مسجد جور جیر اصفهان شاهکاری کمتر شناخته شده از معماری صفوی

استان اصفهان یکی از محبوب ترین و پر جاذبه ترین استان های، کشور ایران به حساب می آید. این شهر جذاب پس از تهران دومین کلان شهر ایران است.

وقتی به اصفهان سفر می کنید ، می توانید با گشت وگذار در جاذبه های طبیعی و تاریخی آن با معماری های ناب دوران مختلف تاریخ از جمله دوران صفویان آشنا  شوید. بافت خاص و تاریخی اصفهان سبب شده است این شهر تاریخی موردتوجه تعداد زیادی از باستان شناسان از نقاط مختلف جهان قرار گیرد. 

مسجد جور جیر یا مسجد حکیم؟

شاید برایتان جالب باشد که بدانید مسجد حکیم همان مسجد جور جیر است. این مسجد تاریخی  که بانی آن حکیم محمد داوود ملقب به تقرب خان است به مسجد حکیم شهرت دارد. اما علت نام گذاری آن به مسجد جور جیر این است که این اثر تاریخی در محله جور جیر اصفهان ساخته شده است به مسجد جور جیر معروف شده است.

چگونه به مسجد جورجیر اصفهان برویم؟

اگر می خواهید به این مسجد باشکوه بروید، و از زیبایی های تاریخی آن بازدید کنید، باید بعد از رسیدن به اصفهان به محله قدیمی جور جیر بروید. در آنجا به سمت بازار رنگرزها حرکت کنید در انتهای این بازار در محله قدیمی باب الدشت با مسجدی شکوهمند رو به می شوید. در ابتدا مطمئن باشید با دیدن نقش ونگار و زیبایی های شکوهمند مسجد لحظاتی را در همان مسیر خواهید ماند و از همان مکان مسجد را با حیرت تماشا خواهید کرد. برای رسیدن به مسجد می توانید از ماشین های شخصی و یا تاکسی های موجود در اطراف استفاده کنید.

هنرمندی معماران صفوی

چشمان خود را ببندید و آماده یک توصیف زیبا باشید. خودتان را در مقابل مسجدی باشکوه تصور کنید. مساحت این بنا چیزی حدود ۸۰۰۰ مترمکعب است. تعجب نکنید این مسجد بر خلاف سایر مساجد مناره و گلدسته ندارد علت این امر هنوز مشخص نیست. کمی جلوتر که می رویم، با سردرهای زیبا مواجه می شویم.

سردرهایی که هرکدام از آن ها زیبایی منحصربه فردی دارد. شاید بتوان از میزان ظرافت هر بخش به اهمیت آن پی ببریم. مهم ترین بخش سردر قسمت شمالی و شرقی مسجد است. این سردرها با نام پیامبر و ائمه اطهار مزین شده اند. کاشی کاری خاص و زیبای مسجد جورجیر این سردرها دل هر بیننده ای را به خودش جذب می کند. شاپرک های روی این سردر شما را با هنرمندی از معماران عصر صفوی بیشتر آشنا می کند. زیبایی سردرهای دیگر نیز قابل چشم پوشی نیست. این سر درها هرکدام با نام شاهان صفوی مزین شده اند. مقرنس کاری و شمسه های کار شده روی سردرها زیبایی آن را دوچندان کرده است.

حال به سراغ ایوان های مسجد جورجیر برویم. ابتدا می توانید ساعت های آفتابی و بزرگ بالای ایوان ها را تماشا کنید. راهرو های این ایوان، زیبایی منحصربه فرد و خاصی دارد. کاشی کاری های سنتی و زیبای دیواره های راهرو شما را تا ساعت ها محو تماشای خود می کنند. این همه زیبایی شاید قابل تصور هم نباشد. در تزیین راهروی این ایوان های پر از جذابیت و زیبایی از هنرهای زیادی استفاده شده است. کاشی های فیروزه ای، سوسن ها و شمسه های به کاررفته شده در آنجا شما را شگفت زده خواهد کرد. در کف راهروهای مسجد جور جیر آجرهای شطرنجی چهارگوش به کاررفته شده است.

