◄ خودروهای برقی را اخلاقیات و حقوق بشر به چالش می کشند

به گزارش تین نیوز، خودروهای برقی روز به روز بیشتر و بیشتر جاده های در سراسر دنیا را به اشغال خود در می آوردند. آخرین آمارها می گویند بیش از سه میلیون دستگاه خودروی برقی در دنیا در حال تردد هستند و تولید این خودروها سالانه ۷۵ درصد رشد دارد. اما حالا «اخلاقیات» نگران این میزان رشد هستند.

مردم به خودروهای برقی با نگاه های متفاوت گرایش دارند. آنها یا از منظر تغییرت اقلیم به این خودروها می نگرند یا از منظر آلودگی هوا. با این حال خودروهایی که بشر به عنوان یکی از راه حل های نجات خود از تغییرات اقلیم به آن می نگرند، قربانیانی از نوع دیگر دارند. قربان گاهی در سکوت مطلق. میراث این خودروها، بازی با سلامتی مردم و گسترش کودکان کار است.

سازمان عفو بین الملل می گوید: زیرپا نهادن حقوق بشر در تولید باتری های خودروهای الکتریکی غیرقابل اغماض است، تاکید این سازمان بر استفاده از کودکان در استخراج مواد لازم برای تولید این باتری از جمله کبالت است. این ماده تاثیر بسیار مخربی بر سلامتی کودکانی دارد که در معادن آن مشغول به کار هستند. خودروهای برقی را حالا اخلاقیات به چالش می کشند.

کبالت ماده لازم و موثر برای تولید باتری های خودروهای برقی، گوشی های هوشمند، تبلت ها و لپ تاپ هاست.

در اجلاس خودروهای برقی «نوردیک EV» در اوسلو، کومی نایدو، دبیرکل این سازمان گفت که مبارزه با تغییرات اقلیم نباید به قیمت زیرپا نهادن حقوق بشر تمام شود.

به نقل از سازمان عفو بین‌الملل، یکی از نمونه های بارز این زیرپا نهادن حقوق بشر، اتفاقی است که در جمهوری دموکراتیک کنگو رخ می دهد. دو سوم کبالت دنیا در جمهوری دموکراتیک کنگو وجود دارد، و بیش از نیمی از کبالت مصرفی دنیا را این کشور تامین می کند. کبالتی که حاصل کار معدن کاران Artisanal است ۲۰ درصد صادرات کنگو را از آن خود کرده است. معدن کاران Artisanal کسانی هستند که به طور رسمی در استخدام هیچ شرکت معدنی نیستند اما برای تامین زندگی خود مجبور به کار غیررسمی در معادن هستند.

این معدن کاران اغلب کودکان هستند که مجبور به کار در اعماق معدن با وسایل و تجهیزات بسیار ابتدایی هستند. این معدن کاران اغلب روزی تا یک دلار حقوق می گیرند اما به بیماری های مزمن ریوی مبتلا هستند آن هم به دلیل غبارهای کبالت.

کنگو یکی از فقیرترین کشورهای دنیا با تولید ناخالص داخلی بسیار کم است، فقط ۴۸۱ دلار سرانه.

کبالت حاصل از این معادن به تولد کنندگان بزرگ فروخته می شود. هیچ کشوری قوانینی برای ملزم ساختن تولید کنندگان برای گزارش زنجیره تامین خود ندارند و عفو بین الملل می گوید این بدان معنی است که باتری های خودروهای برقی «آلوده به سو استفاده از کار کودکان» هستند. به این می گویند «کبالت کثیف».

کودکانی در این معادن کار می کنند که سنی کمتر از ۱۰ سال دارند و روزی ۳.۵۰ تا ۱۰ دلار حقوق می گیرند آن هم برای حفاری زیر زمین، حمل تکه سنگ های بزرگ به سطح زمین، شستشوی کبالت معادن در رودخانه ها.

بسیاری از کنگویی ها معادن کبالت خود را معادل ذخایر نفت خاورمیانه می دانند که اگر به خوبی از آن بهره برند می تواند باعث سرازیر شدن ثروت به کشورشان باشد. اما مالکان معادن کبالت و تاجران آن در کنگو اغلب خارجی ها هستند. که معنی آن ادامه وجود کارگران ارزان قیمت و ثروتمند شدن خارجی هاست.

کارخانجات باتری سازی حدود ۶۰ درصد از ۱۲۵ هزار تن کبالت تولیدی دنیا را مصرف می کنند. آنها قول داده اند اقداماتی برای بهبود اوضاع انجام دهند اما تاکنون نتیجه ای حاصل نشده است. هنوز راه چاره ای برای جلوگیری از تولید باتری خودروهای برقی و تجهیزات هوشمند بدون روش های برده داری کنونی پیدا نشده است.

