یزد، اولین شهر ایران که ثبت جهانی شد

شهر یزد مانند جواهری گرانبها در دل کویر ایران می درخشد و جلوه گری می کند. زمانی که قدم به این شهر زیبا و تاریخی می گذارید با انواع مختلفی از جاذبه های طبیعی، فرهنگی، تاریخی و مذهبی روبرو می شوید و از دیدن بادگیرها، خانه ها، کوچه های باریک، مساجد باشکوه و فیروزه ای و قلعه های قدیمی آن لذت می برید. در این مقاله قصد داریم شما را با جاذبه های شهر یزد آشنا کنیم. 

مسجد جامع یزد

به گزارش تین نیوز به نقل از الی گشت، مسجد جامع یزد یکی از معروف ترین جاذبه های مذهبی شهر یزد است. این بنای باشکوه با یک ایوان بلند و مرتفع، دو گرم خانه، دو شبستان، صحن بزرگ مستطیلی شکل، گنبدخانه و پایاب در ۳ دوره مختلف آذری، ایلخانی و تیموری ساخته شده است. مناره های مسجد جامع یزد بلندترین مناره های ایران هستند و در هر نقطه از شهر یزد که باشید می توانید آن ها را ببینید. این مسجد در سال ۱۳۱۳ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و جزو بناهای پربازدید شهر یزد محسوب می شود. مسجد جامع یزد پر از تزئینات و نقش و نگارهای زیبا و کاشی های فیروزه ای رنگ است و گردشگران می توانند ساعت ها از دیدن زیبایی های آن لذت ببرند.

مجموعه امیر چخماق یزد

مجموعه امیر چخماق یزد در قرن نهم توسط حاکم وقت یزد(جلال الدین امیر چخماق- دوره تیموریان) ساخته شد و تکیه و مسجد این مجموعه به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری شهر یزد در سال ۱۳۳۰ شمسی به ثبت ملی رسید. نخل معروف یزد در گوشه ای از حیاط تکیه مجموعه امیر چخماق قرار دارد و این مجموعه با بازار، آب انبار، میدان، تکیه و مسجد محل مناسبی برای عکاسی است. همچنین در اطراف این مجموعه رستوران ها و مغازه های زیادی قرار دارند و گردشگران می توانند پس از گشت و گذار در مجموعه امیر چخماق یک وعده غذای خوشمزه صرف کنند یا سوغاتی های دلخواهشان را از مغازه های اطراف بخرند.

آتشکده زرتشتیان یا ورهرام

آتشکده زرتشتیان یا ورهرام یکی دیگر از جاذبه های شهر یزد است که آتش مقدس آن قدمتی ۱۵۰۰ ساله دارد. این آتشکده در دوره پهلوی اول ساخته شده و معماری خاص آن که الهام گرفته از تخت جمشید و آتشکده پارسیان هند است.

باغ دولت آباد

باغ دولت آباد با بادگیرهای بلند، عمارت و تالار زیبا، حوض بر از آب و درخت های سبز و استوار خود از دیدنی ترین جاذبه های شهر یزد است. این بنای زیبا در دوران افشاریان بنا شد و در دوره ی زندیه تکمیل شد. بخش های مختلف باغ دولت آباد شامل عمارت سردر، ساختمان هشتی، عمارت بهشت آیین، عمارت تهرانی، تالار آیینه، باغ ناصر و آب انبار است.

خانه لاری ها

خانه لاری ها با معماری باشکوه خود متعلق به یکی از خانواده های سرشناس دوران قاجار(حاج محمد ابراهیم لاری) است و در محله فهادان قرار دارد. گردشگران می توانند بعد از بازدید از خانه لاری ها از دیگر جاذبه های شهر یزد مانند زندان اسکندر و بقعه دوازده امامی هم بازدید کنند. این خانه دارای وسعت ۱۷۰۰ مترمربعی است و ۶ باب خانه، ۳ حیاط، چندین بادگیر و ایوان دارد. 

زندان اسکندر

زندان اسکندر یا مدرسه ضیاییه یکی دیگر از جاذبه های شهر یزد است که از نظر تاریخ هنر و معماری بسیار مورد توجه گردشگران و علاقه مندان قرار دارد. قدمت این بنا به قرن های هفت و هشت می رسد و در ساخت آن فقط از خشت خام استفاده شده است.

بافت تاریخی یزد

بافت تاریخی یزد با وسعتی حدودا ۷۰۰ هکتاری جزو قدیمی ترین و دست نخورده ترین بافت های مسکونی ایران  است. این منطقه انواع خانه های قدیمی، کوچه های خشتی و باریک و ساباط ها را در خود جای داده است و به عنوان یکی از جاذبه های اصلی شهر یزد پذیرای تعداد زیادی گردشگر است. بیشتر بناها و اماکن دیدنی و جاذبه های شهر یزد مانند آب انبار شش بادگیر، مسجد جامع یزد، میدان امیرچخماق، بازار، خانه های ایلخانی، مسجد چهارمنار، کوچه بندان، باغ دولت آباد و بقعه شمس الدین در این منطقه قرار دارند.

خانه هنر یزد

خانه هنر یزد یکی از خانه های تاریخی شهر یزد است. این بنای زیبا در نزدیکی خانه لاری ها و زندان اسکندر قرار دارد و امروزه تبدیل به یک مجموعه فرهنگی برای جوانان شده است. از بخش های مختلف خانه هنر یزد می توان به کافه، فروشگاه های صنایع دستی و نمایشگاه های هنری اشاره کرد.