ایوان جنوبی از این ایوان های مسجد جور جیر بسیار زیباتر از سایر ایوان ها است. بعد از ایوان های مسجد جور جیر باید به سراغ محراب های مسجد برویم. این اثر تاریخی دوران صفویان سه محراب دارد که در هرکدام از این محراب ها هنر خاصی به کاررفته است. مهم ترین محراب، در زیر گنبد قرار دارد. در این محراب هنر خاصی به کاررفته شده است. مقرنس کاری های محراب بسیار جذاب و دیدنی است. در وسط حیاط مسجد جورجیر اصفهان حوضچه ای زیبا قرار دارد. فواره های آب میان حوضچه زیبایی و طراوت خاصی را به محوطه این اثر تاریخی بخشیده است.

طاق های زیبای مسجد خودش دلیلی مجزا بر این همه زیبایی چشمگیر است. در گوشه گوشه ی مسجد حکیم یا همان مسجد جو جیر، شاهد چیزی جز زیبایی نیستید. این اثر تاریخی که خودش شناسنامه ای بر هنرمندی و ظرافت کاری مردمان گذشته این مرزوبوم است، هر ساله گردشگران زیادی را از نقاط مختلف جهان را میزبان است. شاید این همه زیبایی به کاررفته شده در مسجد جورجیر اصفهان می خواهد هنر ایرانیان را به رخ تمام عالم بکشد. کاشی های هفت رنگ به کاررفته شده در شبستان مسجد همچون طاووسی زیبا بال های خود را گشوده است تا تمام زیبایی را یک باره به نمایش بینندگان بگذارد.

سردرهای شکوهمند مسجد جورجیر

 سردرهای زیبای مسجد جور جیر اصفهان شگفتی دیگری را برای همه به ارمغان آورده است. در تزیین و ساخت این بنای شکوهمند از آجرهای ریز استفاده شده است.

 این آجرها بسیار هنرمندانه در دل هم به کار رفته اند. نقش های بکار رفته شده در این سردرها، ترکیبی از طرح های گل و برگ. کتیبه های کوفی و بسیاری دیگر است که هر کدام از آنها خودشان زیبایی جداگانه ای دارند که می توانید ساعت ها برای دیدن هرکدام از آنها وقت بگذارید. از زیباترین ویژگی های سردر مسجد جورجیر یک قوس شکن بزرگ یازده پر است که شاید به جرئت بتوان گفت نمونه ای از آن را در جایی نمی توانید پیدا کنید. نمادها و نقش نگارهای موجود در سردرهای مسجد جورجیر هرکدام حکایت گر روایتی از دل تاریخ هستند.

 از کتیبه های به جامانده در سردر جور جیر که با خط کوفی گچ بری شده است، در قسمت راست بسم الله الرحمن الرحیم و در سمت چپ سردر، عبارت: با لقسط لا الله الاهو العزیز الحکیم به یادگارمانده است. بقیه کتیبه را جور زمان و حوادث طبیعی روزگار از بین برده است. نماهای خارجی جور جیر هنوز هم زیبایی های خود را محکم نگه داشته است. در نماهای خارجی طرفین سردر و در داخل طاق نماهای آجری آن می توانید لااله الاالله، محمد رسول الله، القدره الله، العظمه الله، سبحان الله، الحمدالله را که به خط کوفی گچ بری شده است نظاره گر باشید.

این همه زیبایی به کاررفته شده در مسجد جور جیر شما را می تواند بسیار شگفت زده کند. ظرافت و طرح های به کاررفته شده در مسجد حاصل سال ها زحمت معماران هنرمند ایران زمین است. آن قدر در این مسجد باشکوه طرح های زیبا به کاررفته شده است که وقتی به آن دقت می کنید تصور می کنید که معماران با این طرح های زیبا و ناب خواسته اند پیغامی از دل تاریخ را به آیندگان خود بدهند. به گفته نگارندگان شمعدان های زیبایی در سردر مسجد جور جیر بکار رفته شده است.

