام آزمون های فنی در مراکز  معاینه فنی سبک و قسمت هایی که باید در وسایل نقلیه سبک مورد معاینه قرار گیرند، با ملاحظه استانداردهای ملی مطابق پیوست شماره 7 این دستورالعمل است.

7-3-روش بازرسی و آزمون چشمی سامانه گازسوزخودروهای سبک

ماده40: این آزمون بر اساس فرآیند ذکر شده در پیوست شماره 8 این دستورالعمل قابل اجراست.

7-4-بازرسی دوره ای،نگهداری وتعمیرات مخازنCNG نوع 2 و 3 نصب شده برروی اتوبوس های شهری گازسوز

ماده41: مسئولیت انجام آزمون مخازن CNG اتوبوس های شهری پیش نیاز امکان ارائه خدمات حمل ونقل مسافر در هر شهر بوده و از طریق شرکت های دارای صلاحیت از سازمان ملی استاندارد عملیاتی خواهد شد.(طبق پیوست شماره 8 این دستورالعمل)

7-5-ایجاد مراکز سرویس و تعمیرگاهی سریع خودرو

ماده42: مراکز معاینه فنی می توانند جهت رفع عیب خودروهایی که در آزمون معاینه مردود شده اند در صورت دارا بودن شرایط مکانی و تخصصی و کسب امتیاز و رده لازم و مجوز مکتوب با مدت معین از ستاد معاینه فنی، نسبت به دایرکردن بخش تعمیرگاهی فوری و رفع عیب خودروها اقدام کند.

4-    بخش هشتم: نحوه نظارت و تشخیص تخلفات مراکز معاینه فنی

8-1-نحوه نظارت و تشخیص تخلفات مراکز معاینه فنی سنگین

ماده43: نمایندگی استانی ستاد معاینه فنی سنگین وظیفه کنترل و نظارت بر فعالیت مراکز معاینه فنی سنگین استان مربوطه را بر عهده داشته و از روش های گوناگون نظیر سامانه سیمفا و اعزام تیم های نظارتی نسبت به پایش و نظارت بر عملکرد مراکز معاینه فنی سنگین اقدام می نماید.
تبصره 1: نمایندگی استانی ستاد معاینه فنی سنگین جهت بازدید و نظارت بر مراکز معاینه فنی سنگین می تواند از نمایندگان سایر دستگاه های استانی نظیر پلیس راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه، اداره کل حفاظت محیط زیست، اداره کل استاندارد  برابر ترکیب مصوب کارگروه استانی معاینه فنی دعوت به عمل آورد و گزارش بازدیدها را به کارگروه استانی ارائه نماید.
تبصره 2: کنترل نحوه نظارت نمایندگی ستاد معاینه فنی سنگین در استان بر مراکز معاینه فنی سنگین تحت پوشش از طریق کارگروه استانی معاینه فنی انجام خواهد پذیرفت.
تبصره 3: نظارت عالیه بر عملکرد مراکز معاینه فنی سنگین و نمایندگی های استانی با ستاد معاینه فنی سنگین می باشد.

 8-2-  نحوه نظارت و تشخیص تخلفات مراکز معاینه فنی سبک

ماده44: ستاد معاینه فنی می تواند راساً و یا حسب مورد علاوه بر دعوت از نمایندگان دستگاه های عضو، شامل پلیس راهنمایی و رانندگی و سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان ملی استاندارد، سازمان راهداری، نماینده مراکز معاینه فنی استان جهت بازدید و نظارت بر مراکز معاینه فنی نیز اقدام نماید. گزارش های بازدیدهای ادواری صورت پذیرفته باید توسط ستاد معاینه فنی به کارگروه استانی منعکس گردیده و خلاصه گزارش ها از طریق کارگروه استانی بصورت فصلی به سازمان شهرداری ها ارسال شد.

