بایدها و نبایدهای اجرای قطار درون شهری/ آیا تراموا به اردبیل خواهد رسید؟

به گزارش به گزارش تین نیوز به نقل از ایمنا، سید کاظم موسوی، نماینده وقت مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی در اسفند سال ۱۳۹۶ در مصاحبه ای گفته بود که با توافق انجام شده با قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) قرار است، پروژه عظیم قطار درون شهری در اردبیل اجرایی و عملیاتی شود.

وی همچنین از تصویب پروژه تراموا به صورت کامل و اینکه قرار است از میدان بسیج تا دروازه آستارا این پروژه ریلی درون شهری اجرایی شود، خبر داده و اظهار امیدواری کرده بود که با تلاش شورای شهر و شهرداری اردبیل این پروژه به مجموعه گردشگری شورابیل وصل شود تا سرمایه گذاران بیشتری در این منطقه حضور به هم رسانند اما از سال ۱۳۹۶ تا کنون بیش از هشت سال می گذرد و نه تنها هیچ صحبت دیگری در خصوص عملیاتی شدن این موضوع نشده است، بلکه هیچ مصوبه ای نیز وجود ندارد.

اجرای مترو یا تراموا نیاز به طرح کارشناسی با توجه به توانمندی شهرداری دارد

ابراهیم علی پور، رئیس شورای شهر اردبیل در خصوص ضرورت راه اندازی مترو یا تراموا در اردبیل به خبرنگار ایمنا می گوید: در حال حاضر یکی از مهم ترین موضوعات اساسی شهر، روان سازی ترافیک و توسعه حمل ونقل عمومی است.

وی با بیان اینکه شهرداری اردبیل در حوزه حمل ونقل عمومی توانمند نبوده است، می افزاید: شهر جوابگوی بار ترافیکی موجود نیست و نیاز است که درباره اجرای تراموا یا پروژه ریلی درون شهری درابتدا بحث امکان سنجی صورت بگیرد و توسط مشاوران و کارشناسان خبره این حوزه به طور مفصل بررسی شود.

رئیس شورای شهر اردبیل ادامه می دهد: در راستای اجرای این طرح در وهله دوم نیاز به تشکیل کارگروهی است تا نظرات مسئولان و کارشناسان طرح شود.

رئیس شورای شهر اردبیل با بیان اینکه مدیریت شهری فعلی توانمندی خود را به خوبی می شناسد، به طوری که در عرض یک ونیم سال تقاطع غیرهم سطح شهید رئیسی را اجرا و تکمیل کرد، تصریح می کند: قرارداد ساماندهی بالیخلی چای با اعتبار بیش از هزار میلیارد تومان منعقد شد و به نظر می رسد، کنار بالیخلی چای می توانست فضایی مناسب برای راه اندازی تراموا باشد.

علی پور می گوید: هنوز طرح اجرای پروژه مترو مطرح نشده است و برای اجرای آن باید تمام جوانب در نظر گرفته شود.

ترافیک در سطح شهر اردبیل به اوج بحران رسیده است

میرمحمد سیدهاشمی، عضو شورای شهر اردبیل می گوید: در تیر سال جاری در آئین افتتاح زیرگذر نیایش از وزیر کشور راه اندازی تراموا در اردبیل را خواستار شدیم، چراکه برای رسیدن به حمل ونقل پایدار و کاهش مشکلات تراکم ترافیکی شهر اردبیل نیاز به همت مسئولان کشوری است.

وی بیان می کند: شرایط کنونی اردبیل در حوزه ترافیک شهری در شأن مردم شریف اردبیل نیست و بیشتر اتوبوس های خریداری شده نیز هنوز به دست ما نرسیده است که هرچند اگر تمام اتوبوس ها را هم تحویل بگیریم، بازهم مشکل ترافیکی شهر اردبیل حل نخواهد شد.

وی با تاکید بر حمایت مسئولان کشوری در راه اندازی تراموا در شهر اردبیل می افزاید: بدون شک شهرداری به تنهایی نمی تواند این پروژه را اجرا کند، چرا که منابع مالی شهرداری بسیار محدود است و این امر نیازمند توجه مسئولان کشوری است.

مترو برای شهر اردبیل توجیه اجرایی ندارد

مرتضی بخشی، کارشناس شهرسازی در پاسخ به ضرورت اجرای پروژه مترو با توجه به بافت شهر اردبیل می گوید: با توجه به اینکه اردبیل یک شهر تاریخی است و رشد شهری به صورت حلقوی است، از این رو اجرای متروی زمینی در اردبیل توجیه اجرایی ندارد.

