◄ آزادسازی قیمت‌ها در شرایط کنونی موثر نخواهد بود
مرتضی مصطفوی، کارشناس صنعت خودرو: تا زمانی که واردات خودرو در کشور ممنوع باشد و رقابتی در بازار خودرو ایجاد نشود آزاد سازی قیمت ها موثر نخواهد بود.
قیمت خودرو در بازار ایران مدت هاست در حال ریزش است با این حال همچنان خرید و فروشی انجام نمی شود و معاملات در بازار قفل شده است. در چنین شرایطی انتظار می رود که قیمت ها در برخی محصولات حداقل آزاد شود اما همچنان این اتفاق رخ نداده است به گونه ای که طرح پیشنهادی وزارت صمت در خصوص آزادسازی قیمت 45 درصد خودروهای تولیدی داخلی هنوز نهایی نشده و تصمیمی در مورد آزادسازی قیمت خودرو گرفته نشده است.
اما چرا همچنان در مقابل آزاد سازی قیمت ها مقاومت می شود و این تصمیم چه تاثیری در بازار خودرو ایران خواهد گذاشت؟ مرتضی مصطفوی، کارشناس صنعت خودرو در گفت و گو با «تین‌نیوز» به دلایل عدم جرایی شدن این تصمیم می پردازد و می گوید تا زمانی که واردات خودرو در کشور ممنوع باشد و رقابتی در بازار خودرو ایجاد نشود آزاد سازی قیمت ها موثر نخواهد بود.
این کارشناس صنعت خودرو می گوید: صنعت خودروسازی در اقتصاد ایران متاسفانه به یک مقوله پوپولیستی تبدیل شده است. بنابراین تا زمانی که این صنعت شبه دولتی است تصمیم گیری ها و رفتارهای تصمیم گیرندگان نیز پوپولیستی خواهد بود تا کارشناسانه. همان طور که در بحث خصوصی سازی دچار مشکل شده و با موانع متعددی روبه رو هستیم و تاکنون به معنای واقعی این امر رخ نداده است. شرایط انجام خصوصی سازی در ایران همان طور که در تصمیم گیری ها می بینید به نتیجه دلخواه نرسیده است.
مصطفوی می افزاید: در تئوری های اقتصادی کلان در دنیای امروز نقش دولت ها بسیار کمرنگ شده و بخش خصوصی فعال تر است. یعنی در کشورهای در حال توسعه دولت به حاشیه رانده شده است. حتی برخی از کارشناسان اقتصادی دنیا معتقدند دولت ها در دنیای امروز دیگر خیرخواه منافع ملت نیستند بلکه نماینده گروه و جناح خاصی است بنابراین منافع جناحی بیشتر در نظر گرفته می شود تا ملت.
این فعال صنعت خودرو عدم اجرایی شدن آزادسازی قیمت ها در بازار خودر را نیز ناشی از همین رفتارهای پوپولیستی می داند و معتقد است چون آزاد سازی قیمت ها احتمال چالش و جنجال در بازار خودرو را ایجاد می کند تصمیم گیرندگان از اجرایی شدن آن امتناع می کنند. بنابراین دولت می ترسد دوباره نارضایتی عمویم ایجاد شود و بخشی از بدنه رای خودش را از دست بدهد پس یکی از دلایلی که مانع اجرایی شدن آزاد سازی قیمت ها می شود رفتار پوپولیستی تصمیم گیرندگان است.
مصطفوی در باره تاثیر آزادسازی قیمت ها در بازار خودرو می گوید: آزاد کردن قیمت ها در شرایط فعلی نه تنها دردی از مردم دوا نمی کند بلکه صرفا منافع عده ای را تامین می کند که صنعت خودروسازی را در اختیار خود گرفته اند. بنابراین زمانی می توانیم مدعی باشیم که آزادسازی قیمت خودرو اقدامی مناسب است که از آن طرف مانند دیگر کشورها تجارت خارجی داشته باشیم. یعنی واردات خودرو آزاد باشد و رقابتی در بازار این محصول ایجاد شود. بنابراین وقتی این اتفاق نمی افتد آزاد کردن قیمت ها صرفا در جهت منافع افراد و یا گروهی است که در این شرایط بازار خودرو را در اختیار دارند، مانند خودروسازان دولتی و قطعه سازان.
او خاطرنشان می کند: دو دلیل عمده باعث شده است که در چند سال اخیر صنعت خودروسازی ما در یک شرایط معلق قرار بگیرد؛ یکی دولتی و سیاسی بودن صنعت خودروسازی ایران و دیگری تاثیر عوامل بیرونی بر متغیر صنعت است. پس در چنین شرایطی تصمیمات قاطع گرفته نمی شود که یک نمونه از آن همین آزادسازی قیمت هاست.
