◄ ابعاد مختلف وظایف و مأموریت های شهرداری تهران
نهمین نشست تخصصی شهرآورد که به همت کمیته مدیریت شهری حزب همبستگی دانش آموختگان ایران با محوریت مسائل شهری برگزار شد.
نهمین نشست تخصصی شهرآورد که به همت کمیته مدیریت شهری حزب همبستگی دانش آموختگان ایران با محوریت مسائل شهری برگزار شد و طی آن هادی زبده، معاون پیشین اداری و مالی سازمان تأمین اجتماعی و شهردار پیشین مناطق تهران، به ابعاد مختلف وظایف و مأموریت های شهرداری پرداخت.
به گزارش تین نیوز، زبده در این نشست تخصصی گفت: براساس آنالیز های انجام شده، شهرداری ها در حوزه های مختلف حدود 400 وظیفه و مأموریت دارند که انجام آن ها نیازمند ابزارها و امکانات مناسب است. به عقیده وی، این موضوعات با خلاهای قانونی و مشکلات مالی توأم است که عملکرد موفق تر شهرداری ها را دچار مشکل می کند.
وی نمونه ای از این خلاهای قانونی را مطرح کرد و به روند پیگیری مشکلات مالی در سازمان های دیگر مانند تأمین اجتماعی و اداره مالیات اشاره و از عدم وجود ابزارهای مؤثر برای اجرای قوانین در شهرداری ها انتقاد کرد.
زبده همچنین خواستار بازنگری جدی و تأمل در قوانین و مقررات مربوط به مأموریت های شهرداری شد.
وی با اشاره به مشکلات تأمین منابع مالی برای پروژه های شهری گفت: «شهرداری تهران در سال ۱۳۹۹ برای راه اندازی یک خط مترو به ۱۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات نیاز داشت، اما به دلیل بدهی های سنگین به سازمان تأمین اجتماعی، امکان ارائه ضمانت به بانک فراهم نشد. این امر موجب شد پروژه های عمرانی، از جمله مترو، به تأخیر بیفتد یا با افزایش چشمگیر هزینه ها مواجه شود.»
زبده همچنین به ضعف محاسباتی در تعیین درآمدهای خدماتی اشاره کرد و اظهار داشت: «عدم وجود مبنای علمی برای محاسبه عوارض شهری، یکی از خلأهای اساسی در مدیریت منابع مالی شهرداری هاست. در حالی که در بسیاری از شهرهای جهان، درآمدهای پایدار از عوارض و مالیات ها تأمین می شود، در تهران چنین سیستمی به درستی اجرا نمی شود.»
معاون پیشین اداری و مالی سازمان تأمین اجتماعی و شهردار پیشین مناطق تهران به مشکلات سرمایه گذاری در پروژه های شهری نیز پرداخت و افزود: «به دلیل تجربیات تلخ گذشته و اختلافات حقوقی میان شهرداری و سرمایه گذاران، بسیاری از پروژه های مشارکتی یا متوقف شده یا با پیشرفت بسیار کمی مواجه هستند. این شرایط، همراه با نبود امنیت سرمایه گذاری و تورم حاکم، باعث شده است که سرمایه گذاران توانمند تمایلی به حضور در پروژه های شهری نداشته باشند.»
زبده با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور و تأثیر آن بر خدمات شهری، تأکید کرد که تورم و نبود مبانی علمی برای تعیین هزینه های خدمات شهری، شهرداری ها را با مشکلات جدی مواجه کرده است.
معاون مالی اداری سابق سازمان تامین اجتماعی به افزایش ناگهانی قیمت ها، مانند جهش ۱۰۰ تا ۲۰۰ درصدی قیمت فولاد در بازه ای کوتاه اشاره کرد و گفت: "این نوسانات، پیمانکاران را از ادامه پروژه ها منصرف می کند و شهرداری را مجبور به بازنگری در قراردادها می کند."
وی همچنین از عدم بهره برداری از ظرفیت های بالقوه شهری، نظیر درآمدزایی از املاک و فضاهای عمومی شهرداری، انتقاد کرد و افزود: "برای فعال سازی این ظرفیت ها نیازمند دانش و مشاوره های تخصصی هستیم."
زبده در بخش دیگری از سخنانش، ضعف در مشارکت دهی مردم در نگهداشت شهر را یکی از چالش های اصلی دانست و اظهار داشت: "علاقه مردم به بهبود محیط شهری خود غیرقابل انکار است، اما برنامه ریزی مناسبی برای استفاده از این انگیزه ها وجود ندارد."