برج خاموشان

برج خاموشان در واقع دخمه های متعلق به مردگان زرتشتیان است. طبق باور قدیمی آن ها مردگانشان را به عنوان خوراک پرندگان و حیوانات در این برج ها قرار می دانند و استخوان های باقی مانده را هم در فضای خالی برج ها(استودان) رها می کردند تا به طبیعت برگردد. برای دیدن برج خاموشان یزد باید به ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بروید.

قنات زارچ(قنات باغ زارچ)

 قنات زارچ یا قنات باغ زارچ با قدمت بیش از ۱۰۰۰ سال یکی از قدیمی ترین و طولانی ترین قنات های جهان است. طول این قنات ۷۱ کیلومتر بوده و دارای ۲,۱۱۵ حلقه چاه است. خوشبختانه قنات زارچ در سال ۲۰۱۶ میلادی به ثبت جهانی یونسکو رسیده است.

آب انبار شش بادگیر

آب انبار شش بادگیر همانطور که از نام آن پیداست دارای ۶ بادگیر بوده و به شکل هشت وجهی ساخته شده است. قدمت این جاذبه شهر یزد به دوران قاجار می رسد و معماری خاص آن مورد توجه گردشگران است.

مجموعه خان یزد

مجموعه خان یزد یکی دیگر از جاذبه های گردشگری شهر یزد است که شامل حمام خان، بازار خان، میدان و مدرسه خان است. این مجموعه در دوران قاجار ساخته شده است. حمام خان یزد امروزه با تغییر کاربری به عنوان سفره خانه استفاده می شود. بازار خان یزد هم با ۲۷۴ متر طول و ۴ تا ۶ متر ارتفاع طولانی ترین بازار شهر یزد است. شواهد موجود نشان دهنده ی ساخت تدریجی قسمت های مختلف بازار خان یزد هستند.

حمام ابوالمعالی یزد

حمام ابوالمعالی یزد یکی دیگر از جاذبه های شهر یزد است که امروزه تبدیل به رستوران شده است. این حمام تا ۴۰ سال پیش فعال بود و مردم شهر یزد از آن استفاده می کردند. در ساخت حمام ابوالمعالی از آجر، گچ، ریگ و ساروج استفاده شده است و بخش های مختلف آن شامل فضای ورودی، هشتی، راه پله، حوضچه های آب گرم و سرد، اتاق استراحت، خزینه، شاه نشین و گرم خانه است.

موزه آیینه و روشنایی یزد

موزه آیینه و روشنایی یزد که با نام موزه قصر آیینه هم شناخته می شود در دوران پهلوی اول ساخته شده است. ساختمان موزه به صورت کوشکی در میان باغ طراحی شده و دارای حیاط وسیع، استخر، اتاق های تزئین شده با گچ بری و آینه کاری، راهروهای تودرتو و حوض خانه است. در کنار جذابیت معماری خود ساختمان، آثار ارزشمند موجود در این موزه هم اشیایی خاص مانند اسلحه، سکه، قفل، تمبر، مجموعه خطی و نمونه هایی از برنزهای لرستان هستند.

آسیاب آبی اشکذر

آسیاب آبی اشکذر دستگاهی است که ساکنان یزد با استفاده از آن، گندم و غلات دیگر را تبدیل به آرد می کردند. این آسیاب آبی یکی از بزرگ ترین آسیاب های ایران است و در دوره صفویه ساخته شده است.

منار جنبان خرانق

منار جنبان خرانق یک بنای تمام خشتی است که در دوره ساسانیان ساخته شده است. این منار جنبان دارای ۳ طبقه است و در مسجد جامع خرانق یزد قرار دارد.

سرو ابرکوه

یکی دیگر از جاذبه های شهر یزد سرو ابر کوه است. این سرو یکی از قدیمی ترین و پیرترین موجودات زنده در دنیاست و محیط تنه آن ۱۱/۵ متر و ارتفاع آن هم تقریبا برابر با ۲۵ تا ۲۸ متر است. براساس نظر یک دانشمند روسی به نام الکساندروف قدمت سرو ابرکوه به بیش از ۴ هزار سال می رسد. جالب است بدانید حمدالله مستوفی در کتاب نزهت القلوب درباره این سرو نوشته:«در آن جا سروی است که در جهان شهرتی عظیم دارد.» همچنین برخی از افسانه ها کاشت سرو ابر کوه را به پسر نوح یا زرتشت نسبت می دهند.

جمع بندی درباره جاذبه های شهر یزد

شهر یزد دارای جاذبه های زیادی است، در این مقاله سعی کردیم تعدای از معروف ترین این آثار را معرفی کنیم. زمانی که قدم به این شهر می گذارید در هر گوشه ی از آن ردپایی از گذشته می بینید. در شهرهای اطراف استان یزد نیز آثار بسیار مهم تاریخی وجود دارند که دیدن آن ها خالی از لطف نیست. همچنین در زمان بازدید از برخی جاذبه های گردشگری استان یزد با افرادی مواجه می شوید که برای تورهای کویرنوردی تبلیغ می کنند در صورت تمایل می توانید در این تورها شرکت کنید و یک سفر به یادماندنی را تجربه کنید.