وی می افزاید: کارشناسان حوزه حمل ونقل در زمان مطالعه احداث پل های غیرهم سطح در اردبیل به این نتیجه رسیدند که با توجه به اینکه زیرساخت های تاسیساتی و شبکه های زیرساختی در مرکز شهر اردبیل قدیمی و مستهلک است و به دلیل بالا بودن سطح آب های زیرزمینی در بخشی از شهر ایجاد زیرگذر میسر نیست و از آنجایی که ایجاد زیرگذرها متحمل هزینه های سنگین است، تقاطع های غیر هم سطح را ایجاد کردیم.

وی می افزاید: در راستای اجرا نشدن زیرگذرها در شهر اردبیل، اجرای مترو نیز امکان پذیر نیست، چرا که حداقل تا عمق ۱۵ متر باید پیش رفت و این امر سخت تر و هزینه بر خواهد بود.

این کارشناس شهرسازی ادامه می دهد: در واقع هدف از مترو تسهیل تردد در جذب و تولید سفر و امکان بهره برداری از شبکه حمل ونقل عمومی شهری به نحو احسن است، در حال حاضر در سیستم های جدید حمل ونقل عمومی نوین مترو منسوخ شده است و سیستم های نوین حمل ونقل عمومی به سوی ایجاد تراموا، پل های روگذر یا ون های کوچک درون شهری در بستر خط های ویژه پیش می رود که اجرای این پروژه ها عملاً راحت تر از اجرای متروی زیرزمینی است.

وی می افزاید: مترو برای شهر اردبیل توجیه اجرایی ندارد، چرا که سیستم شهرسازی به صورت حلقوی و دایره ای شعاعی و نه به صورت خطی است و اردبیل دارای سه کمربندی است و شهر به صورت مدور رشد پیدا کرده است که ابتدا و انتهای شهر به راحتی در ۱۰ دقیقه بدون ترافیک طی می شود.

بخشی اضافه می کند: در شهرهای دایره ای، اجرای مترو با توجه به هزینه اجرایی گزینه مناسب نیست و مترو در شهرهای خطی و طولی مثل مادرید یا مسکو کاربرد بیشتری دارد.

کارشناس شهرسازی با تشریح اینکه اردبیل یک شهر قدیمی و تاریخی است و در برخی از مکان ها و معابر بدون شک با ارائه نشدن مجوز حفاری روبه رو خواهیم شد، بیان می کند: هسته و بافت تاریخی شهر به صورت گرد تشکیل شده است و بدون تردید میراث فرهنگی اردبیل در جمعه مسجد، عالی قاپو و بازار اجازه حفاری نخواهد داد و اجرای مترو با مشکل روبه رو خواهد شد.

تراموا یا پروژه ریلی هوایی به مراتب بهتر از متروی زیرزمینی است

بخشی با بیان اینکه توجه به پروژه های حمل ونقل هوایی و سطحی بهتر از مترو زیرزمینی است، می گوید: در حال حاضر با تعیین خط ویژه از میدان شریعتی تا تازه میدان شاهد هستیم زمان تولید و جذب سفر به نصف کاهش پیدا کرده است و ایجاد پل های روگذر از جمله شهید رئیسی با توجه به افزایش راه های دسترسی و فرعی به شهرک های می تواند در کاهش ترافیک شهری مؤثر باشد.

وی می افزاید: ممنوعیت تردد در زمان پیک تردد و ساعات مشخص، اجرای طرح زوج و فرد، توسعه ناوگان حمل ونقل عمومی با افزایش اتوبوس ها، تعریف خط ویژه و طرح های سطحی و ایجاد کندروها از دیگر مواردی است که اجرای آن می تواند کمک شایانی برای رفع ترافیک اردبیل کند.

بخشی تصریح می کند: با بهره برداری کامل از پل شهید رئیسی و ایجاد دسترسی محلی به شهرک های جدیدالاحداث، معضل ترافیک جنوب به غرب اردبیل رفع خواهد شد که در این قسمت از شهر تراکم ساختمانی بیشتر است.

