از ماست که بر ماست! /قانون اسنپ آری، حق شهروندان خیر/ مالکیت تمام و کمال تاکسی بر کوچه و خیابان ها

به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، روزنامه جوان در گزارشی نوشت: از ماست که بر ماست، مساوی با ترافیکی است که بخش اعظم آن حاصل قانون گریزی ما ایرانیان است. با پا گذاشتن روی حقوق شهروندی هموطنان خود، به قوانین و پلیس هم دهن کجی می کنیم. ما مردمی هستیم که حقوق شهروندی برای خودمان بی اهمیت است و دچار یک چرخه باطل شدیم. در واقع برای بخش اعظمی از مردم، دیگرانی غیر از خودشان اهمیتی ندارد. ما همگی دچار فقر شدید فرهنگ احترام به حقوق شهروندان هستیم. آیین نامه ای که خواندیم تا به مرحله عملی برسیم فقط روی کاغذ ماند و تمام شد. تقاطع هم سطح کدام است؟! میدان کیلویی چند است؟! عابر پیاده چه حقی دارد؟! اصلاً یادمان می آید حق تقدم ماشین راست و چپ و روبه رو چه بود؟! امان از تلفن همراهی که حتی ما را هنگام رانندگی لحظه ای رها نمی کند! آنقدر خودخواه هستیم که برای مطالبه خسارت کیلومترها ترافیک راه می اندازیم در حالی که برابر قانون اگر خودرو پس از تصادف در سطح معابر متوقف شود، راننده موظف است تمام تلاش خود را برای کنار کشیدن وسیله نقلیه به کار برد تا مزاحمتی برای عبور و مرور سایر وسایل نقلیه و عابران ایجاد نکند. نقض قانون و مقررات راهنمایی و رانندگی فارغ از تخلفات، یکی از عمده دلایل ایجاد ترافیک شهری شده است؛ معضلی که صرفاً تک تک شهروندان باید خود را موظف به رعایت آن بدانند. 

کارشناسان حوزه ترافیک معتقدند اگر رانندگان قوانین، مقررات و فرهنگ رانندگی را رعایت کنند، بدون نیاز به هیچ کار و طرح عمرانی و اجرایی از سوی شهرداری و دولت و پلیس، حدود ۳۰ درصد از ترافیک شهر تهران کاسته می شود. نقض قانون و مقررات راهنمایی و رانندگی مانند سبقت و سرعت غیرمجاز، عدم رعایت حق تقدم، عبور از چراغ قرمز، توجه نکردن به علائم راهنمایی و انحراف به چپ همه نمونه هایی از تخلفات رانندگی و رفتار رانندگی پرخطر هستند که منتج به ترافیک هم می شود. 

اگر هم کمی از این علائم خاطرمان باشد برای این است که اگر تصادف کردیم بتوانیم حق خود را از دیگری بگیریم یا اینکه به گونه ای پر خطر رانندگی کنیم که تقصیر کمتری بر گردن مان باشد. همیشه عجله داریم و برای همین خود را محق می دانیم همه به ما راه بدهند و همه با قانون گریزی ما کنار بیایند، در حالی که اگر خدایی نکرده حادثه ای اتفاق بیفتد گاهی هرگز به مقصد نمی رسیم و گاهی هم با مخاطره انداختن جان دیگران یا مال دیگران مجبور هستیم ساعت ها درگیر کلانتری و بیمارستان باشیم و در نهایت هم بخش اعظمی از مال خود را از دست می دهیم. 

علل انسانی در افزایش ترافیک شهری 

تخلفات رانندگی همواره یکی از علل بروز حوادث ترافیکی در همه جوامع است. در بروز تخلفات رانندگی، عوامل محیطی کنترلی (نظارت پلیس و اِعمال قوانین راهنمایی و رانندگی)، خودروهای غیراستاندارد و راه های ناایمن دخیل هستند، اما علل انسانی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل، موجب بیشترین میزان تخلفات و تصادفات است. افزون بر این می تواند منجر به ترافیکی شود که روزانه همه ما از آن به ستوه آمدیم در حالی که اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی تا حدود زیادی قابل پیشگیری است. 

