◄ سفر به سرزمین همیشه بهار چابهار + عکس
تا چند سال پیش مسافران کمی سیستان و بلوچستان را به عنوان مقصد سفر انتخاب می کردند؛ اما از یکی دو سال قبل جاذبه های این استان بیشتر شناخته شده و مردم هم بیشتر به آن سفر می کنند. یکی از این جاذبه ها سواحل مکران است که برخی آن را به کالیفرنیا ایران هم می شناسند. سواحل مکران کجاست و چرا بین مردم شهرت دارد؟
تا چند سال پیش مسافران کمی سیستان و بلوچستان را به عنوان مقصد سفر انتخاب می کردند؛ اما از یکی دو سال قبل جاذبه های این استان بیشتر شناخته شده و مردم هم بیشتر به آن سفر می کنند. یکی از این جاذبه ها سواحل مکران است که برخی آن را به کالیفرنیا ایران هم می شناسند. سواحل مکران کجاست و چرا بین مردم شهرت دارد؟
به سواحل دریای عمان در جنوب شرق کشور تا جنوب غرب پاکستان سواحل مکران می گویند. یعنی این سواحل از شرق بندرعباس شروع می شود و تا مرز پاکستان و ایران ادامه دارد. مردم محلی به آن مَکران می گویند، اما در اشعار فردوسی مُکران هم نوشته شده. اهمیت سواحل مکران به این خاطر است که تنها بندر اقیانوسی ایران یعنی چابهار، در آن قرار دارد.
چرا به دیدن سواحل مکران برویم؟
تصاویر ساحل مکران به ما نشان می دهد که این خط ساحلی، زیبایی خیره کننده ای دارد؛ دیدن کوه های بیابانی که به دریا ختم می شوند صحنه کمیابی در طبیعت است که می تواند حتی تنها دلیل ما برای رفتن به سیستان و بلوچستان باشد.
سواحل مکران برای ایران اهمیت استراتژیکی دارد. برای همین هرجا اسم مکران باشد اسم ارتش، نیروی دریایی یا نهادهای نظامی دیگری هم می آید؛ اما در سال های اخیر امکانات تفریحی برای بازدید از این خط ساحلی هم درست شده که می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
روستای تیس
روستای تاریخی تیس در خط ساحل مکران قرار دارد. در این روستا می توانیم نگاهی به غارهای سه گانه «بان مسیتی» بیاندازیم و در قهوه خانه ساحلی این روستا و همچنین پلاژ ساحلی آن تا غروب آفتاب خیره به دریا بمانیم. این پلاژ خارج از روستاست و در جاده اسکله تیس قرار دارد.
گردشگران معمولا برای تفریحات آبی به این ساحل می آیند. حتی یک اسکله صیادی هم در این قسمت از سواحل مکران وجود دارد که جای مناسبی برای صید آبزیان سواحل جنوب است. ادویه محلی، لباس های سوزن دوزی و حصیر از جمله سوغاتیهای اینجاست.
مسیر دسترسی: روستای تیس در چابهار قرار دارد. تیس در مسیر ارتباطی چابهار-کنارک است. با استفاده از راه هوایی از تهران تا چابهار حدود ۱۴۵۳ کیلومتر و زمینی با استفاده از جاده ایرانشهر- کرمان حدود ۱۹۶۱ کیلومتر فاصله است.
غارهای بان مسیتی
غارهای بان مسیتی به مجموعه غارهایی در ۵ کیلومتری شمال باختری روستای «تیس» در دامنه کوه «شهبازبند» گفته می شود که یک غار طبیعی و دو غار مصنوعی در کنار هم قرار دارند.
غار اول طبیعی و به شکل نیم دایره و با استفاده از روش تراشکاری درون غار و دهانه آن توسعه پیدا کرده است و یک آرامگاه کوچک از گچ به صورت دو سطح افقی که روی یکدیگر قرار دارند و فاقد آثاری مانند سنگ نوشته، خط و لوحه در عمق یک متر از سطح غار دیده می شود که در گرد آن یک فضای کوچک وجود دارد.
غارهای سه گانه تیس با نام های دیگری همچون «معبد بان مسیتی» و «بانو مستی» شناخته می شوند. مردم بومی منطقه این مجموعه را بیشتر با نام بانو مسیتی می شناسند؛ اما روی تابلو اطلاعات غار نام «معبد بان مسیتی» درج شده است. «بان» در زبان بلوچی به معنی فرد صالح و خداپرست و «مسیتی» به معنای معبد و محل پرستش است.
برخی از بومیان منطقه اعتقاد دارند این غارها محل زندگی و عبادت بانویی پاک، صالح و مورد احترام اهالی روستا به نام بانو مسیتی بوده و مقبره میان یکی از غارها محل دفن ایشان است؛ البته روی قبر هیچ نشانه ای مبنی بر صحت این داستان وجود ندارد.
