◄ متولی زنجیره کالا و لجستیک در کشور کیست؟

 یک کارشناس لجستیک معتقد است زنجیره کالا در اکوسیستم کسب و کار جدید جایگاه خود را حفظ و حتی معنا و مفهوم قابل درک و جایگاهی منحصر به‌فردی پیدا کرده است که دلیل آن حرکت فیزیکی آیتم‌های کالا در این زنجیره است.

به گزارش تین‌نیوز، بهروز فتحی در شبکه‌های اجتماعی با بیان این مطلب، تاکید کرد: زنجیره کالا همچون چارچوب، فرمول، مدل و نقشه دامنه کسب و کار سازمان‌هاست ولی در دنیای واقعی این فرمول، مدل و ... باید به‌نحو عینی پیاده‌سازی شده و اجرا شود.

وی گفت: در این شرایط زنجیره کالا نیازمند یک وجه و همزاد خود در دنیای واقعی است که مطابق با برنامه، هدف، مدل و نقشه مربوط به زنجیره کالا، عمل کند و حتی مدل زنجیره را به مدلی واقعی‌تر و قابل اجراتر مبدل نماید به‌گونه‌ای که هم متضمن قواعد و قوانین زنجیره کالا باشد و هم همسو، هم‌تراز و هم‌راستا با شرایط دنیای واقعی که در اصطلاح این حرکت فیزیکی کالا چه به‌صورت عمودی و چه افقی، لجستیک نامیده می‌شود.

فتحی افزود: البته تکنولوژی حتی در عرصه لجستیک و حرکت فیزیکی کالا نیز روز به روز نوآوری می‌کند و تکنولوژی پهپاد، هایپرلوپ و ... از این دست موارد است.

به گفته وی این سه حلقه دانش بشر که شامل لجستیک (حلقه قدیم) زنجیره کالا (حلقه معاصر) و اکوسیستم (حلقه نوین) هستند، می‌روند تا بشر را به جایگاهی برسانند که حتی بتواند قوانین جدیدی برای محیط‌زیست خود تعریف و دیکته کند.

«محمدعلی طباطبایی» از دیگر کارشناسان لجستیک اما معتقد است جنس مدل‌های کسب و کار در فرایند تولید و فرایند جابه‌جای کالا کاملا متمایز و وابسته به منابع تامین خودشان بوده و موضوع بلاک‌چین نیز معنی و هدف مستقل و لایه اجرایی جداگانه‌ای دارد.

این درحالی است که «فتحی» تاکید کرد: مفهوم زنجیره تامین در کشور ما  به‌درستی به‌کار نمی‌رود و supply به معنی کالاست نه تامین، این اشتباه در ترجمه باعث سردرگمی در تعریف scm و لجستیک شده است.

وی افزود: وقتی نگاهی بنیادی و فلسفی به این پدیده مطرح باشد، مرزها و محدوده‌های قراردادی و چارچوب‌های سنتی از بین می‌رود و بلوغ  لجستیک به زنجیره کالا و بلوغ زنجیره کالا به اکو سیستم‌های نوین کسب و کار با به‌کارگیری تکنولوژی‌هایی همچون بلاک چین تکامل می‌یابد.

طباطبایی نیز در پاسخ به این دیدگاه گفت: اگر supply را اسم معنا کنیم به منظور و تعریف ارایه شده،  نزدیک است ولی اگر فعل درنظر بگیریم تعابیر قبلی تاکید بر این دومی دارد، چون نقش فعل را بازی می‌کند نه اسم، بدین لحاظ «تامین» صحیح‌تر است، اما چرا روی واژه «تامین» تاکید می‌شود؟ برای این‌که حلقه اول زنجیره با تامین شروع شده و در انتها در صنایع به کالا یا محصول تبدیل می‌شود.

فتحی نیز پاسخ داد: زنجیره تامین فقط تامین نیست و به‌همین لحاظ ترجمه فعل کلمه  supply به‌نظرم غلط است، همه این مفاهیم بر اساس تحقیقات و یافته‌های نظامی به‌ویژه ناتو است. در مستندات ناتو supply به معنی کالا به‌کار رفته است نه تامین.

به گفته فتحی عدم درک صحیح زنجیره کالا و لجستیک باعث شده که هنوز نتوانیم متولی مشخصی برای مدیریت زنجیره کالا و لجستیک در کشور تعریف کنیم و سه وزارتخانه راه، صمت و اقتصاد در این زمینه مدعی هستند.

طباطبایی اظهار کرد: با این‌ موضوع که موضوع لجستیک مغفول مانده است، موافقم ولی هنوز بر این باور هستم که جنس لجستیک فرایند است وعمل نظارت بر زنجیره یا جریان صحیح حرکت کالا در زنجیره را برعهده دارد و نقش فرایندی و نظارتی آن برمبنای برنامه‌ای است که برای زنجیره تعریف شده است.

به گزارش تین‌نیوز، فتحی نیز گفت: فرایند بودن لجستیک درست است ولی این‌که بخشی از زنجیره، تامین است با توجه به نگرش زنجیره کالا غلط بوده و از دیدگاه زنجیره کالا، لجستیک عینیت و فیزیکی شدن زنجیره کالاست و از نقطه شروع زنجیره تا پایان هم پای آن نقش‌آفرینی می‌کند.

وی افزود: نکته کلیدی  نیز برنامه‌ای است که زنجیره کالا برای لجستیک تعریف می‌کند ولی به‌طور مثال هیچگاه قادر نیست روش و برنامه حمل،  مود حمل، روش انبارش، بسته‌بندی و شکل حمل را به لجستیک دیکته کند، بنابراین خود لجستیک نیز به طرح و برنامه خاص خود نیازمند است.