در آموزشگاه رانندگی به ما آموزش می دهند فاصله ماشین از جدول باید اندازه مشخص داشته باشد (بین ۳۰ تا ۴۵ سانت) در صورتی که اگر بخواهیم به همین قانون ساده عمل کنیم احتمالاً در همان یک ساعت اول آیینه نخواهیم داشت. چیزی به نام حق تقدم جز روی کاغذ معنا ندارد. مابقی ماجرا بعد از گرفتن گواهینامه مربوط به این می شود که چه کسی جسارت بیشتری دارد و نگاهش طلبکارتر است! نمی توانیم بین خطوط رانندگی کنیم و دقیقاً در ایجاد ترافیک دخیل هستیم، چراکه دیگران اجازه نمی دهند بین خطوط رانندگی کنیم. بعضاً طلبکار هم می شوند. از شانه خاکی جاده با گرد و خاک خودمان را به اول ترافیک می رسانیم و ترافیک را سنگین تر می کنیم. با کمترین سرعت ممکن در لاین تندرو حرکت می کنیم و در لاین کندرو ویراژ می دهیم و به اصطلاح لایی می کشیم. 

وسط اتوبان اینترنت یاری نکرد و خروجی را رد کردیم، بی اعتنا به بوق سایر خودروها دنده عقب می گیریم تا به خروجی برسیم. کاری که به راحتی در کوچه پس کوچه های شهری انجام می دهیم. برای اینکه یک خیابان را کمتر دور بزنیم، ورود ممنوع می رویم درحالی که سر در گوشی داریم و به اطرافش نگاه می کنیم، خودروی خود را دوبل متوقف می کنیم. خرید داریم. نان و ماست و میوه. جای پارک هم نیست. برای چندقدم کمتر پیاده راه رفتن خودروی خود را دوبل می گذاریم و می رویم. 

چقدر به عابر پیاده رحم می کنیم؟ اگر هم کسی توقف کند با بوق ممتد و نگاه سراپا حرص و ناراحتی از او به دلیل توقف طلبکاریم. برخی از ما شبیه بازی های اینترنتی تصور می کنیم اگر زودتر به عابرپیاده برسیم و به او استرس بدهیم امتیازی نصیبمان می شود!

واکنش ایرانی ها به راهنما زدن 

رانندگی در همه شهرهای ایران همراه با تنش، فشار، پرخاشگری و قانون گریزی است و باید مراقب باشیم از پست سر یا طرفین مورد حمله رانندگان یا اصابت خودروهای دیگر قرار نگیریم. متأسفانه گروهی هم که می خواهند مقررات رانندگی را رعایت کنند بیشتر در معرض خطر هستند و با حرکت های تهاجمی دیگران روبه رو می شوند. درست مثل کسانی که راهنما می زنند. به حدی بی قانونی عادی شده که تمامی رانندگان معتقدند راهنما زدن برای تغییر جهت به جای اینکه با ایستادن ماشین ها مواجه شود برعکس به سرعت بیشتر ختم خواهد شد. 

قوانین شخصی رانندگان در شهرها 

شیوه رانندگی در خارج از شهرها نسبتاً خوب است، اما بعضی از رانندگان تصور می کنند مقررات راهنمایی و رانندگی شهرها با جاده ها متفاوت است. رانندگان در شهرها از قانون خودشان استفاده می کنند. توقف ناگهانی در سطح سواره رو، پارک کردن در ایستگاه اتوبوس ها، پیاده روها، جلوی پارکینگ منازل، عبور از مسیرهای ویژه اتوبوس ها و خیابان های یکطرفه، حرکت مارپیچی، سپر به سپر حرکت کردن و حرکت نکردن بین دوخط از تخلف های آشکار جامعه رانندگان قانون گریز است. این دسته از رانندگان هیچ وقت آیینه بغل را نگاه نمی کنند و فقط مراقب جلو هستند و به روشن کردن چراغ راهنمای خودرو اعتقاد ندارند، چون فکر می کنند ممکن است لامپ آن بسوزد یا خراب شود. آنی تصمیم می گیرند تغییر مسیر دهند یا وارد خیابانی شوند. غافل از این هستند که با نادیده گرفتن مقررات، باعث تصادف و دردسر رانندگان پشت سر می شوند.