8-3-نحوه تشخیص و رسیدگی به تخلفات مراکز معاینه فنی سبک و سنگین

ماده45:  موارد تخلفات احتمالی در مراکز معاینه فنی سنگین به شرح جدول14پیوست 1 می باشد.
ماده46: در صورت مشاهده هر یک از تخلفات مذکور در ماده قبل، در مرکز معاینه فنی سنگین و به طور کلی در صورت عدم رعایت هر یک از شرایط مذکور در این دستورالعمل، پس از تشکیل پرونده و رسیدگی به تخلف توسط نمایندگی استانی ستاد معاینه فنی سنگین، در صورت احراز ارتکاب تخلف از سوی مرکز معاینه فنی، مراتب جهت رسیدگی نهایی به ستاد معاینه فنی سنگین ارسال و متخلف حسب نوع، تعداد و تکرار تخلفات به تعلیق موقت یا لغو دائم مجوز فعالیت یا وصول تمام یا بخشی از مبلغ سپرده تعهد محکوم خواهد شد.
تبصره 1: حسب تصمیمات ستاد معاینه فنی سنگین رسیدگی به بخشی از تخلفات مراکز معاینه فنی سنگین قابل تفویض به نمایندگی های استانی ستاد معاینه فنی سنگین است.
تبصره 2: در صورت احراز تخلف صدور گواهی معاینه فنی خلاف واقع، نمایندگی استانی ستاد معاینه فنی سنگین با مشاهده اولین تخلف علاوه بر برخوردهای لازم وفق این ماده، مکلف است متخلف را با فوریت به مراجع قضایی معرفی نماید.
تبصره 3: در صورت لغو دائم مجوز فعالیت ناشی از ارتکاب تخلفات مندرج در این دستورالعمل، بهره برداری مجدد مرکز منوط به ارایه درخواست جدید از سوی متقاضی جدید (در مورد اشخاص حقیقی بستگان غیر درجه یک) و نیز احراز مجدد کلیه شرایط و ضوابط صدور مجوز می باشد. همچنین دارنده مجوز مرکز معاینه فنی متخلف نمی تواند در مرکز معاینه فنی دیگری تصدی مدیریت را به عهده گیرد و یا مجوز جدید اخذ نماید.
تبصره 4: در صورت تکرار تخلفات مدیر فنی تا سه نوبت ضمن برخورد مقتضی با مرکز معاینه فنی سنگین مورد نظر، مدیر فنی مذکور حق فعالیت در هیچ یک از مراکز معاینه فنی سنگین را نخواهد داشت.
ماده47: در صورت مشاهده یکی از تخلفات مذکور در جدول (13 پیوست شماره1) در مرکز معاینه فنی سبک و یا به طور کلی در صورت عدم رعایت یا از دست دادن هر یک از شرایط مذکور در این دستورالعمل، رسیدگی به تخلف توسط ستاد معاینه فنی مربوطه انجام می شود و در صورت احراز تخلف مرکز معاینه فنی، با متخلف مطابق با جدول مذکور برخورد خواهد شد.
تبصره 1: در صورت احراز جعل گواهی معاینه فنی و یا صدور گواهی معاینه فنی غیر معتبر توسط مرکز، ستاد معاینه فنی مربوطه با مشاهده اولین تخلف موظف است علاوه بر برخوردهای لازم وفق جدول (13 پیوست شماره1)، متخلف را با قید فوریت به مراجع قضایی معرفی کرده و مراتب را جهت درج در سوابق به کارگروه استانی منعکس کند.
تبصره 2: در صورت لغو دائم مجوز فعالیت ناشی از ارتکاب تخلفات مندرج در این دستورالعمل، بهره برداری مجدد مرکز منوط به ارایه درخواست جدید از سوی یک متقاضی جدید (در مورد اشخاص حقیقی بستگان غیر درجه یک) و نیز احراز مجدد کلیه شرایط و ضوابط صدور مجوز می باشد. همچنین دارنده مجوز مرکز معاینه فنی متخلف نمی تواند در مرکز معاینه فنی دیگری تصدی مدیریت را به عهده گیرد و یا مجوز جدید اخذ کند.
تبصره 3: در صورت تکرار تخلفات مدیر فنی تا سه نوبت ضمن برخورد مقتضی با مرکز معاینه فنی سبک مورد نظر، مدیر فنی مذکور حق فعالیت در هیچ یک از مراکز معاینه فنی سبک و سنگین را نخواهد داشت.
تبصره4: در صورتی که طبق جدول( 13 پیوست شماره 1) تخلف مرکز برای نوبت اول صرفاً از نوع توبیخ و درج در پرونده بوده باشد و مرکز خاطی از تاریخ درج در پرونده به مدت یکسال هیچگونه تخلفی مرتکب نشود، توبیخ مندرج قبلی بی اثر بوده و از سوابق ایشان حذف می شود.
ماده48: به تخلفات مراکز معاینه فنی، طبق جدول" تخلفات"(جدول شماره 13و14 پیوست 1)، توسط ستاد معاینه فنی رسیدگی خواهد شد.
ماده49: در صورت ارتکاب یکی از تخلفات بر شمرده در "جدول تخلفات"، ستاد معاینه فنی موظف است با مرکز معاینه فنی حسب مورد برخورد نماید. در این راستا ستاد معاینه فنی شهرداری موظف است نسبت به انعکاس نوع تخلف شناسایی شده در مرکز و نحوه برخورد با آن به کارگروه استانی اقدام کند.

