موافقان و مخالفان تغییرات لایحه بودجه چه می گویند؟ + جزئیات
روز گذشته کلیات اصلاحیه لایحه بودجه ۱۴۰۳ در مجلس تصویب شد که از جمله مهم ترین تغییرات آن نسبت به نسخه اول لایحه بودجه اختصاص منایع حاصل از افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده به همسان سازی حقوق بازنشستگان، افزایش ۲.۳ میلیارد یورویی ارزش کل واردات کشور و کاهش دو درصدی نرخ رشد حقوق بازنشستگان است.
اول آذر ماه بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور مشتمل بر هفت فصل شامل احکام سقف منابع، سقف درآمد و تراز عملیاتی سقف واگذاری دارایی های سرمایه ای، سقف واگذاری دارایی های مالی، منابع هدفمندسازی یارانه ها و مفروضات پیش بینی منابع و مصارف بودجه تقدیم مجلس شد.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، در لایحه بودجه ۱۴۰۳، منابع عمومی دولت در بودجه با رشد ۱۸.۲ درصدی، ۲۴۶۲ هزار میلیارد تومان و درآمدهای پایدار نیز با رشد ۴۱.۹ درصدی به ۱۴۹۵ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است. همچنین در بخش درآمدهای پایدار دولت، درآمدهایی مالیاتی بیشترین سهم را دارد که با رشد ۴۹.۸ درصدی نسبت به سال جاری، ۱۱۲۲ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است. درآمد حاصل از حقوق ورودی در رتبه بعدی قرار دارد که ۱۴۰ هزار میلیارد تومان بوده که ۳.۸ درصد منفی بوده است. اما این لایحه نتوانست موافقت مجلس را دریافت کند و هفته گذشته نمایندگان در جلسه علنی با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ مخالفت کردند.
دیده نشدن برنامه هفتم به طور کامل در لایحه، افزایش نزدیک به ۵۰ درصدی مالیات و اثرات احتمالی آن بر تولید و معیشت مردم، افزایش حدود ۳۶ درصدی فروش اوراق به عنوان یک منابع ناپایدار، دیده نشدن منابع همسان سازی و متناسب سازی حقوق بازنشستگان و کسری بودجه را از جمله ایرادات مجلس به لایحه بودجه سال آینده بود.
اما در نهایت روز گذشته نمایندگان مجلس بعد از استماع نظرات موافقان و مخالفان کلیات لایحه بودجه با ۱۵۴ رای موافق، ۶۰ رای مخالف و ۵ رای ممتنع از مجموع ۲۲۲ نماینده حاضر در مجلس با کلیات لایحه اصلاحیه بودجه ۱۴۰۳ موافقت کردند. بنابراین با توجه به تصویب کلیات، لایحه بودجه به کمیسیون تلفیق برای بررسی جزئیات آن ارجاع شد.
تغییرات درآمدهای دولت در اصلاحیه لایحه بودجه
مقایسه اصلاحیه بودجه سال آینده با لایحه اولیه نشان می دهد مجموع منابع عمومی دولت تغییر نکرده و همچنان نسبت به سال قبل ۱۸.۲ درصد افزایش دارد، اما اجرای آن تغییر کرده است؛ به طوری که درآمدهای عمومی (مثل مالیات) افزایش جزئی و درآمدهای حاصل از واگذاری های دارایی های سرمایه ای (مثل فروش نفت و گاز) و واگذاری دارایی های مالی (مثل فروش اوراق) کاهش جزئی داشته است.
در جزئیات بخش درآمد حاصل از واگذاری دارایی های سرمایه نیز منابع حاصل از نفت، گاز و فرآورده های نفتی کاهش جزئی و منابع حاصل از فروش و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول و سایر افزایش جزئی داشته است. در جزئیات بخش درآمد حاصل از واگذاری دارایی های مالی نیز منابع حاصل از فروش و واگذاری انواع اوراق مالی اسلامی و منابع حاصل از واگذاری شرکت های دولتی نسبت به لایحه اولیه تغییر نکرده، اما پیش بینی سایر واگذاری های مالی کاهش یافته است.
همچنین در بخش درآمدهای عمومی دولت، مالیات بر واردات (حقوق ورودی) افزایش یافته است. این عدد در لایحه اول ۱۴۰ هزار میلیارد تومان تعیین شده بود، اما در لایحه اصلاح شده به ۱۴۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است.