قانون اسنپ آری، حق شهروندان خیر 

در خیابانی که ترافیک روان دارد ایستاده و سایر خودروها مجبور هستند خیابانی را که سه صف دارد به دو صف کاهش دهند. وقتی به او متذکر می شوند باعث راه بندان شده است، با عصبانیت می گوید کجا نگه دارم؟! راننده اسنپ هستم و لوکیشن اینجاست. اگر کمی بالاتر یا پایین تر بروم، مسافر در سامانه اسنپ، نمره منفی برایم ثبت می کند. 

تأثیر زرنگ بازی ها در ترافیک 

نبود پارکینگ عمومی و نظارت های قانونی سبب به وجود آمدن بخش اعظمی از هرج ومرج ترافیکی شده است. راننده قانون مدار خودرویی به سختی قصد پارک دوبل خودرویش را در خیابانی پرترافیک دارد. راهنما زده، حتی دست خود را به معنای ایست از شیشه بیرون آورده است، می خواهد پارک کند، اما بوق ممتد به او اجازه نمی دهد پارک کند و مجبور به حرکت است. حرکت می کند و در آیینه می بیند فرد پشت سری که برای او بوق می زد جای او پارک کرده است. 

در اتوبان خروجی ترافیک است، از سمت مخالف خارج می شویم تا خود را به زور در ابتدای خودروها جا کنیم. کافی است همین فکر را ۳۰ خودروی دیگر هم داشته باشند تا همین ۳۰ خودرو یک صف جدید باز کنند؛ صفی که قطعاً در تردد خودروهای عبوری مؤثر است و می تواند کل اتوبان را ترافیک کند. همین اتفاقی که روزانه در اتوبان های شهرهای بزرگ به خصوص پایتخت شاهد هستیم. 

مالکیت تمام و کمال تاکسی بر کوچه و خیابان ها

در بزرگراه ها، راهنمایی و رانندگی از طریق تصویر و پیام نماهای الکترونیکی، حرکت بین دوخط را توصیه می کند و در معرض دید همه هم است ولی بعضی رانندگان با وجود نبود مانع، بین دو خط حرکت نمی کنند. بعضی از رانندگان آژانس ها و تاکسی ها روی بدنه خودروی خود نوشته اند «بین دو خط رانندگی کنیم» این قبیل رانندگان که هدفشان توسعه فرهنگ درست رانندگی است خودشان آن را رعایت نمی کنند. همان هایی که خود را محق می دانند که هر جایی توقف و مسافر پیاده و سوار کنند. کاری ندارند کجا هستند، چند خودرو پشت او باید ترمز بزنند و همواره هم طلبکارند در حالی که می توانند برای سوار و پیاده کردن مسافر و کاهش احتمال خطر جانی و مالی کنارتر بروند و مسافر را سوار و پیاده کنند، اما بی اعتنا به کسانی که پشت سر او هستند وسط خیابان توقف می کنند. 

حرکت میلی متری پشت آمبولانس 

ترافیک کیلومترها ادامه دارد. اگر صدای بلند ضبط اجازه دهد باید صدای آمبولانس را بشنویم و کنار بکشیم. دوست داریم دقیقه ۹۹ کنار برویم تا به محض عبور آمبولانس پشت سر او بخشی از ترافیک را به واسطه آمبولانس بشکافیم در صورتی که همین کار تخطی از قانون است و به لحاظ قانونی انجام چنین کاری ممنوعیت دارد. 