او با اشاره به اهمیت فناوری در مدیریت شهری گفت: "شعارهایی مانند 'شهر هوشمند' مطرح شده، اما در عمل از فناوری های نوین و هوش مصنوعی برای ارتقای خدمات استفاده ای نشده است."
وی در این نشست تأکید کرد که نبود آیین نامه های مناسب برای جذب نیرو و همچنین ضعف شایسته سالاری در انتخاب مدیران، از مشکلات اساسی شهرداری است. زبده بیان کرد:
«بالای ۴۰ درصد نیروهای جذب شده در شهرداری تهران فاقد تخصص و تجربه کافی مرتبط با مسئولیت های خود هستند. این ضعف باعث کاهش کارایی و افزایش حاشیه ها شده است.»
معاون پیشین اداری و مالی سازمان تأمین اجتماعی و شهردار پیشین مناطق تهران همچنین به ضرورت تدوین زیرساخت های آموزشی اشاره کرد و یادآور شد که در سازمان تأمین اجتماعی نیروهای جدید ملزم به گذراندن دوره های آموزشی بودند، اما چنین فرآیندی در شهرداری وجود ندارد.
زبده با انتقاد از ساختار سازمانی قدیمی شهرداری، گفت: «ساختار فعلی شهرداری تهران مربوط به سی سال پیش است و تاکنون نه بازبینی شده و نه متناسب با مأموریت های جدید اصلاح شده است. این در حالی است که مأموریت های شهرداری در حوزه های اجتماعی و فرهنگی به شدت تغییر کرده است.»
وی با اشاره به اهمیت برنامه ریزی و مدیریت صحیح در تخصیص بودجه و اجرای پروژه های شهری افزود: "عدم پیش بینی دقیق هزینه ها و عدم هماهنگی در اجرای پروژه ها، منجر به تأخیر و اتلاف منابع می شود. برای مثال، جابه جایی تأسیسات زیربنایی نظیر لوله کشی گاز که در برخی پروژه ها ضروری است، بدون برنامه ریزی و تأمین اعتبار مناسب می تواند پروژه را به طور کامل متوقف کند."
زبده همچنین بر لزوم توجه به افکار عمومی و جلب اعتماد مردم تأکید کرد و گفت: "بی توجهی به نیازهای مردم و عدم مشارکت آن ها در مدیریت امور، نارضایتی عمومی را به دنبال داشته است. تنها از طریق تفویض اختیار و احترام به نظرات مردم می توان به اعتمادسازی و ارتقای عملکرد مدیریت شهری دست یافت."
معاون پیشین اداری و مالی سازمان تأمین اجتماعی و شهردار پیشین مناطق تهران بر ضرورت اصلاح قوانین شهرداری و به روزرسانی آن ها برای مدیریت بهتر کلان شهرها تأکید کرد.
او با اشاره به مشکلات موجود در تعامل میان نهادها و سازمان های خدمات رسان، خاطرنشان کرد: "سال هاست که برخی مأموریت ها در مدیریت شهری بلاتکلیف مانده اند. نیاز است مدیریت واحد شهری ایجاد شود تا هماهنگی بیشتری میان سازمان هایی مانند آب، برق، و مخابرات صورت گیرد."
شهردار پیشین مناطق تهران همچنین ضعف در پیگیری قوانین و ارائه نگاه کارشناسی به کمیسیون های تخصصی را از چالش های مدیریت شهری دانست و گفت: "اگر این مشکلات برطرف نشود، زمینه برای ناکارآمدی و حتی فساد فراهم می شود."
او درباره پدیده فساد سیستماتیک در شهرداری ها گفت: "فساد سیستماتیک زمانی رخ می دهد که مقررات و دستورالعمل ها به گونه ای طراحی شوند که امکان سوءاستفاده برای افراد یا گروه ها فراهم شود. هرچند نمی توانم به طور قطعی وجود چنین فسادی در شهرداری تهران را تأیید کنم، اما احتمال آن وجود دارد."
زبده در ادامه سخنانش به اهمیت انتخاب مدیران شایسته در شهرداری اشاره کرد و افزود: "مدیران شهری باید ویژگی هایی همچون تخصص، صداقت، سلامت، و تعهد داشته باشند. عدم توجه به این موضوع باعث تضعیف سیستم می شود."
وی همچنین از امنیت شغلی کارکنان سالم شهرداری دفاع کرد و خواستار تقویت دستگاه های نظارتی برای حمایت از افرادی شد که قصد گزارش تخلفات را دارند.
این نشست با حضور کارشناسان حوزه مدیریت شهری برگزار شد و محورهای مختلفی از جمله شهرسازی، فساد اداری و نقش نظام مهندسی در توسعه شهری مورد بحث قرار گرفت.