البته به لایحه جدید جدول اجزاء درآمدهای مالیاتی هم اضافه شده که بر اساس آن از کل ۱۱۲۲ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی در نظر گرفته شده برای سال آینده، سهم مالیات اشخاص حقوقی بیش از ۴۵۰ هزار میلیارد تومان، مالیات بر درآمدها بیش از ۱۵۲ هزار میلیارد تومان، مالیات بر ثروت بیش از ۴۹ هزار میلیارد تومان و مالیات بر کالاها و خدمات بیش از ۴۶۹ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است.
افزایش واردات در اصلاحات بودجه
در بخش دیگری از این اصلاحیه هم ارزش کل واردات در سال ۱۴۰۳ که در نسخه اول لایحه ۵۵ میلیارد یورو در نظر گرفته شده بود به ۵۷.۳ میلیارد یورو افزایش یافته است.
نرخ رشد حقوق بازنشستگان کم تر شد
از دیگر تغییرات لایحه بودجه سال آینده این است که متوسط رشد حقوق کارکنان و بازنشستگان ۱۸ درصد تعیین شده است. این در حالی است که در نسخه اول لایحه نرخ رشد ضریب حقوق کارکنان ۱۸ و بازنشستگان ۲۰ درصد اعلام شده بود.
همچنین با توجه به ایراد نمایندگان مجلس مبنی بر دیده نشدن منابع همسان سازی و متناسب سازی حقوق بازنشستگان در لایحه بودجه، در اصلاحیه آن آمده که متناسب سازی حقوق بازنشستگان لشگری و کشوری و والدین شهدا در سقف منابع حاصل از افزایش یک واحد درصدی مالیات بر ارزش افزوده انجام می شود. این در حالی است که در نسخه اول قرار بود منابع حاصل از این بند صرف طرح های تملک دارایی های سرمایه ای با اولویت بازسازی، نوسازی و تجهیز مدارس و دانشگاه ها، توسعه زیرساخت های حمل و نقل و طرح های آبرسانی شود.
گفتنی است بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۳، در سال ۱۴۰۳، نرخ مالیات بر ارزش افزوده موضوع ماده (۷) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سوم اردیبهشت 1400 به میزان یک واحد درصد (یک درصد) افزایش می یابد و به ۱۰ درصد می رسد.
مخارج دولت اعلام شد
همچنین در اصلاحیه لایحه بودجه سال آینده، جدول فروض مصارف بودجه عمومی دولت در سال آینده اضافه شده که بر اساس آن متوسط رشد سایر هزینه های جاری هفت درصد، رشد حق عائله مندی ۵۰ درصد، رشد حق اولاد ۱۰۰ درصد، رشد هزینه های مالی اوراق مالی اسلامی منتشر شده در سال های قبل ۳۸ درصد، متوسط رشد ردیف های درآمد-هزینه ۲۰ درصد، رشد اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای استان ها حداقل ۳۵ درصد، اختصاص یک درصد از ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به میزان ۵۰ همت به بخش سلامت، سهم طرح های خاتمه سال ۱۴۰۳ از اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای ۵۰ درصد، سهم طرح های مشارکت عمومی-خصوصی از اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای پنج درصد، سهم ردیف های متفرقه از اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای حداکثر ۲۵ درصد و بازپرداخت بدهی پیمانکاران حداقل ۲۰ همت در نظر گرفته شده است.
همچنین بخش دیگری از اصلاحیه لایحه بودجه، خلاصه منابع و مصارف بودجه شرکت های دولتی بانک ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت اضافه شده که بر اساس آن مجموع منابع و مصارف آن ها معدل بیش از ۳۷۰۰ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است.
موافقان و مخالفان چه می گویند؟
همانطور که اشاره شد، روز گذشته نمایندگان مجلس با ۱۵۴ رای موافق، ۶۰ رای مخالف و ۵ رای ممتنع، با کلیات اصلاحیه لایحه بودجه موافقت کردند. اما ناهماهنگی با برنامه هفتم، تبعات افزایش مالیات بر ارزش افزوده، مناسب نبودن منابع دیده شده برای همسان سازی حقوق بازنشستگان، پیش بینی نشدن بودجه خرید تضمینی برنج و متناسب نبودن افزایش حقوق کارکنان و بازنشستگان و همچنین معافیت مالیاتی سالانه حقوق با میزان تورم، از جمله دلایل مخالفت نمایندگان مجلس با اصلاحیه لایحه بود.
اما از سوی دیگر موافقان حرکت به سوی اصلاح ساختار بودجه، دیده شدن منابع پایدار برای همسان سازی حقوق بازنشستگان، کاهش وابستگی به نفت و تلاش برای جبران کسری تراز عملیاتی را از جمله استدلال های خود برای موافقت با کلیات لایحه مطرح کردند.