«طرح ترافیک» و ترافیک شهری 

پدیده جدید تردد خودروهای پلاک مخدوش خود داستانی در تهران شده است. نیم ساعت مانده به اتمام طرح ترافیک و از مسیرهای مختلف که نزدیک دوربین است در حال گذر هستیم که شاهد صف های طویل ماشین هایی هستیم که زودتر از موعد رسیدند و منتظر اتمام ساعات طرح هستند. این موضوع منوط به داخل طرح ترافیک اصلی نیست و به خصوص بعدازظهرها حتی دامنگیر محدوده کنترل آلودگی هوا هم می شود. 

داستان طرح ترافیک فقط محدود به همین نمی شود. مخدوش کردن پلاک و عبور از طرح خود داستان دیگری است. فقط کافی است نزدیک یک دوربین به ویژه در ساعات ابتدایی صبح باشیم. انواع خلقیات را از سوی ایرانی ها شاهدیم. حالا اینکه ترافیک درست می شود یا نه مهم نیست، مهم ما هستیم که کمتر پول بدهیم یا اصلاً پول ندهیم و از طرح رد شویم. 

قوانین و مقررات اصولی با استفاده از فناوری پیشرفته در جهت کاهش و به حداقل رساندن تصادفات است حال آنکه همین دوربین ها به دلیل بی قانونی در رانندگی خالق تصادفات شده است. معضل عبور از دوربین با برخی شگردها از جمله حرکت میلی متری پشت وانت، اتوبوس و... باعث می شود به محض ترمز خودروی جلویی تصادف رخ دهد. 

ورود به خطوط امدادی 

این منهای عبور پرسرعت افراد از خطوط امدادی است. شهروندان با علم به اینکه عبور از خطوط امدادی در برخی مسیرها از جمله تونل ها تخلف است، با بی تفاوتی به این موضوع بدون توجه به حقوق دیگران وارد این خطوط می شوند و با سرعت بالا اقدام به طی مسیر در تونل ها می کنند که بعضاً به دلیل سرعت بالای این افراد حوادثی نیز رخ می دهد. 

حق تقدم در چهار و سه و دوراهی و میدان 

همواره به دلیل رعایت نکردن حق تقدم ها بسیاری از راه ها از سوی خودمان مسدود می شود. به خصوص در تقاطع هایی که علائم حق تقدم را ندارند. همیشه حق تقدم را برای خود می دانیم. 

اصلاً چیزی به نام چهارراه غیر هم عرض خاطرمان مانده است؟! چنانچه اگر خیابان های متقاطع غیرهم عرض بودند، باید خیابان اصلی و خیابان فرعی نسبت به عرض آنها مشخص شود؛ سپس حق تقدم با وسیله نقلیه ای است که در خیابان اصلی قرار دارد. یک روز تمرین کنیم ببینیم اگر خیابان های متقاطع هم عرض بودند ما حق تقدم را به وسیله نقلیه ای که سمت راست حرکت می کند، خواهیم داد یا خیر؟!

نقطه زیبا میدان است، سرعت می گیریم و دیگران را به چپ و راست منحرف می کنیم و بر خلاف قانون که حق تقدم در میدان با وسیله نقلیه ای است که در حال حرکت حول محور میدان است، خود را محق گذر می دانیم! در حالی که باید پیش از ورود به میدان ایست کنیم تا خودروی اول از میدان خارج سپس خودروی دوم با رعایت احتیاط وارد میدان شود. سه راه ها قانون جالبی دارند؛ چون همیشه حق تقدم با وسیله نقلیه ای است که در حال حرکت مستقیم در خیابان اصلی است، یعنی خودروی موجود در خیابان فرعی باید پیش از ورود به خیابان اصلی توقف کند تا مسیر برای او باز باشد. در سرما و گرما به عابر پیاده رحم نمی کنیم در حالی که مطابق قانون هنگامی که خط عابر پیاده وجود دارد، علائم حق تقدم با پیاده وجود داشته باشد یا نداشته باشد، حق تقدم با پیاده است. از پارک دوبل ننویسیم، ثانیه ای تحمل نداریم در صورتی که طبق قانون باید توقف کامل کنیم نه اینکه با بوق ممتد به دیگران بگوییم «زود باش من عجله دارم». هنگام پارک دوبل، حق تقدم با دیگران است. حتی اگر پشت سر ترافیک شود، باید صبر کرد تا دیگری پارک دوبل را انجام دهد. اگر حین پارک دوبل تصادفی رخ دهد، مقصر خودرویی است که برای اتمام پارک دوبل شما صبوری نکرده است. 

