◄ تقویت همکاری ترانزیتی ایران و عراق در بستر راه آهن شلمچه بصره
راه آهن شلمچه بصره می تواند مردم دو ملت را از مبدأ مشهد، تهران و قم به طور مستقیم تا کربلای معلی منتقل کند که طبق اظهارات یونس الکعبی، مدیرکل راه آهن عراق، انتقال سالانه بیش از ۳ میلیون زائر به عتبات عالیات از مسیر این خط ریلی در اهداف اولیه برنامه ریزی شده است.
محمد مهدی کریمی قهی: با وجود انتظار ۵۰ ساله برای احداث خط آهن شلمچه بصره، با پیگیری مسئولان هر دو کشور در چند سال اخیر، روندی خوبی در پیش گرفته شده که با توجه به تحولات منطقه ای، تسریع آن بیش از پیش احساس می شود.
اتصال خط آهن شلمچه بصره به منظور ایجاد ارتباط ریلی بین ایران و عراق به سال های پیش از انقلاب اسلامی برمی گردد. در آن زمان، طرح هایی برای احداث پل روگذر بر روی اروند مطرح شد و بعد از جنگ 8 ساله دو کشور، این پروژه ها به حاشیه رفتند. تکمیل این خط آهن و اتصال آن به شبکه ملی راه آهن ایران از نظر مسافری، باری و همچنین از جنبه ژئوپلیتیکی، به منظور ایفای نقش هاب ترانزیتی در اوراسیا توسط ایران، اهمیت قابل توجهی دارد.
تجارت ایران و عراق از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۲، روند نسبتا صعودی داشته است و حتی تجارت دوجانبه ۱۰ میلیارد دلاری را تجربه کرده است. بنا به اظهار کارشناسان، انتظار می رود با تکمیل خط ریلی شلمچه-بصره روند تسهیل مسیر ارتقای تجارت فعلی به هدف تجارت ۳۰ میلیارد یورویی بین دو کشور به جریان بیفتد.
راه آهن شلمچه بصره می تواند مردم دو ملت را از مبدأ مشهد، تهران و قم به طور مستقیم تا کربلای معلی منتقل کند که طبق اظهارات یونس الکعبی، مدیرکل راه آهن عراق، انتقال سالانه بیش از ۳ میلیون زائر به عتبات عالیات از مسیر این خط ریلی در اهداف اولیه برنامه ریزی شده است.
عراق از طریق ارتباط ریلی خود با ایران، دسترسی خود به بازارهای کشورهای آسیای مرکزی، افغانستان و آذربایجان را بهبود می بخشد. راه آهن جنوب عراق که در حال حاضر قادر به حمل بیش از ۶ میلیون تن بار است، پس از تکمیل اتصال ریلی بین ایران و عراق، می تواند تبادل کالا را به بیش از ۲۰ میلیون تن در سال افزایش دهد.
سودانی، نخست وزیر عراق، روز گذشته طی سفر یک روزه به تهران با رئیس جمهور ایران و سایر وزرا دیدار کرد و در خصوص روابط دوجانبه در ابعاد مختلف آن اعم از اقتصادی، توسعه و همچنین در زمینه های اجتماعی و فرهنگی و دینی، توافق نامه ها و یادداشت های تفاهم بین دو کشور بحث و گفت وگو صورت گرفت.
وی اظهار کرد طرح ها و پروژه هایی را با هم شروع کردیم و پیگیر اجرایی شدن کامل آن ها هستیم از جمله موضوع اتصال خط آهن شلمچه- بصره، شهرک های اقتصادی در مرز دو کشور، ایجاد راه های زمینی برای تسهیل تبادل تجاری بین دو کشور و کشورهای منطقه و گسترش روابط بین دو کشور برای تحقق منافع.
تفاهم احداث خط ریلی شلمچه-بصره از اوایل دهه ۹۰ شمسی صورت گرفته و با روند پرفراز و نشیب در سال های پس از آن روبه رو بوده است. این مسیر ریلی ۳۲ کیلومتری شامل دو بخش ریل مسطح و یک پل بازشونده بر روی اروند است که کار مطالعات اجرایی و طراحی سازه پل توسط شرکت ایرانی مجری پروژه صورت پذیرفته است.
برای اجرای راه آهن شلمچه-بصره پروژه هایی از جمله مین روبی ۱۶ کیلومتر از مسیر (تا تاریخ ۱۸ فروردین ۱۴۰۳، عملیات مین روبی بیش از دو کیلومتر در خاک عراق و یک و نیم کیلومتر در خاک ایران پیشرفت داشته است)، ساخت پل بازشو ۸۸۰ متری بر روی اروند، تکمیل و توسعه پایانه مرزی شلمچه (تاکنون به علت عدم واگذاری زمین، امکان شروع عملیات اجرایی این پایانه مرزی میسر نبود که توافقاتی بین دو کشور در چند ماه اخیر در این رابطه صورت گرفت)، تملک اراضی در ایران و عراق و تامین سرمایه پروژه های مذکور نیازمند پیگیری و اقدام هستند.
اتصال کریدورهای بین المللی از طریق ایران به دریای مدیترانه، می تواند سایر کریدورهای بین المللی را از دو مسیر شمال شرق (گذرگاه اینچه برون و سرخس) و جنوب شرق (چابهار و دیگر بنادر جنوبی ایران) به دریای مدیترانه متصل کند که ایران در کانون آنها قرار دارد. انتظار می رود وزیر راه و شهرسازی دولت چهاردهم، با ارائه برنامه اجرایی برای تکمیل خط ریلی شلمچه بصره، طلسم نیم قرن انتظار برای اجرای این پروژه را بشکند.
* کارشناس حمل و نقل و ترانزیت
