راه اندازی تاکسی هوایی؛ جدیدترین وعده سازمان هواپمایی!/ طرح های بلندپروازانه مشکلات ترافیک و ناوگان فرسوده را حل می کنند؟

به گزارش تین نیوز به نقل از تجارت نیوز، تاکسی هوایی، از طرح هایی است که برخی اوقات توسط مسئولان مطرح شده است. این طرح مربوط به هواپیماهای کوچکی می شود که وظایف متعددی را دنبال و کالا و مسافر را بین شهرها جابه جا می کنند.

این طرح تاکنون در ایران اجرا نشده است و هواپیماهای کوچک، تنها در برخی موارد به طور آزمایشی به پرواز در آمده اند. اما این بار رئیس سازمان هواپیمایی کشور از راه اندازی تاکسی هوایی در مسیر فرودگاه زنجان به البرز خبر داده است.

آن طور که ایسنا گزارش داده، حسین پورفرزانه، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، در مورد برنامه های این سازمان برای راه اندازی تاکسی های هوایی، گفت: قرار است که تاکسی هوایی در مسیر فرودگاه زنجان به فرودگاه پیام البرز راه اندازی شود. همچنین راه اندازی این تاکسی ها برای جزایر کیش به هندورابی نیز در دستور کار قرار دارد. هنوز زیرساخت های لازم برای راه اندازی خطوط تاکسی هوایی کامل نشده است.

وی با اشاره به اینکه هنوز هیچ خطی راه اندازی نشده است، گفت: هواپیماهای سبک و کمتر از ۱۹ نفر باید درگاه و ترمینال خود را داشته باشند و فرودگاه و امنیت پرواز باید هماهنگ شود. متقاضی این پروازها بیشتر تجار، بازرگانان و کسانی هستند که می خواهند در کمترین زمان ممکن از شهری به شهری دیگر بروند و برگردند. همچنین صنعت هوایی منافع غیرمستقیم زیادی برای مردم دارد. برای مثال، جابه جایی مواد غذایی، دارو و ... ازجمله مزایایی هستند که این صنعت به صورت غیرمستقیم به مردم می رساند.

تاریخچه تاکسی های هوایی در ایران

پیش از سال ۱۳۵۹، چهار شرکت با نام های ایرتاکسی، ایرسرویس، هورآسمان و پارس ایر خدمات پروازی با هواپیماهای کوچک ارائه می کردند. این شرکت ها در تیرماه ۱۳۵۹ با یکدیگر ادغام شدند و شرکت هواپیمایی آسمان را تشکیل دادند. پیش از ادغام، این شرکت ها به نوعی تحت عنوان تاکسی هوایی فعالیت می کردند اما فعالیت های آن ها چندان گسترده نبود و در همه مناطق اجرا نمی شد. اکنون شرکت آسمان در حوزه تاکسی هوایی فعالیتی ندارد.

در دهه های بعد، ایده راه اندازی تاکسی هوایی دوباره مطرح شد. در سال ۱۳۹۶، دو هواپیمای ایرتاکسی از ایتالیا خریداری و در فرودگاه بجنورد مونتاژ شدند. سپس در سال ۱۳۹۹ طرح تاکسی هوایی در فرودگاه مهرآباد تهران رونمایی و مجوز پرواز تاکسی هوایی در فرودگاه های مهرآباد و امام خمینی داده شد. در همان سال برای اولین بار دو بالگرد در منطقه آزاد ارس در قالب طرح تاکسی هوایی به پرواز در آمدند، اما پس از آن دیگر از این طرح هیچ خبری نبود.

استفاده گسترده از تاکسی هوایی در ایران همچنان نیازمند برنامه ریزی دقیق و سرمایه گذاری است تا بتواند به عنوان بخشی از سیستم حمل ونقل کشور توسعه یابد. راه اندازی تاکسی هوایی در ایران با موانع متعددی روبه روست. بسیاری از فرودگاه های کوچک یا محلی در ایران فاقد زیرساخت های مناسب برای پشتیبانی از تاکسی های هوایی هستند. کمبود باندهای فرود کوچک و تجهیزات پیشرفته مانع توسعه این صنعت می شود.

