اعلام جزییات انتخاب صادرکننده نمونه

به گزارش تین نیوز به نقل از سازمان توسعه تجارت و صادرات، به مثابه مهم ترین شاخص اقتصاد جوامع و رمز بقای کشورها در بازارهای جهانی در نظر گرفته می شود؛ از این رو تلاش برای توسعه آن به یکی از اولویت های دولت ها در همه جوامع تبدیل شده است. بخش اعظم صادرات ایران، معطوف به صادرات نفت و مشتقات آن است از این رو سیاست توسعه صادرات محصولات غیرنفتی و دور شدن از خام فروشی در اولویت برنامه های توسعه ای کشور قرار گرفته است.

بر اساس این گزارش، از دهه ۷۰ به این سو تقدیر از صادرکنندگان نمونه به یکی از اقدامات دولت ها و سازمان توسعه تجارت ایران برای تشویق و ایجاد انگیزه برای صادرکنندگان برای توسعه صادرات غیرنفتی تبدیل شد. محمدصادق قنادزاده معاون ارتقای کسب وکارهای بین المللی سازمان توسعه تجارت ایران، ضمن اشاره به فصل تمایز روز ملی صادرات ۱۴۰۳ به مکانیزم انتخاب صادرکننده نمونه در سال جاری پرداخت.

نخستین اقدام عملی دولت جدید در حوزه تجارت و صادرات

سازمان توسعه تجارت ایران، سال ها به عنوان متولی برگزاری روز ملی صادرات معرفی می شود، از نظرگاه شما فصل تمایز روز ملی صادرات ۱۴۰۳، با سال های گذشته در چیست؟

مصادف شدن روز ملی صادرات با روی کار آمدن دولت چهاردهم را می توان به عنوان مهم ترین تفاوت برگزاری این همایش، با سال های گذشته در نظر گرفت. در واقع به نوعی این رویداد، نخستین اقدام عملی دولت جدید در حوزه تجارت و صادرات است.

یکی از سیاست های اصلی سازمان توسعه تجارت ایران این است که سبد کالاهای تجاری کشور را متنوع کند از این رو از منظر محتوایی تمرکز ویژه ما این است که صادرکنندگانی که ارزش افزوده بالاتر و محصولاتی با فناوری بالا و پیچیده، خلق می کنند را تکریم کنیم. شرکت های دانش بنیان و شرکت هایی که ارائه دهنده خدمات از جمله خدمات فنی و مهندسی می توانند در این دسته جای بگیرند.

در سال جاری نیز در انتخاب صادرکننده نمونه گزینه های قابل توجهی را به شرکت های دانش بنیان اختصاص داده ایم و می توان گفت که از این منظر روز ملی صادرات در سال جاری نسبت به دوره های گذشته متفاوت است.

پس در ارزیابی های ما شرکت های که ارزش افزوده بالاتری خلق کرده اند و در شاخص ها جهانی درجه پیچیدگی و فناوری بیشتری در تولید به کار برده اند جزو اولویت های نخست انتخاب ما قرار می گیرند. گروه های کالایی معرفی شده در این رسته ها بدون تردید ارزش کالایی آنها به نسبت کالاهای منبع، با پایه پتروشیمی کمتر است اما ارزش افزوده ای که این کالاها خلق کرده اند چند برابر بیشتر است و ما در واقع برای خلق این ارزش افزوده، از آنها تقدیر به عمل خواهیم آورد.

پایه رونق تولید، توسعه صادرات است

رشد تولید و صادرات همواره به عنوان دو مولفه توسعه اقتصادی در نظر گرفته می شود، سازمان توسعه تجارت ایران، چه اقداماتی در راستای تسهیل تجارت خارجی در دستور کار خود قرار داده است؟

مقام معظم رهبری سال جاری را سال "جهش تولید با مشارکت مردم" نامگذاری کرده اند. سازمان توسعه تجارت ایران نیز معتقد است که یک پایه رونق تولید، توسعه صادرات است. اگر نتوانیم برای تولیدات کشور مقصد صادراتی بیابیم نباید انتظار رونق تولید را داشته باشیم. این واقعیت را باید پذیرفت که بازار ایران، محدود است و هم اکنون در بسیاری از گروه های کالایی اشباع شده است؛پس در گام نخست باید بر توسعه بازار متمرکز شویم و بازارهای جدید خلق کنیم این گونه اثر آن را بر رشد تولید داخلی مشاهده خواهیم کرد.

این روند یک چرخه مهم در تجارت خارجی است و به عبارتی لازم و ملزم یکدیگرند. در نهایت بحث خود را این گونه پایان می دهم که تولید و صادرات دو روی یک سکه هستند که باید همگام با یکدیگر پیش بروند. همان قدر که سیاست توسعه صنعتی جزو اولویت های ماست باید نیم نگاهی نیز به توسعه صادرات داشته باشیم.

از منظر شما انتخاب صادرکننده نمونه نوعی حرکت در مسیر سیاست های تشویقی است یا می توان از پارامترهای دیگر نیز این موضوع را مورد بررسی قرار داد؟

انتخاب صادرکننده نمونه یک نوع تکریم از صادرکننده و دیده شدن آنهاست. تردیدی نیست که تقدیر شدن از سوی رئیس جمهور، انگیزه فعالیت صادرکنندگان را دوچندان می کند. ولی این اقدام به نوعی ابزار سیاست گذاری ما نیز هست در واقع وقتی دولت به صادرات کالا با ارزش افزوده بالا وزن می دهد این پیام را به جامعه تولیدی کشور می دهد که ما می خواهیم تولید و صادرات کالا با ارزش افزوده رونق بگیرد.

