رمز گشایی از جعبه سیاه واقعی آنتونوف
تین نیوز | «موتور هواپیمای ایران ۱۴۰ دارای اشکالات اساسی درخصوص سامانه سوخترسانی است و درصورت توقف یک موتور، موتور دوم توانایی ادامه مسیر را ندارد»؛ این نتیجهای بود که تیم کارشناسان فنی هواپیما، مدتی قبل از سقوط آنتونوف ۱۴۰ تهران - طبس که جان ۴۱ نفر را گرفت، اعلام کرده بودند.
هر چند كارشناسان دفتر قابلیت پرواز سازمان هواپیمایی كشوری اصرار داشتند كه باید از ادامه پرواز این هواپیما مخصوصا به جنوب كشور جلوگیری شود و پیشبینی كرده بودند كه درصورت ادامه پرواز، حادثهای هولناك رخ خواهد داد اما نهتنها پرواز هواپیما ادامه یافت كه تیم كارشناسان نیز عزل و جابهجا شدند تا 19مرداد امسال یكی از هولناكترین حوادث سال رقم بخورد؛ حادثهای كه با سقوط هواپیما همراه شد و خانوادههای زیادی را داغدار كرد.
حالا با گذشت چند روز از اعلام دلایل سقوط هواپیمای مرگ، شهاب محمدی، كارشناس ارشد قابلیت پرواز سازمان هواپیمایی كشوری از جزئیات تلاش خود و دیگر اعضای تیم كارشناسی برای جلوگیری از ادامه پروازاین هواپیما میگوید.
ماجرای نقص و اشكال در هواپیمای ایران140 و تلاش تیم كارشناسان برای جلوگیری از پرواز آن از چه زمان شروع شد؟
در تاریخ 30مهرماه سال گذشته بهدنبال دریافت گزارشهایی درباره نارسایی موتور این هواپیما در مناطق گرم و مرطوب و همچنین طرح بحث وجود لرزش شدید در موتورها، با موافقت رئیس وقت سازمان هواپیمایی كشوری، بررسیها درباره این هواپیما شروع شد. من و یكی دیگر از كارشناسان ابتدا بهعنوان مسافر سوار این هواپیما شدیم و در آن سفر متوجه شدیم كه هواپیما لرزش زیادی دارد.
پس از آن سوار 2هواپیمای دیگر كه شبیه این نوع هواپیما بودند، در 2مسیر دیگر شدم تا آنها را مقایسه كنم. لرزش هواپیمای ایران140 بیشتر از 2هواپیمای دیگر بود. وقتی از شركت بهرهبردار دلیل خواستیم، جواب دادند كه این هواپیما سبكتر و به همین دلیل لرزش آن بیشتر است. با این حال پاسخ آنها قانعكننده نبود و بعد از بررسیهای بیشتر به این نتیجه رسیدیم كه پرواز این هواپیما به جنوب باید متوقف شود و درنهایت نیز نامه محدودیت و توقف پرواز این هواپیما به جنوب كشور صادر شد.
دلایل شما برای توقف پرواز این هواپیما به جنوب چه بود؟
ما 2دلیل داشتیم؛ دلیل اول این بود كه هوای گرم برای موتور سم است. دوم اینكه هوای مرطوب باعث ایجاد خوردگی در هواپیما میشود.
این توقف پرواز در چه بازهای انجام شد؟
از دیماه تا اسفند سال گذشته پرواز ایران140 به جنوب متوقف شد اما پس از آن شركتی كه این هواپیما را در اختیار داشت، اصرار داشت كه این پروازها ادامه داشته باشد. در این مدت بررسیهای ما ادامه داشت و متوجه شدیم كه موتور هواپیما علاوه بر نارسایی در سیستم سوخت، دارای خوردگی موتور نیز هست.
از آنجا كه با پایان یافتن زمستان، هوای تهران نیز گرم میشد، این نگرانی وجود داشت كه گرمای هوا روی موتور تأثیر گذاشته و خطرساز شود. بنابراین از اوایل فروردین ماه، تلاش تیم كارشناسی برای رفع ایرادات موتور شروع شد اما این بار شركت اوكراینی سازنده آنتونوف اعلام كرد كه بنزین ایران بهدلیل داشتن كمی آب باعث خوردگی موتور شده است. حال آنكه این ادعا كاملا غیرمنطقی بود و ربطی به خوردگی موتور نداشت.