نتیجه گیری 

اگر قوانین کافی نیست، اگر کوچه و خیابان ها استاندارد نیستند، اگر با کمبود منابع، ابزارها و فناوری های نظارتی موجود و مورد استفاده در مدیریت و کنترل ترافیک مواجه هستیم، اگر از کمبود سیاست های تنبیهی و تشویقی متناسب با اثرات منفی و مخرب تخلفات رانندگی و عدم اجرای قوانین رنج می بریم، اگر آموزش شهروندی در پایبندی به قوانین و مقررات و قانون مداری شهروندان را ندیدیم، اگر از عدم ایفای نقش رسانه مهم و تأثیرگذار ملی در آموزش شهروندی و قانون مداری در حوزه حمل و نقل گلایه داریم، اگر مشکلات اقتصادی دخیل در ماجراست، اگر زیرساخت ها مناسب نیست، اگر تابلو و علائم کم است و در جای مناسب نصب نمی شود، اگر پارکینگ نداریم و هزاران اگر دیگر... همین اندک قوانین موجود را رعایت کنیم و به حقوق دیگران احترام بگذاریم. قانون بزرگ ترین قدرت و مردم بزرگ ترین نیروها هستند، اما میان قانون و قدرت تفاوت زیادی وجود دارد و در واقع قدرت است که قانون را یاری می کند. 

تصادف با عابرانی که دیده نمی شوند

مطابق گزارش سازمان جهانی بهداشت، سهم قابل توجهی از تصادفات عابران پیاده ناشی از دیده شدن ضعیف است. همچنین نتایج مطالعات نشان داده است دیده شدن ضعیف موجب ۶۰ درصد تصادفات بوده است. بیش از ۹۰ درصد تصمیماتی که یک راننده حین رانندگی می گیرد وابسته به اطلاعاتی است که از طریق دیدن به دست می آورد. مهم ترین رکن عملکرد دیدن در چشم اتفاق می افتد. 

عابران پیاده شاید کمتر از این نکته اطلاع داشته باشند که برخی نقاط ماشین حتی در مورد عابر پیاده در برخی نقاط با دید کور همراه است. مثل عبور از چهارراه که همزمان با پیچیدن ماشین هاست و ستون های اطراف ماشین همزمان با دور زدن مانع دید کامل می شود در نتیجه بهتر است از قسمت هایی عبور کنند که در سطح صاف خودرو باشد، نه در نقاطی که همزمان با پیچیدن خودروست. 

دیده شدن عابران پیاده و وسایل نقلیه در معابر ترافیکی ازجمله عوامل مؤثر در کاهش حوادث ترافیکی است. کاربران راه ها باید در شب و در هوای غبارآلود و مه آلود، شرایطی را ایجاد کنند که به خوبی دیده شوند. پوشیدن لباس های تیره یا مشکی در شب برای عابران پیاده موجب دیده نشدن آنها از سوی خودروها و بروز تصادفات می شود. از جمله اقداماتی که الزام است عابران پیاده و دوچرخه سواران در شب برای دیده شدن انجام دهند، استفاده از لوازم شبرنگ و نصب برچسب های شبرنگ روی کیف، کاله، بازو، کمربند و لباسشان است. طبق آیین نامه راهنمایی و رانندگی عابران پیاده موظفند در محل هایی که پیاده رو وجود دارد از سطح سواره رو استفاده نکنند. برای گذشتن از عرض راه، تنها از خط کشی عابر، پل عابر و زیرگذر مجاز عبور کنند. از دویدن، پریدن و ورود ناگهانی به سطح سواره رو خودداری کنند و مراقب حرکت وسایل نقلیه باشند. در بزرگراه ها و خیابان ها از حصارها و از لابه لای درختان و بوته های حاشیه و میانه راه عبور نکنند و در تقاطع ها با روشن شدن چراغ سبز عابر حرکت کنند و هنگامی که چراغ عابر قرمز بود عبور نکنند. 

