ایران چگونه از ترانزیت ریلی پر سود «قهوه» در سال ۲۰۲۴ جا ماند؟

به گزارش تین نیوز به نقل از ریل ایران؛ بازارهای جهانی ماهیتی پویا داشته و از همین روی، دائما در حال تغییر هستند. به عنوان مثال، شاید کسی تا همین ۱۰ سال پیش فکر نمیکرد که کاربرد فراوان نقره در محصولات وابسته به انرژی های پایدار همچون باتری های خورشیدی یا خودروهای برقی به جایی برسد که طی سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۴، میزان بازدهی سرمایه گذاری روی این فلز از طلا نیز پیش بگیرد!

قهوه، بیت کوین کشاورزی سال ۲۰۲۴!

اگرچه نام بیت کوین و ارزهای دیجیتال همواره به خاطر سوددهی آنها در همه جهان بر سر زبان ها است، اما دانه قهوه و تجارت آن نیز آن چنان سودی در سال گذشته میلادی قسمت سرمایه گذاران خود کرده که باید این محصول را بیت کوین محصولات کشاورزی در سال ۲۰۲۴ نامید. 

بر اساس گزارش منتشر شده از سوی موسسه مشهور Global Coffee Report، قیمت دانه قهوه عربیکا در آگوست سال ۲۰۲۴ به سقف ۱۳ ساله اخیر خود رسید. حجم تجاری جهانی این محصول کشاورزی نیز طی سال گذشته به ۲۰۰ میلیارد دلار افزایش یافته است. همچنین گزارش سازمان جهانی قهوه (ICO) نیز در آمار سالانه ۲۰۲۲ – ۲۰۲۳ خود اعلام کرده است که طی بازه زمانی یاد شده، بیش از ۱۶۸ میلیون کیسه قهوه در جهان تولید شده است. در نمودار زیر می توانید پیش بینی هلدینگ های بزرگ سرمایه گذاری جهان در خصوص آینده بازار قهوه را ملاحظه بفرمایید.

به نوشته گلوبال کافی ریپورت، برآوردها حاکی از آن است که زندگی روزمره ۱۲۵ میلیون نفر در جهان وابسته به قهوه بوده و رقمی بین ۶۰۰ الی ۸۰۰ میلیون نفر در جهان نیز از مرحله کشت تا سرو، در صنعت قهوه جهان مشغول به کار هستند. با این حساب، باید بازار قهوه طی سال های آتی را بسیار روشن ارزیابی کرد. این در حالی است که در کنار افزایش تقاضای جهانی برای قهوه، برخی فاکتورها نیز منجر به کاهش میزان عرضه آن شده است. به عنوان مثال، ویتنام به عنوان بزرگترین تولید کننده قهوه روبوستا جهان به دلیل شرایط نامساعد آب و هوایی بخش مهمی از تولید و صادرات خود را از دست داده است.

بازاری که ایران از ترانزیت آن جا ماند!

متاسفانه یکی از مشکلات اساسی در کشور ما طی چند دهه گذشته، عدم فعالیت کافی موسسات تحقیقات بازار عملیاتی با گزارش های شفاف و بهره برداری ناکافی از ظرفیت موسسات تحقیقات بازار در پیش بینی وضعیت یا هشدار در خصوص بازارهای روبه صعود یا افول است. به عنوان مثال، عمده آیتم های مورد حمل در بخش ترانزیت ریلی، قدمتی بیش از ۵۰ سال دارند. این در حالیست که طی این مدت، قطعا بازارهای متعددی ظهور و افول داشته اند که به همان نسبت، میزان تقاضا برای حمل بار ترانزیتی آنها نیز دچار افت و خیز شده و احتمالا ما هنوز هم در جریان آن نیستیم.

بازار قهوه یکی از همان بازارهایی است که ما موفق به استفاده از آن نشدیم؛ حال آنکه هندوستان به عنوان یکی از شرکای اصلی ایران در مسیر کریدور شمال – جنوب یکی از بزرگان تولید این محصول کشاورزی در جهان به حساب آمده و اتفاقا، روسیه و کشورهای CIS نیز از مشتریان قابل توجه این محصولات کشاورزی محسوب می شوند.
هندی ها اگرچه تنها ۴.۵ درصد سهم بازار قهوه جهان را در اختیار دارند، اما طی سال های گذشته تلاشی مضاعف برای توسعه بازار این محصول پر سود خود در بخش های مختلف جهان به ویژه کشورهای CIS هستند. میزان تولید قهوه هند در سال ۲۰۲۴ بیش از ۳۷۴ میلیون تن بوده که آن را به محصولی ریل پسند تبدیل می کند. علاوه بر هند، کشورهایی چون اندونزی و فیلیپین نیز در جنوب شرق آسیا قرار گرفته اند که آنها نیز تشنه بازار بکر آسیای مرکزی و اوراسیا هستند. اندونزی طی سال ۲۰۲۳، بیش از ۷۶۰ میلیون تن قهوه مشهور خود را به اقصی نقاط جهان صادر کرده که ایران از سهم ترانزیت آن بی بهره مانده است.

بدیهی است که برای افزایش رقابت پذیری در حمل و نقل ریلی و رونق بخشی به آن، می بایست همواره دانش خود از بازارهای نوظهور را افزایش داده و در صورت کاهش بازار پسندی یک صنعت، به دنبال جذب بار صنایع دیگری حرکت کنیم که دارای آینده روشن تر و باز ترانزیتی احتمالی بیشتر هستند.