وظیفه دولت و دولت ها در ایران این بوده و هست که در جنگ اقتصادی که ما در آن قرار داریم، صادرکنندگان را تکریم کند. آوردن یک دلار ارز در این شرایط سخت بین المللی و تحریمی که مسیرهای مالی،بانکی و لجستیکی محدود است کار بزرگ بسیار پیچیده ای است. باید از افرادی که در این شرایط سخت حاضر شده اند، وارد میدان شوند و سختی کار را برای رونق تجارت به جان بخرند تقدیر شود. روز ملی صادرات به تعبیری یک حرکت نمادین، برای نشان دادن ارزش کاری آنهاست.

همانگونه که اشاره کردید تجارت در شرایط تحریم دشوار است از این رو صادرکنندگان به عنوان سربازان خط مقدم اقتصاد شناخته شده اند، تحلیل شما از این موضوع چیست و تا چه میزان انتخاب آنها به عنوان صادرکننده نمونه می تواند تسهیل کننده این امر باشد؟

صادرکننده ایرانی به شکل عام و خاص برای دنبال کردن فعالیت تجاری با شرایط سختی دست و پنجه نرم می کند. تحریم های بین المللی و برخی سیاست ها و قوانین داخلی روند کار صادرات را بسیار پیچیده کرده است.

در کشورهای صادرات محور، دغدغه اصلی صادرکننده پیدا کردن مشتری و بازار برای کالای تولیدی است. این در حالی است که چالش های بزرگ تری بعد از فروش کالا در مقابل صادرکننده ایرانی قرار می گیرند که اصلی ترین آن بازگشت ارز و الزامات مالی و بانکی است؛ به همین دلیل صادرات در حوزه اقتصاد کشور یک کار جهادی معرفی می شود.

تاکید می کنم برگزاری روز ملی صادرات از سوی دولت یک حرکت نمادین و تقدیر مقامات ارشد کشور از این حرکت جهادی در این فضای سخت و پیچیده بین المللی است. باید این نکته را در نظر داشت که هر روز به واسطه تحریم های بین المللی، جنگ و بحران هایی که به واسطه تنش های قیمتی در دنیا پیش می آید، شرایط کار را پیچیده تر می کند. همچنین اقتصاد کشور هر روز با یک تکانه یا تنش در حوزه بین الملل مواجه است به همین جهت این تلاش برای تامین منابع ارزی کشور حرکت ارزشمندی است که باید صادرکنندگان مورد تقدیر قرار بگیرد. پس از دید بنده انتخاب صادرکننده نمونه از سوی دولت می تواند به عنوان یک اهرم انگیزشی برای صادرکنندگان تلقی شود.

در روند انتخاب صادرکنندگان تاچه میزان از مشورت بخش خصوصی بهره گرفته می شود؟

دو کارگروه از بخش خصوصی که شامل نماینده اتاق تعاون و اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی است در این رویداد ما را همراهی خواهند کرد و جزو هیات انتخاب هستند. همین موضوع به خوبی نشان می دهد که در این فرایند بخش خصوصی حضور دارد و دیده می شوند. ما قواعد انتخاب خود را نیز بر این اصل بنا گذاشتیم که شرکت هایی که مالکیت عمده آنها در اختیار بخش خصوصی هست را انتخاب کنیم و بنا نداریم شرکت های دولتی را در این فرایند دخیل کنیم، زیرا هدف اصلی این است که نشان دهیم این روز، روز تکریم از شرکت های بخش خصوصی است نه روز شرکت های دولتی که دارای بعضی مزایای خاص در حوزه تجارت هستند.

در پایان درباره مکانیزم انتخاب صادرکنندگان برتر در سال جاری بپردازید؟

مکانیزم انتخاب مشخص است؛ ما ۵۰ انتخاب در ۴۰ گروه کالایی و ۵ انتخاب در حوزه دانش بنیان ها و ۵ انتخاب در حوزه صادرات خدمات در نظر گرفتیم. شاخص ها، و مکانیزم انتخاب هر دو سال یک بار تعیین می شود. سال گذشته این شاخص ها مشخص شد. به نظر می رسد هنوز بخش خصوصی، فرصت دارد که خود را با این شاخص ها تطبیق دهد چرا که از دید ما هنوز هم زمان قابلیت پیاده سازی دارد. یک دسته شاخص وجود دارد که بخشی از آن کمی و بخش دیگر آن کیفی است؛ بخش کیفی بر اساس خوداظهاری شرکت های صادرکننده بعد از اطلاع رسانی فراخوان و ارایه مستندات از سوی آن ها قابل سنجش است.

و بخش کمی نیز از طریق فراخوانی که از طریق سامانه های رسمی کشور مانند گمرک و بانک مرکزی و ... داده می شود مورد بررسی قرار می گیرد. در پایان بر اساس وزنه ای که وجود دارد، فرایند ارزیابی کمی و کیفی انجام می شود و ما این گونه به لیست نهایی صادرکنندگان برتر برای تقدیر خواهیم رسید.