بعد چه اتفاقی افتاد؟
25 فروردین همراه یك تیم كارشناسی راهی اصفهان شدیم تا با مسئولان شركت بهرهبردار ایران140 مذاكره كنیم. در حاشیه یكی از این جلسات، خانمی گفت كه اگر شما این شركت را بخوابانید، من باید رختشویی كنم. گفتم اگر رختشویی كنی بهتر از این است كه فرزندت بیمادر بزرگ شود. بعدها وقتی حادثه رخ داد، شنیدم كه همان خانم نیز در هواپیما بوده و جانش را از دست داده است. در آن جلسات مدیران ارشد شركت مورد نظر حضور داشتند.
همه اصرار ما این بود كه با توجه به ایراد موتور، هواپیما نباید پرواز كند. ما اعلام كردیم كه موتور این هواپیمای ایران140 علاوه بر اشكال در سامانه سوخت رسانی دارای لرزش، خوردگی و زنگزدگی است و جوانب احتمال توقف یك موتور در هنگام پرواز و عدمتوانایی موتور دوم برای ادامه مسیر را طرح كردیم.
در این جلسات قرار بود مجوز سالانه بهرهبرداری شركت (AOC) از هواپیما ایران140 تمدید شود و اگر تیم كارشناسی این مجوز را تمدید نمیكرد، شركت دیگر حق استفاده از این نوع هواپیما را نداشت. این جلسات 3روز ادامه داشت اما به نتیجهای نرسید. ما در این جلسات ایرادهای موتور را اعلام كردیم اما آنها زیر بار نمیرفتند. از سوی دیگر فشارها برای تمدید AOC شركت ادامه داشت. در نهایت گفتیم تخمین بزنید كه دمای هوای تهران چه زمانی به 30 تا 35درجه میرسد. گفتند حدودا دهه اول خرداد. بنابراین مجوز شركت را تا هفتم خرداد تمدید كردیم تا آنها در این مدت درباره ایراداتی كه ذكر كرده بودیم
پاسخ بدهند و فعالیت شركت نیز ادامه داشته باشد.
پس از پایان مهلت ایراد موتورها رفع شد؟
هشتم خرداد دوباره راهی اصفهان شدیم. قصدمان بررسی موتورها بود. 2موتور هواپیما را بررسی كردیم و متوجه شدیم كه هنوز خوردگی دارد. پس از بررسیها در نامهای نوشتیم كه هنوز ایرادات رفع نشده است. نهم خرداد جلسهای در تهران گذاشتیم كه در آن همه مسئولان شركت تولید و بهرهبردار ایران140 حضور داشتند. آنها دلایل و ایرادات ما را قبول نكردند و در نهایت جلسه روز بعد نیز برگزار شد و این بار بعد از اینكه تمامی اشكالات موتورهواپیما را گفتیم، صورتجلسه امضا شد.
این در حالی بود كه ما مجوز شركت را نیز تمدید نكرده بودیم. اما چند روز پس از امضای صورتجلسه علاوه بر مدیر دفتر قابلیت پرواز، دیگر افرادی كه این صورتجلسه را امضا كرده بودیم از سوی رئیس سازمان هواپیمایی كشوری عزل و به جای دیگری منتقل شدیم. پس از آن هم بهرغم همه تلاشهای كارشناسی برای توقف پرواز این هواپیما، AOC شركت بهرهبردار ایران140 بهمدت یك سال دیگر تمدید شد تا اینكه 19مرداد امسال بهدلیل از كار افتادن یكی از موتورها و همچنین دمای هوا و اضافه بار سقوط كرد و 41نفر را قربانی كرد.
تلاش ناكام برای توقف پرواز
براساس مداركی كه در اختیار همشهری قرار گرفته است، تیم كارشناسی دفتر قابلیت پرواز سازمان هواپیمایی كشوری در جریان برگزاری جلسات با مسئولان شركت بهرهبردار هواپیمای ایران140، مشكلات و ایرادات هواپیما را به آنها اعلام كرده بودند كه برخی از آنها، وجود مشكل در پمپهای سوخت موتور هواپیما، خوردگی روی موتورها و تأییدیه طراح و سازنده موتور هواپیما، درخصوص مشكل مشاهده شده در كمپرسور مربوط به خوردگی است اما به جای اینكه مشكلات مطرح شده رفع شوند، تیم كارشناسی از این ماجرا كنار گذاشته شدند و در نهایت با سقوط هواپیما 41 نفر جان خود را از دست دادند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمیکند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.