قلعه پیروز گت
قلعه پیروز گت در بخش مرکزی چابهار و در ۵ کیلومتری شمال غربی چابهار و آن هم در روستای گردشگری «تیس» قرار دارد. این اثر مربوط به دوره اشکانیان و ساسانیان است. این دژ بر فراز تپه ای در میانه دره «تیس» شده واقع است که بلندی تپه از ارتفاع دو رشته کوه پیرامون تپه بیشتر نیست و آثاری از برج ها در ضلع شمالی و جنوبی آن دیده می شود.
کوه های مریخی
کوه های مریخی چابهار هم فاصله کمی تا ساحل مکران دارند. این کوه ها در مسیر جاده چابهار به سمت گواتر قرار گرفته اند که مردم محلی به آن بدبوم می گویند، یعنی کوه هایی که هیچ چیز روی آن نمی روید. موج های دریا به بخشی از این کوه ها برخورد و تصاویر ساحل مکران را زیباتر می کنند.
مسیر دسترسی: کوه های مریخی در جاده چابهار به بندر گواتر قرار دارند که خودش یکی از زیباترین جاده های ایران است. در این جاده و در کیلومتر ۴۰، دریا را در سمت راست جاده می بینید و کم کم منظره کوه ها در سمت چپ هم نمایان می شوند و تا چندین کیلومتر هم ادامه پیدا می کنند. مسیر آسفالت است و عرض کمی دارد.
تالاب لیپار، تالابی به رنگ صورتی
پس از عبور از روستای «رمین» در سمت راست جاده ساحلی «چابهار - گواتر» به یک دریاچه صورتی برخورد می کنید که یکی از جاذبه های منحصربه فرد طبیعی کرانه دریای عمان است، که فقط ۴ نمونه مشابه از آن در جهان وجود دارد.
این تالاب به تالاب صورتی نیز موسوم است و از نقاط زیبا و طبیعی منطقه است که با چشم اندازی فوق العاده در ۱۵ کیلومتری شرق چابهار در نزدیکی روستای رمین و در مسیر جاده ساحلی «چابهار-گواتر» قرارگرفته است. وجود پرندگانی چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی، زیبایی این منطقه را دوچندان کرده است.
در این تالاب رنگ آبی، آب در ماه هایی از سال صورتی است چراکه وفور مواد آلی و معدنی به همراه جریانات دریایی حاصل از طوفان های مونسون موجب افزایش بیش ازحد پلانکتون های گیاهی می شود و همین فعل وانفعالات رنگ آب را تغییر می دهد.این پدیده منحصربه فرد در ماه های بهمن، اسفند، فروردین، شهریور و مهر دیده می شود.
مسیر دسترسی: این تالاب در مسیر جاده ساحلی چابهار به گواتر در ساحل دریای عمان، ۱۵ کیلومتری شرق چابهار در نزدیکی روستای رمین و در مسیر جاده ساحلی چابهار- گواتر قرار دارد.
گل افشان
گل افشان یکی دیگر از جاذبه های خط ساحلی مکران است که در ۱۰۰ کیلومتری چابهار، بین دشت «کهیر» و «تنگ» و در ۲۰ کیلومتری روستای «کهیر» قرار داد و یکی از عوارض زمین ریخت شناسی و زمین شناسی است که از یک یا چنددهانه آتش فشانی تشکیل شده و به طور مداوم گل سردی از آن به خارج پرتاب و روان شده و با انباشته شدن روی هم، کم کم مخروط های کوچک و بزرگی را تشکیل می دهد. برخی معتقدند گل فشان پدیده ای مرتبط با فعالیت های آتش فشانی است، اما اغلب دانشمندان معتقدند این پدیده خاستگاه غیر آتش فشانی دارد.
از آنجایی که این پدیده به صورت جباب های گل آلودی به بیرون پرت می شود؛ مردم محلی به آن ناف دریا یا بلوبلو هم می گویند. در سال ۱۳۹۴، فعالیت این تپه با غرش زیادی شروع شد و آن زمان تا ارتفاع ۱۲ متری گل پرتاب می کرد. این منظره بکر آنقدر عجیب است که نمی شود به سیستان بلوچستان آمد و دیدن آن را از دست داد.
این سه تپه کوچک گل افشان به ارتفاع ۱۰ تا ۲۰ متر یکی از دیدنی های چابهار است. دو تا از این تپه ها غیرفعال و یکی از آن ها مثل آتش فشانی می جوشد و هر دقیقه یک بار از آن گل سرد طوسی رنگی خارج می شود که دارای خواص درمانی است.
روستای درک
درک هم یکی دیگر از نقاط ساحلی استان است که تازه چند سال از شناخته شدنش می گذرد. اگر خوش شانس باشیم ترکیب مه و خط ساحلی مکران و درخت های نخلی که در زمین کویری آن رشد کرده اند منظره ای شگفتی آور برایمان می آفریند.
یکی از جذابیت های این ساحل به خاطر تپه های شنی روستاست که تا لب دریای عمان کشیده شده. برای همین موقع بالا رفتن از تپه ها، دقیقا زمانی که انتظار دیدن هیچ رنگ آبی ای را نداریم، ناگهان پشت درختان نخل با دریا روبرو می شویم.
