|
کد خبر:
125152
|
سال ٩٥، مافوق انتظار
تیننیوز| وبلاگ سعید لیلاز-با انتشار آمار رشد اقتصادی ١١,٦ درصدی اقتصاد ایران از سوی بانك مركزی، میتوان با جرئت گفت، روحانی موفق شد نقش خود را در جایگاه رئیسجمهور به خوبی ایفا كند. به همین دلیل پربیراه نیست اگر بگوییم سال ٩٥، سال خیزش مجدد اقتصاد ایران است. اكنون آنچه از گذشته بر دولت یازدهم تحمیل شده بود، پشت سر گذاشته شده و از لبه پرتگاه نجات پیدا كردیم.
این آمار بسیار درخشان و خیرهكننده است
با انتشار آمار رشد اقتصادی ١١,٦ درصدی اقتصاد ایران از سوی بانك مركزی، میتوان با جرئت گفت، روحانی موفق شد نقش خود را در جایگاه رئیسجمهور به خوبی ایفا كند. به همین دلیل پربیراه نیست اگر بگوییم سال ٩٥، سال خیزش مجدد اقتصاد ایران است. اكنون آنچه از گذشته بر دولت یازدهم تحمیل شده بود، پشت سر گذاشته شده و از لبه پرتگاه نجات پیدا كردیم. این آمار بسیار درخشان و خیرهكننده است.
البته بههیچوجه نمیتوان انتظار داشت كه این رشد حتی در سهماهه چهارم هم ادامه پیدا كند. اگر ١١,٦ درصد رشد اقتصادی ٩ماهه باشد، به این معناست كه حتی اگر در سهماهه آخر سال، رشد هفت درصد (كمتر از نصف رشد سهماهه سوم) را داشته باشیم، باز هم رشد سالانه دورقمی خواهد شد و بالاترین رقم در بین اقتصادهای بزرگ جهان به وقوع خواهد پیوست. در واقع ایران ركورد بالاترین رشد اقتصادی را كه در سال ٢ ١٦ رخ داده بود، میشكند. اكنون بزرگترین اقتصاد جهان از منظر رشد اقتصادی، هند با ٧.٥ درصد است و در حال حاضر كاملا قابل پیشبینی است كه ایران از هندوستان پیشی بگیرد.
به نظر میرسد رشد اقتصادی سال ٩٥، از ٩ تا ٩,٥ درصد كمتر نخواهد بود؛ گرچه سهماهه چهارم سرعت رشد ارزش افزوده بخش نفت كاهش پیدا خواهد كرد؛ اما اولا همچنان به رشد ادامه میدهد، ثانیا ازآنجاكه قیمت جهانی نفت خام افزایش پیدا كرده، همچنان نفت سهم مهمی در رشد اقتصادی خواهد داشت. علاوه بر آن، خودروسازی در سهماهه چهارم به رشد خود ادامه خواهد داد، بهگونهایكه همچنان رشد این بخش دورقمی خواهد بود.
بنابراین مهمترین نكتهای كه باید برای آن نگران باشیم، آن است كه در سال ٩٦ نمیتوان انتظار داشت این رشد تداوم پیدا كند؛ هرچند پیشبینی میشود نیمی از این رشد، رقمی بین پنج تا شش درصد رشد در سال آینده هم اتفاق بیفتد؛ اما رشد اقتصادی برای سال ٩٧، قطعا بسیار نگرانكننده خواهد بود؛ زیرا هنوز نتوانستهایم نرخ تشكیل سرمایه را احیا كنیم.
این رشدی كه رخ داده، عمدتا از ناحیه استفاده از ظرفیتهای خالی اقتصاد است. مقدار بسیار زیادی ماشینآلات نصبشده در اقتصاد ایران وجود دارد كه هرگز مورد استفاده قرار نگرفته بودند؛ بنابراین در این حوزه هم هنوز به میزان زیادی ظرفیت رشد داریم.
باید به این نكته اشاره كنم كه برای اولینبار در زمستان سال ٩٥، سقف تولید صنعتی ایران از سال ٩ ، عبور كرد. براساساین، درحالحاضر هرچه تولید صنعتی داریم، بالاترین رقم آن در تاریخ ایران به حساب میآید؛ بنابراین هم نسبتا و هم مطلقا، اقتصاد ایران از ركود خارج شده است؛ چراكه خروج از ركود هم در حوزه صنعت و هم در حوزه كشاورزی كاملا مشهود است.