در بالای هر شمعدان کتیبه ای مستطیل شکل ساخته شده است. این شمعدان ها که هفت عدد هستند نمایانگر آیین شمعدان حنوکا یهود هستند، یهودیان در جشن روشنایی شمعدان هایی را روشن می کنند گفته می شود این عمل به یاد تنها چراغ بازمانده در نیایشگاه مکابیون در زمان جنگ با یونانیان است این چراغ تنها برای مصرف یک روز روغن داشته؛ اما به مدت هشت روز روشن می ماند، یهودیان برای بزرگداشت این روز در عید روشنایی هفت عدد شمع را روشن می کنند. نماد هفت شمعدان روی سردرها گرفته شده از این است.

در اطراف مسجد جور جیر چه خبر است؟

حالا که تمام زیبایی های مسجد جورجیر را دیده اید، فرصت خوبی است تا بتوانید به اطراف مسجد جورجیر هم نگاهی بیندازید. جاذبه ای تاریخی و زیبا در دل اصفهان دسترسی شما را به سایر مکان های تاریخی و زیبای اصفهان آسان تر کرده است. در فاصله های تقریباً نزدیک مسجد جور جیر می توانید به دیدن آثار تاریخی همچون میدان نقش جهان و عمارت عالی قاپو، بازار قیصریه، کاخ چهل ستون و…بروید و از دیدن این همه شگفتی لذت ببرید. اگر نیاز به استراحت داشتید در اطراف مسجد جور جیر هتل ها و اقامتگاه های زیادی منتظر شماست. هتل سنتی اصفهان از جمله هتل های ناب اطراف مسجد است. هتل حکیم ، هتل آزادی و هتل جمشید را هم در اطراف جور جیر تاریخی می توانید ببینید.

چه زمانی برای سفر به مسجد جورجیر بهتر است؟

اصفهان یکی از استان های کویری ایران است. برای سفر به اصفهان و بخصوص مسجد جورجیر باید بهترین زمان سفر را انتخاب کرد تا بتوانید از سفر خود لذت کافی را ببرید.

زمستان این شهر کویری بسیار خنک است، و تابستان گرم خشکی دارد همین امر سبب شده است معمولاً در فصل تابستان و زمستان مسافران کمتری به سمت اصفهان سفر کنند. البته با این وجود زیبایی های این شهر در هر کدام از فصول سال، بسیار وسوسه انگیز است. برای دیدن مسجد جور جیر، می توانید در فصل پاییز یا بهار به سفر اقدام کنید. در پاییز اصفهان پر از زیبایی های رنگارنگ و جذاب می شود که انگار حاصل تلاش سالیان سال ماهرترین نقاش است. رنگ های زرد و نارنجی و ارغوانی فضای اصفهان را شاعرانه زیبا کرده است. در این فصل زیبا، اصفهان هزار رنگ می شود. از مزیت های سفر در پاییز این است که در این فصل خبری از شلوغی ها نیست و شما می توانید به راحتی از تمام زیبایی ها مخصوصاً مسجد شگفت انگیز جور جیر بازدید کنید.

در بهار که زیبایی آن از پاییز دوچندان است. فصلی که با گل ها و طبیعت بکر و سرسبزش محبوب هر طبیعت گردی است. تنها عیب سفر در این فصل آن است که شلوغی شهر به علت ازدحام مسافر زیاد است. زیبایی بهار همه را مجاب می کند که بار سفر را ببندند و به این شهر تاریخی سفر کنند. در بهار جشنواره های مختلف و تخفیفی زیادی در اصفهان بر پا می شود، شما می توانید علاوه بر بازدید از آثار طبیعی و تاریخی این شهر دلپذیر پذیرای جشنواره های همواره تخفیف باشید زیبایی های شهر اصفهان آن قدر متنوع است که با دید آنها احساس خوشایندی به شما دست خواهد داد.