معماری مسکن و ژئوپلیتیک بوموسی
آبادانی جزایر سه گانه، تشویق و امتیازدهی به شهروندان جهت سکونت در این جزایر و تقویت زیرساخت های مختلف اقتصادی؛ وظیفه و تکلیف ملی مهمی است که بر عهده دولت جمهوری اسلامی ایران است.
علی اعطا: مدتی پیش در نشست مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس بیانیه ای در رابطه با جزایر سه گانه علیه حاکمیت و تمامیت ارضی ایران صادر شد.در همان مقطع، در سرمقاله ای که برای روزنامه سازندگی (در تاریخ ۳۰ مهرماه) نوشتم، پیشنهاد کردم که «دولت در کنار فعالیت های دیپلماتیک به سرعت امور معطوف به توسعه شهرستان ابوموسی و جزایر سه گانه در دستور کار قرار دهد.»اخیرا در خبرها دیدم که وزارت راه و شهرسازی فراخوانی برای برگزاری «مسابقه طراحی خانه در جزیره بوموسی» منتشر کرده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده در این فراخوان، دولت بنا دارد در جزیره بوموسی، بیش از صد واحد مسکونی حمایتی به همراه خدمات پشتیبان سکونت، در شمال بافت شهری این جزیره احداث کند. پس از انتشار این فراخوان برای شرکت در مسابقه طراحی خانه در جزیره بوموسی، نقدهایی از سوی برخی کارشناسان و فعالین حوزه شهرسازی و طراحی شهری مطرح و منتشر شد. در این رابطه ذکر چند نکته را ضروری دانستم. نکته اول اینکه، برگزاری این مسابقه که در این مقطع از سوی وزارت راه و شهرسازی برنامه ریزی شده است، به باور من اقدامی مهم و شایسته است. به ویژه اینکه، متعاقب اقدام و تلاش نامشروع امارات متحده عربی، در بیانیه مذکور در ابتدای یادداشت، ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در یک متن مشترک با ۶ کشور عربی از جمهوری اسلامی ایران خواسته بودند به «اشغال» این سه جزیره که آنها را متعلق به امارات متحده عربی و «نقض حاکمیت این کشور» می دانند، پایان دهد، هرچند کشورهای عضو اتحادیه اروپا، بعدتر موضع خود را تا حدودی اصلاح کردند. حال به دلیل این مناقشه بین المللی در رابطه با مالکیت ایران بر جزایر سه گانه، هر اقدامی در جهت تقویت و تثبیت این مالکیت، عاجل و ضروری است. بنابرین آبادانی جزایر سه گانه، تشویق و امتیازدهی به شهروندان جهت سکونت در این جزایر و تقویت زیرساخت های مختلف اقتصادی؛ وظیفه و تکلیف ملی مهمی است که بر عهده دولت جمهوری اسلامی ایران است. ایران باید حضور همه جانبه خود را در این جزایر به گونه ای تقویت کند که فضا برای مناقشات سیاسی و طرح هرگونه شبهه حقوقی مجدد، نامساعد شود. در چنین شرایطی، روشن است که احداث مسکن و خدمات پشتیبانی آن در جزیره ابوموسی، اقدام مهمی در این راستاست.
نکته دوم اینکه در روزهای اخیر و پس از انتشار این فراخوان، نقدهایی از منظر فنی-کارشناسی در حوزه شهرسازی مطرح شد که قدر مشترک همه آنها، طرح تردیدهایی درباره صلاحیت فنی شرکت کنندگان در مسابقه بود. طبیعی است که این نقدها را باید مطرح کرد و شنید. با این حال، معتقدم باید از موضع منافع ملی و مصالح کشور، و از منظر ضرورت عاجل توسعه جزایر سه گانه از کلیت این اقدام حمایت کرد. هر نقد فنی و کارشناسی در مورد این مسابقه، اگرچه یک حق قانونی است؛ اما -به عنوان فردی که نه در دولت مسئولیتی دارم و نه برگزاری مسابقه مدخلیتی- به گمانم در نقد این مسابقه نباید به گونه ای موضع گیری کرد که کلیت این اقدام مهم را زیر سئوال ببرد.
نکته سوم اینکه؛ به منظور اثرگذاری بیشتر، به گمانم می شد این مسابقه، در ابعاد بین المللی برگزار شود. اگر چنین بود، عنوان مسابقه به جای «مسابقه ملی بوموسی»، «مسابقه بین المللی بوموسی» می بود و شهروندان دیگر کشورها نیز می توانستند در مسابقه ای که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران برای احداث مسکن در جزیره ایرانی بوموسی برگزار می شود، شرکت کنند. اگر چنین می بود، این مسابقه حتما از منظر اثرگذاری، دامنه گسترده تری در ابعاد بین المللی می یافت. هرچند ممکن است برای برگزاری این مسابقه در ابعاد بین المللی، که مستلزم ارایه اطلاعات پایه به شرکت کنندگان است، ملاحظاتی امنیتی درکار بوده باشد. تشخیص چنین موضوعی در صلاحیت دستگاه های امنیتی است. اگر چنین ملاحظاتی در کار نیست، به گمانم «برگزاری مسابقه بین المللی طراحی مسکن در جزیره ایرانی بوموسی» و انتشار فراخوان به شیوه ای هوشمندانه در فضای بین المللی، حتما اثرگذاری بهتری در تثبیت مالکیت ایران بر جزایر سه گانه خواهد داشت.