5-    بخش نهم: سایر مقررات

ماده50: موافقت اولیه صادره جهت احداث مرکز معاینه فنی سبک/ سنگین تحت هیچ شرایطی قابل انتقال به غیر نیست.
ماده51:  اساس صحه گذاری بر سلامت عملکرد تجیهزات ایمنی خودروهای سنگین که به صورت غیر مکانیزه مورد بررسی قرار می گیرند بر پایه اظهار نظر کارشناس فنی و آموزش دیده مرکز استوار بوده و در زمان صدور تاییدیه مسئولیت، این امر بر عهده وی می باشد. چنانچه به هر دلیل بعد از تأیید سلامت و صدور گواهی معاینه فنی، در عملکرد متعلقات تامین کننده ایمنی خودرو نقص و یا نواقص فنی از سوی پلیس راهور شناسایی گردد، طبق ماده 29 اقدام می شود.
ماده52: معاینه فنی وسایل نقلیه سنگین خاص نظیر جرثقیل، ادوات فوق سنگین، ادوات راهسازی، ادوات کشاورزی، و ... به صورت معاینه فنی سیار در محل از طریق مراکز دارای مجوز خاص جهت انجام این کار صورت می پذیرد.
ماده53: تعیین سایر موارد و روال های اجرایی مربوط به فعالیت مراکز معاینه فنی سنگین که در این دستورالعمل به آنها اشاره نشده بر عهده ستاد معاینه فنی سنگین است.
ماده54: تعیین سایر موارد و روال های اجرایی مربوط به فعالیت مراکز معاینه فنی سبک که در این دستورالعمل به آنها اشاره نشده بر عهده سازمان شهرداری هاست.
تبصره: کارگروه ماده 3 آیین نامه به صورت دوره ای در بازه های فصلی و یا حسب مورد و ضرورت با نظر وزارت کشور می تواند نسبت به تشکیل جلسه و طرح موضوعات مورد نظر اقدام کند.
ماده55: ستادهای معاینه فنی شهرداریها می توانند جهت ارائه خدمات معاینه فنی به خودروهای متعلق به تشکیلات سازمانی خاص و یا مکان های جغرافیایی که توجیه احداث مرکز معاینه فنی را ندارند، به مراکز دارای رده و امتیاز لازم (4ستاره و بالاتر)، نسبت به صدور مجوز به مراکز دارای ایستگاه های سیار و تمام مکانیزه معاینه فنی اقدام نمایند. تمام ضوابط و الزامات برشمرده شده در این دستورالعمل بر مرکز معاینه فنی سیار نیز استوار بوده و این مراکز باید با قابلیت انجام کلیه آزمون ها به شکل مکانیزه قابلیت انتقال نتایج به سامانه سیمفا و صدور کارت معاینه فنی از آن را دارا باشند.
ماده56: برای اشخاصی که گواهی معاینه فنی اخذ نموده باشند باید امکان مشاهده نتایج و تاریخ اعتبار معاینه فنی در سامانه سیمفا وجود داشته باشد. درصورت عدم مشاهده نتایج و تاریخ اعتبار گواهی جعلی یا فاقد اعتبار تلقی شده و در اسرع وقت باید گواهی معتبر از مراکز معاینه فنی اخذ شود.
ماده57:این دستورالعمل مشتمل بر 57 ماده می باشد و جزء لاینفک آیین نامه اجرایی نحوه انجام معاینه است.