سال گذشته بورس فلزات لندن قصد داشت فروش «کبالت کثیف» را ممنوع کند اما کنسرسیومی متشکل از ۱۴ ان جی او NGO، به همراه عفو بین الملل با ین اقدام مخالت کردند. دلیل آنها این بود که این اقدام باعث می شود این تجارت کثیف به صورت زیرزمینی اداره شود. بایستی کاری کرد که منابع معدنی قابل ردیابی باشند.

«ائتلاف جهانی باتری مجمع جهانی اقتصاد» به دو چالش در این زمینه اشاره دارد:

اول: مواد خام مورد نیاز باتری ها از طریق شکاف بزرگ حقوق بشری و محیط زیستی تامین می شود. شکافی به نام کودکان کار، مشکلات بهداشتی و ایمنی کارهای غیررسمی، فقر و آلودگی.

دوم: تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۱۱ میلیون تن باتری لیتیوم-یون مصرف شده وجود خواهد داشت که سیستم های چندانی برای استفاده مجدد و بازیافت آنها در یک چرخش اقتصادی تعریف نشده است.

به گفته عفو بین الملل، بیشتر کارخانجات تولید باتری لیتیوم-یون در کشورهایی مثل چین، کره جنوبی و ژاپن قرار دارند که تولید برق در آنها وابسته به استفاده از سوخت های فسیلی مثل زغال سنگ است.

صنعتی رو به پیشرفت

صنعت ساخت خودروهای برقی با سرعت تمام در حال رشد است. آژhنس بین المللی انرژی پیش بینی می کند که تا سال ۲۰۳۰ در تمام دنیا ۱۲۵ میلیون خودروی برقی وجود خواهد داشت.

در سال ۲۰۱۸ حدود ۲.۱ میلیون خودروی برقی در دنیا فروخته شد. چین بزرگترین بازار خودروهای برقی دنیاست و ۵۶ درصد کل خودروهای برقی، یعنی ۱.۲ میلیون دستگاه خودرو در این کشور خرید و فروش شده است. چین مرکز فروش ۹۹ درصد از کامیون ها، اتوبوس ها و اسکوترهای برقی دنیاست.

ایالات متحده با فاصله از چین ۳۶۱ هزار خودروی برقی را در سال ۲۰۱۸ خرید و فروش کرده است، که نیمی از آنها «تسلا ۳» هستند. نروژ هم ۴۹ درصد خودروهای برقی فروخته شده جدید را از آن خود کرده که یا کاملا برقی یا هیبریدی هستند.

حرکت به سوی اقدامات سبز باعث محدودیت در استفاده از سوخت های فسیلی می شود، به ویژه در اروپا. آلمان قول داده است تا سال ۲۰۳۰ فروش خودروهای دیزلی را متوقف کند، اسکاتلند تا ۲۰۳۲ به این هدف می رسد، فرانسه و بریتانیا تا ۲۰۴۰.

اما رسیدن به انتشارات صفر هنوز راه درازی در پیش دارد. خودروهای برقی هنوز فقط ۲.۴ درصد از کل فروش های جدید خودروهای را از آن خود کرده اند و حتی در نروژ هم فقط یک هشتم خودروهای موجود در خیابان های اسلو برقی هستند. در ایتالیا فقط ۰.۲۶ درصد خودروهای فروخته شده برقی هستند، در اسپانیا ۰.۵ درصد.

پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۰، حدود ۵ درصد بازار خودروهای برقی دنیا الکتریکی شود، یعنی ۴.۵ میلیون دستگاه.

عفو بین الملل می گوید خودروهای برقی عمده ترین راه کار برای قطع تولید خودروهای با سوخت های فسیلی هستند اما این خودروها از نظر اخلاقی مشکل دارند. مشکل اصلی حضور کودکان در معادن کبالت جمهوری دموکراتیک کنگو است.

طبق آمار عفو بین الملل در سال ۲۰۱۷ هزاران معدن کار Artisanal در کنگو کار کرده اند که ۴۰ هزار نفر از آنها کودکانی بودند که در این معادن استثمار شده اند.

بلومبرگ نیو انرژی می گوید تا سال ۲۰۳۰ تقاضا برای خودروهای برقی ۴۷ برابر خواهد شد.

در دو سال گذشته، قیمت کبالت چهار برابر شده است. با افزایش تعداد کشورهایی که به دنبال ممنوعیت استفاده از سوخت فسیلی در خودروها هستند، این قیمت ها احتمالا افزایش بیشتری هم خواهد داشت.

شرکت تسلا می گوید شاید دنیا با کمبود کبالت مواجه شود. در شش سال گذشته، تسلا میزان کبالت مصرفی در باتری های نیکل-کبالت-آلومینیوم خود را تا ۶۰ درصد کاهش داده است.

آیلان ماسک می گوید کمتر از ۳ درصد باتری های مدل ۳ از کبالت ساخته شده اند. نسل آتی باتری های این شرکت هم از کبالت استفاده نخواهند کرد، اما زمان رونمایی از این نسل باتری ها مشخص نیست.