همچنین، هزینه های خرید، نگهداری و بهره برداری از هواپیماهای کوچک بسیار بالاست و تامین مالی این پروژه ها به سرمایه گذاری قابل توجهی نیاز دارد؛ موضوعی که کشور همواره با آن درگیر بوده است.

صنعت هوایی و ناوگان حمل ونقل فرسوده است!

صنعت هوایی کشور با مشکلات متعدد سرمایه گذاری روبه روست. فرسودگی ناوگان هوایی، تقریبا از مهم ترین موضوعات این صنعت به شمار می آید. فرسودگی و قدیمی بودن ناوگان، تنها مربوط به ناوگان هوایی نیست و بخش قابل توجهی از تاکسی های سراسر کشور نیز قدیمی و فرسوده هستند.

با توجه به موارد بیان شده، مطرح شدن ایده تاکسی های هوایی عجیب به نظر می رسد؛ موضوعی که به زیرساخت و سرمایه گذاری فراوان احتیاج دارد. حال اگر این دو عامل در دسترس مسئولان است، پس چرا صرف توسعه هواپیماهای کشور و البته تاکسی های زمینی نمی شود؟

نوسانات نرخ ارز، تحریم ها و نبود برنامه برای تجهیز و توسعه ناوگان هوایی، باعث افزایش هزینه واردات هواپیما و قطعات مورد نیاز شده است. در پی این موضوع، بسیاری از هواپیماهای کشور عمر بالایی داشته و اکثرا فرسوده هستند.

اسماعیل حسین زهی، عضو کمیسیون عمران مجلس یازدهم بود، در گفت وگو با مهر در مرداد ماه سال 1402 عنوان کرد: بیش از ۵۰ درصد ناوگان هوایی در کشور فرسوده است و ورود هواپیماهای جدید در کشور نقش موثری در کاهش تاخیرات و افزایش تعداد پروازها دارد.

همچنین، مسعود نصرتی، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، در آبان ماه سال جاری در آیین رونمایی از ۵۰۰۰ تاکسی شرکت فرداموتورز عنوان کرد: از ۳۱۳ هزار تاکسی موجود در کشور تعداد ۱۴۰ هزار تاکسی در ۹ کلانشهر تردد می کنند که ۶۰ درصد آن ها فرسوده هستند. این فرسودگی طی سالیان متمادی صورت گرفته است و تاثیر زیادی نیز بر آلودگی هوا دارد.

ابتدا باید برای تجهیز تاکسی زمینی و صنعت هوایی برنامه ریزی شود

با توجه به اظهارات مسئولان، 60 درصد تاکسی ها و 40 درصد هواپیماهای کشور فرسوده هستند. این فرسودگی مشکلات متعددی از جمله افزایش حوادث، افزایش اختلال در سیستم حمل ونقل، بالا رفتن هزینه ها، آلودگی هوا و... داشته است.

شاید بهتر باشد به جای تمرکز بر اجرای طرح تاکسی هوایی، سرمایه گذاری برای توسعه تاکسی های زمینی و جایگزینی آن ها صورت گیرد. همچنین نیاز است که تمرکز بر واردات هواپیماهای جدید و تجهیز هواپیماهای موجود باشد تا از حوادث احتمالی جلوگیری شود. موضوعی که در مورد طرح احتمالی تاکسی هوایی هم وجود دارد.

ایجاد اعتماد عمومی به ایمنی پروازهای تاکسی هوایی نیازمند رعایت استانداردهای بین المللی است. چرا که حوادث احتمالی می تواند بر پذیرش این فناوری تاثیر منفی بگذارد؛ موضوعی که در مورد صنعت هوایی کشور وجود دارد و بسیاری از حوادث به وجود آمده، مردم را نسبت به این صنعت بدبین کرده است.