از سویی به نظر میرسد رقم مطلق تولید ناخالص داخلی ایران به قیمت ثابت هم، از ركورد سال ١٣٩ ، در پایان سال ٩٥ عبور كند. بههمیندلیل این عملكرد جای تقدیر دارد؛ زیرا اتفاقی كه در سال ٩٥ رخ داده، مافوق انتظار بوده است.
پرسشی كه درحالحاضر مطرح میشود، آن است كه چگونه رقم اعلامشده از سوی مركز آمار برای رشد اقتصادی در ٩ماهه سال جاری، ٧,٢ درصد است؛ اما این رقم به گواه آمار بانك مركزی، ١١.٦ درصد اعلام شده است؟
در پاسخ به این پرسش بنیادین و مهم باید به چند نكته توجه كرد. نخست آنكه، با توجه به اینكه سال پایه ارزیابی رشد اقتصادی در مركز آمار (١٣٧٦) و بانك مركزی (١٣٩ ) با یكدیگر متفاوت است، قاعدتا ارقام اعلامی از سوی این دو مركز متفاوت خواهد بود. از طرف دیگر به عقیده من، مركز آمار اغلب در اعلام آمار، عجله میكند و تعدیل بیشتری در ارقام رشد اقتصادی روا میدارد. بههمیندلیل به عقیده من، آمار بانك مركزی مستندتر و دقیقتر است؛ چراكه بانك مركزی با دستگاهها و نهادهای بینالمللی ارتباط روشنتری دارد و بههمیندلیل از استانداردهای بینالمللی با احتیاط و دقت بیشتری پیروی میكند.
با توجه به اینكه در دیماه سال جاری براساس دستور رئیسجمهوری مرکز آمار و بانک مرکزی مكلف شدهاند سال پایه را به سال ١٣٩ تغییر دهند تا از اختلافات آماری جلوگیری شود و در این زمینه بانك مركزی سال پایه را تغییر داده و مرکز آمار ایران نیز به دنبال تغییر سال پایه ١٣٧٦ به ١٣٩ است، باید یادآور شد كه تغییر سال پایه، كار بسیار سختی است و تغییر آن بهسرعت و با یك بخشنامه انجامشدنی نیست. در سال ٩ ، بهعنوان آخرین سال قبل از تحریم، بالاترین مقدار تولید ناخالص داخلی ایران را داشتیم. در سال ٩٥، در حال تكرار آن رقم هستیم؛ بنابراین تصمیم مهمی گرفته شده تا سال پایه به سال ٩ تغییر كند. این اقدام آمارهای كشور را بسیار دقیقتر و شفافتر خواهد كرد.
البته بههیچوجه نمیتوان انتظار داشت كه این رشد حتی در سهماهه چهارم هم ادامه پیدا كند. اگر ١١,٦ درصد رشد اقتصادی ٩ماهه باشد، به این معناست كه حتی اگر در سهماهه آخر سال، رشد هفت درصد (كمتر از نصف رشد سهماهه سوم) را داشته باشیم، باز هم رشد سالانه دورقمی خواهد شد و بالاترین رقم در بین اقتصادهای بزرگ جهان به وقوع خواهد پیوست. در واقع ایران ركورد بالاترین رشد اقتصادی را كه در سال ٢ ١٦ رخ داده بود، میشكند. اكنون بزرگترین اقتصاد جهان از منظر رشد اقتصادی، هند با ٧.٥ درصد است و در حال حاضر كاملا قابل پیشبینی است كه ایران از هندوستان پیشی بگیرد.
به نظر میرسد رشد اقتصادی سال ٩٥، از ٩ تا ٩,٥ درصد كمتر نخواهد بود؛ گرچه سهماهه چهارم سرعت رشد ارزش افزوده بخش نفت كاهش پیدا خواهد كرد؛ اما اولا همچنان به رشد ادامه میدهد، ثانیا ازآنجاكه قیمت جهانی نفت خام افزایش پیدا كرده، همچنان نفت سهم مهمی در رشد اقتصادی خواهد داشت. علاوه بر آن، خودروسازی در سهماهه چهارم به رشد خود ادامه خواهد داد، بهگونهایكه همچنان رشد این بخش دورقمی خواهد بود.