مسیر دسترسی: دَرَک در ۱۷۰ کیلومتری جنوب چابهار، در امتداد سواحل دریای مکران و با فاصله ای ۱۰ کیلومتری از زرآباد قرار دارد.
زیبایی حیات وحش
ممکن است خیلی ها طرفدار این بخش از سفر نباشند، اما بیشتر گردشگران سواحل مکران روی دیدن حیات وحش نادر آن حساب زیادی باز می کنند.
پرنده های کم یاب، لاک پشت ها، حیوانات آبزی مثل انواع دلفین و نهنگ بخشی از دیدنی های این خط ساحلی ست. همچنین پرنده هایی مثل فلامینگو، پلیکان، عقاب دریایی، پرستو و … برای گذراندن زمستان به مکران می آیند. اما هیچ کدام از آنها به اندازه تمساح های گاندو بازدیدکننده ندارند.این حیوان های خجالتی به محض دیدن انسان ها سرشان را در آب فرو می برند.
گاندو یا تمساح پوزه کوتاه ایرانی گونه ای است که پراکنش جهانی آن منحصر به کشورهای ایران، پاکستان، هندوستان، نپال و بنگلادش بوده و در برمه نسل آن منقرض شده است. تنها زیستگاه این گونه در کشورمان نیز منطقه حفاظت شده گاندو است که زیستگاه های تمساح در آن از شهرستان سرباز در مسیر رودخانه سرباز شروع شده و پس از ادامه در مسیر این رودخانه و رودخانه باهوکلات به برکه کلانی در نزدیکی هور باهو ختم می شود. رودخانه باهوکلات که یکی از پرآب ترین رودخانه های استان سیستان و بلوچستان، زیستگاه تمساح ایرانی است و از این جهت اهمیت توریستی فراوان دارد.
همه این موارد را فقط در طول جاده ساحلی «چابهار - گواتر» به طول ۱۰۰ کیلومتر مشاهده می کنید که صد البته در محدوده شهرستان های چابهار و همچنین کنارک تعداد زیادی از جاذبه های طبیعی، تاریخی و گردشگری دیگر وجود دارد که در ادامه به اختصار به تعدادی از آن ها اشاره می کنیم.
ساحل لاک پشت ها
از اواسط خرداد تا پاییز، لاکپشت ها به ساحل مکران می آیند و در محدوده لیپار تخم گذاری می کنند. مکران به خاطر ساحل ماسه ای، زمین مناسبی برای تخم ریزی این لاکپشت ها دارد. این لاک پشت ها از نوع منقارعقابی هستند که در این فصل ها به ساحل های جنوب کشور می آیند و منظره زیبایی درست می کنند.
روستای رمین
روستای «رمین» در ۷ کیلومتری بندر چابهار از نزدیک ترین روستاهای صیادی به این شهر است که از سمت شرق از طریق جاده ساحلی بنادر صیادی بریس، پسابندر و خلیج گواتر را به شهر منتهی می سازد.
روستای رمین از شمال به کوه های روستای تیس کوپال، از غرب به چابهار و از جنوب به دریای عمان محدود می شود. خور قدیم، نوار ساحلی «کلات رود» که ازیک طرف به دریا و از طرف دیگر با صخره های بسیار و ماسه های طلایی به تالاب لیپار منتهی می شود، که این موارد تنها بخشی از جاذبه های طبیعی این روستا به شمار می آیند.
بندر ماهیگیری «رمین» یکی از مهم ترین بنادر ماهیگیری سواحل مکران است که در آن صیادان زیادی مشغول تخلیه صید از لنج های فراساحلی خود هستند، دیدن صیادانی که از دریاروی دو یا سه ماهه خود برگشتند و در حال تخلیه لنج های فراساحل خود با ظرفیت ۵۰ تا ۷۰ تن ماهی هستند به همراه شنا، دویدن و ساختن مجسمه های ماسه ای در ساحل ماسه ای رمین قطعاً خالی از لطف نیست.
درخت مکر زن
در روستای رمین درخت کهنسال مکر زن، که مردم محلی به آن کرگ هم می گویند ۵۰۰ سال سن دارد. مردم عقیده دارند این درخت بیماران را شفا می دهد برای همین زیر آن حیوانات خودشان را قربانی می کنند. برای رفتن به سمت آن باید از شرق چابهار به سمت جاده ساحلی حرکت کنیم.
مسیر دسترسی: برای رسیدن به روستای رمین باید از جنوب شرقی چابهار جاده ساحلی را به سمت شرق حدود ۵ کیلومتر ادامه دهیم تا به روستای رمین برسیم.
بهترین فصل سفر
وقتی همه جای ایران هوا سرد شده، روی کوه ها برف نشسته، مدارس به خاطر آلودگی زمستانی یا باد و بوران تعطیل می شوند ما می توانیم خودمان را برای سفر به سیستان و بلوچستان با آب وهوای بهاری آن آماده کنیم و از زیبایی تصاویر ساحل مکران لذت ببریم.