وی می گوید: چون در شرق به مرکز شهر تراکم ساختمانی و احداث نداریم و هیچ شهرک جدیدالاحداثی وجود ندارد با ایجاد پارکینگ های عمومی در هسته مرکزی شهر می توانیم اقداماتی برای کاهش ترافیک انجام دهیم و جذب و تولید سفر را بهینه کرد.

این کارشناس شهرداری تاکید می کند که طرح های مدیریت ترافیکی سطحی را با هزینه پایین تر می توان ایجاد کرد و کودکان، سالمندان و بیماران را هم می توان در حمل ونقل شهری روی سطح جابه جا کرد.

مترو در طرح جامع ترافیک اردبیل مصوب نشده است

عیسی وقری، معاون مرکز مطالعات شبکه حمل ونقل سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل ونقل شهرداری نیز در ارتباط با راهکارهای رفع ترافیک در این شهر به خبرنگار ایمنا می گوید: در سال ۱۳۹۱ برای نخستین بار مطالعات ترافیکی را انجام دادیم و در سال ۱۳۹۴ مصوب شد که گزینه انبوه بر در اردبیل B.R.T پیشنهاد شده و مترو به هیچ وجه جز گزینه ها نبوده است.

وی می گوید: وزارت کشور راه اندازی مترو را برای شهرهای زیر یک میلیون نفر به دلیل پرهزینه بودن پروژه و اینکه توجیه ندارد، قبول نمی کند، چرا که معتقد است اجرای یک پروژه جدید در یک شهر سرنوشت پروژه های نیمه تمام برخی استان ها همچون کرمانشاه و منوریل قم را پیدا خواهد کرد.

این کارشناس تشریح می کند: هر ۱۰ سال یک بار طرح جامع ترافیک بازنگری می شود و در حال حاضر نیز در حال بازنگری این طرح هستیم، در طرح فعلی که مصوب است و باید اجرا کنیم تراموا و منوریل مطرح نیست اما در بازنگری طرح جدید می توان پروژه های ریلی های سبک شهری همچون تراموا و طرح های سطحی را مطرح کرد.

وی اضافه می کند: در شهرهای کوچک جهان معمولاً از تراموا استفاده می کنند.

پروژه متروی اردبیل در حد مطالبه شهروندان باقی مانده است

حجت فتاحی، رئیس پلیس راهور اردبیل نیز درباره اجرای پروژه مترو اردبیل می گوید: هیچ مصوبه ای در این خصوص تصویب نشده و اجرای متروی اردبیل در حد مطالبه شهروندان باقی مانده است، برای اجرای پروژه مترو حتماً فضای لازم باید تعیین شود، اینکه در کدام بخش از شهر قرار است که اجرا شود و در واقع محل و موقعیت جغرافیایی آن مشخص باشد.

وی می گوید: اجرای این پروژه در هیچ جلسه ای مطرح نشده است.

مصمم به حمایت از اجرای پروژه های ریلی درون شهری هستیم

ابراهیم صفری، رئیس کمیسیون حمل ونقل شورای شهر اردبیل نیز می گوید: در دور پنجم شورای شهر قرار شده بود تا در خصوص اجرای قطار درون شهری تصمیم گیری و برنامه ریزی شود اما در دور ششم شورای شهر هیچ طرح و لایحه ای مبنی بر مطالعه یا احداث منوریل یا تراموا نداشته ایم، اگر شهرداری از شورای شهر درخواست کند، ما نیز مصمم به حمایت از اجرای این پروژه هستیم.

وی با بیان اینکه شهر بزرگ شده و شهرک های جدید متعددی احداث شده است، می افزاید: همواره در حوزه حمل ونقل درون شهری مشکل داریم، زمانی که بیش از ۲۷۰ اتوبوس فعال را در شهرداری اردبیل داشتیم، چه در حال حاضر که شاهد کاهش فعالیت این اتوبوس ها هستیم.

به گزارش ایمنا، درست است اجرای متروی زیرزمینی در اردبیل به عنوان یک شهر کوچک تاریخی توجیه ندارد و غیرممکن است اما با ایجاد چند ایستگاه تراموا همچون شهرهای گردشگری ترکیه و گسترش آنها می توان هم به زیبایی و توسعه زیرساخت های گردشگری شهر کمک کرد و هم بار ترافیکی شهر را کاهش داد، حریم رودخانه بالیخلی  چای می تواند مکانی مناسب برای اجرای تراموا باشد، چرا که همواره شهر اردبیل و شهروندان آن در استفاده از قطار، مترو و منوریل بهره ای ندارند.