بنابراین مهمترین نكتهای كه باید برای آن نگران باشیم، آن است كه در سال ٩٦ نمیتوان انتظار داشت این رشد تداوم پیدا كند؛ هرچند پیشبینی میشود نیمی از این رشد، رقمی بین پنج تا شش درصد رشد در سال آینده هم اتفاق بیفتد؛ اما رشد اقتصادی برای سال ٩٧، قطعا بسیار نگرانكننده خواهد بود؛ زیرا هنوز نتوانستهایم نرخ تشكیل سرمایه را احیا كنیم.
این رشدی كه رخ داده، عمدتا از ناحیه استفاده از ظرفیتهای خالی اقتصاد است. مقدار بسیار زیادی ماشینآلات نصبشده در اقتصاد ایران وجود دارد كه هرگز مورد استفاده قرار نگرفته بودند؛ بنابراین در این حوزه هم هنوز به میزان زیادی ظرفیت رشد داریم.
باید به این نكته اشاره كنم كه برای اولینبار در زمستان سال ٩٥، سقف تولید صنعتی ایران از سال ٩ ، عبور كرد. براساساین، درحالحاضر هرچه تولید صنعتی داریم، بالاترین رقم آن در تاریخ ایران به حساب میآید؛ بنابراین هم نسبتا و هم مطلقا، اقتصاد ایران از ركود خارج شده است؛ چراكه خروج از ركود هم در حوزه صنعت و هم در حوزه كشاورزی كاملا مشهود است.
از سویی به نظر میرسد رقم مطلق تولید ناخالص داخلی ایران به قیمت ثابت هم، از ركورد سال ١٣٩ ، در پایان سال ٩٥ عبور كند. بههمیندلیل این عملكرد جای تقدیر دارد؛ زیرا اتفاقی كه در سال ٩٥ رخ داده، مافوق انتظار بوده است.
پرسشی كه درحالحاضر مطرح میشود، آن است كه چگونه رقم اعلامشده از سوی مركز آمار برای رشد اقتصادی در ٩ماهه سال جاری، ٧,٢ درصد است؛ اما این رقم به گواه آمار بانك مركزی، ١١.٦ درصد اعلام شده است؟
در پاسخ به این پرسش بنیادین و مهم باید به چند نكته توجه كرد. نخست آنكه، با توجه به اینكه سال پایه ارزیابی رشد اقتصادی در مركز آمار (١٣٧٦) و بانك مركزی (١٣٩ ) با یكدیگر متفاوت است، قاعدتا ارقام اعلامی از سوی این دو مركز متفاوت خواهد بود. از طرف دیگر به عقیده من، مركز آمار اغلب در اعلام آمار، عجله میكند و تعدیل بیشتری در ارقام رشد اقتصادی روا میدارد. بههمیندلیل به عقیده من، آمار بانك مركزی مستندتر و دقیقتر است؛ چراكه بانك مركزی با دستگاهها و نهادهای بینالمللی ارتباط روشنتری دارد و بههمیندلیل از استانداردهای بینالمللی با احتیاط و دقت بیشتری پیروی میكند.
با توجه به اینكه در دیماه سال جاری براساس دستور رئیسجمهوری مرکز آمار و بانک مرکزی مكلف شدهاند سال پایه را به سال ١٣٩ تغییر دهند تا از اختلافات آماری جلوگیری شود و در این زمینه بانك مركزی سال پایه را تغییر داده و مرکز آمار ایران نیز به دنبال تغییر سال پایه ١٣٧٦ به ١٣٩ است، باید یادآور شد كه تغییر سال پایه، كار بسیار سختی است و تغییر آن بهسرعت و با یك بخشنامه انجامشدنی نیست. در سال ٩ ، بهعنوان آخرین سال قبل از تحریم، بالاترین مقدار تولید ناخالص داخلی ایران را داشتیم. در سال ٩٥، در حال تكرار آن رقم هستیم؛ بنابراین تصمیم مهمی گرفته شده تا سال پایه به سال ٩ تغییر كند. این اقدام آمارهای كشور را بسیار دقیقتر و شفافتر خواهد كرد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمیکند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.