قوانین نانوشته رانندگی را نادیده نگیرید!

رعایت قوانین رانندگی که در آموزشگاه ها به افراد یاد داده می شوند، الزامی ولی ناکافی است. برای بهبود ایمنی، قوانین نانوشته ای وجود دارند که بهتر است رعایت کنید: 

۱- وقتی به شما راه می دهند، از آنها تشکر کنید. همه ما دوست داریم وقتی لطفی در حق دیگری می کنیم، از ما قدردانی شود. این رفتار زمان رانندگی هم کاربرد دارد و با بلند کردن دست می توانید از طرف مقابل تشکر کنید. 

۲- در پمپ بنزین معطل نکنید. ماندن در صف پمپ بنزین یکی از خسته کننده ترین اوقات برای راننده هاست. پس وقتی دارید بنزین می زنید، زیاد معطل نکنید و وقت دیگران را نگیرید. 

۳- هنگام پارک خودرو مراقب سایر ماشین ها باشید. اگر ماشینی جای پارک پیدا کرده و می خواهد پارک کند، درست نیست زرنگی کنید و جای پارک را بگیرید. همچنین طوری پارک کنید که بقیه ماشین ها بتوانند راحت از پارک خارج شوند یا به آسانی پارک کنند. 

۴- در نقطه کور خودروها و رانندگان قرار نگیرید. رانندگان نمی توانند ماشین هایی را که در نقطه کور خودرویشان قرار دارند، ببینند و ممکن است هنگام عوض کردن خط، با آنها تصادف کنند. رعایت این قانون برای ایمنی و سلامتی همه لازم است. 

۵- در زمان مناسب خط عوض کنید. اگر قرار است از بزرگراه خارج شوید، لازم نیست تا نزدیکی های خروجی در مسیر تندرو رانندگی و سپس به سرعت مسیرتان را کج کنید. در زمان مناسب و به صورت ایمن به لاین کندرو وارد شوید. 

۶- در چه شرایطی برای راننده یادداشت بگذاریم؟ اگر با ماشینی که کنار خیابان یا پارکینگ پارک شده است، تصادف کردید، راه درست این است یادداشتی زیر برف پاک کن بگذارید. چون اگر دوربین یا شاهدی شماره پلاک شما را ثبت کرده و نوشته باشد، دچار دردسر خواهید شد. 

۷- موقع سوار کردن مسافر، خیابان را بند نیاورید. اگر می خواهید مسافر سوار کنید بهتر است این کار را به سرعت انجام دهید و ترافیک درست نکنید. 

۸- لاین تندرو را خالی بگذارید. همیشه لاین تندرو را برای ماشین هایی که سرعت بیشتری دارند، باز بگذارید و بعد از سبقت گرفتن لاین را عوض کنید. 

۹- با دیگر راننده ها کل کل نکنید. خیابان و جاده پیست اتومبیلرانی نیست. پس با ماشین هایی که سرعت بیشتری دارند، مسابقه ندهید. 

۱۰- حواستان به چراغ راهنمایی باشد. اگر اولین خودرو پشت چراغ راهنمایی هستید، بهتر است به جای کار کردن با تلفن همراه، حواستان به چراغ باشد تا دیگران پشت سر شما معطل نشوند. 

۱۱- راهنما بزنید. وقتی می خواهید به چپ یا راست بپیچید، وارد کوچه و خیابان شوید، از چراغ راهنما استفاده کنید تا هم رانندگان و هم عابران پیاده متوجه شوند که مستقیم می روید یا می خواهید بپیچید.