شهرداری تهران اشکال جدی در مدیریت پسماند ویژه دارد
روزانه هشت هزار تن زباله خانگی و 50 هزار تن زباله و نخاله ساختمانی در کلانشهر تهران تولید می‌شود. تنها درصد ناچیزی از این زباله‌ها مدیریت می‌شوند.
زباله را در دنیا به طلای کثیف می‌شناسند اما در ایران زباله همان زباله است. درحال حاضر پسماند به یک معضل بحرانی تبدیل شده که از یک سو، خزانه شهرداری‌های درمانده از حل آن را خالی می‌کند و از سوی دیگر تیشه به ریشه محیط زیست کشور می‌زند. روزانه هشت هزار تن زباله خانگی و 50 هزار تن زباله و نخاله ساختمانی در کلانشهر تهران تولید می‌شود.
تنها درصد ناچیزی از این زباله‌ها مدیریت می‌شوند و درصد بالایی از آن توسط متولی آن، که شهرداری است در دشت، بیابان و کوه‌های اطراف تهران رها می‌شوند. با محمدحسین بازگیر، رییس اداره محیط زیست تهران درباره نحوه مدیریت پسماند در این شهر به گفت‌وگوی کوتاهی پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
طبق قانون، شرکت‌های مخصوصی وظیفه امحای پسماندهای ویژه را برعهده دارند؛پسماندهای ویژه‌ای که در زباله‌های خانگی تهران قرار دارند،چگونه امحا می‌شوند؟
پسماند ویژه در زباله خانگی شامل باطری‌‌های فرسوده، لامپ‌های فلورسنت، وسایل الکترونیکی، داروها و ... می‌شوند. پسماندهای ویژه قدرت اشتعال، رادیواکتیویته، سمی وخورنده دارند. شهرداری، یک محلی را در مرکز دفن برای نگهداری پسماندهای ویژه درنظر گرفته است اما ساز و کار جمع‌آوری آن‌ها ناقص است و هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی درباره مکان‌های جمع‌آوری پسماندهای ویژه انجام نشده است. اشکالی جدی در مدیریت پسماند ویژه شهرداری تهران وجود دارد. اما وضعیت در مدیریت پسماند ویژه صنایع، شرایط مطلوب‌تری نسبت به شهرداری تهران دارد. آن‌ها امحای پسماند ویژه را توسط پیمانکاران صلاحیت‌دار انجام می‌دهند.
مدیریت پسماندهای خانگی در شهر تهران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
براساس قانون مصوب سال 83 مجلس شورای اسلامی، مدیریت پسماندها در داخل شهرها برعهده شهرداری‌هاست. طبق قانون، مدیریت اجرایی پسماندها یک شرایط ویژه دارد. مرحله اول باید به مردم برای تولید زباله کمتر آموزش داده شود. پس از آن در مرحله دوم باید تفکیک زباله از مبدا آموزش داده شود ودر مرحله بعدی باید شرایطی در شهر برای نگهداری موقت پسماند و انقال آن به‌صورت مکانیزه به محل اصلی وجود داشته باشد. در مقصد نیز زباله‌ها بازیافت می‌شوند و طبق قانون باید استهسال انرژی از باقی مانده ها نیز انجام شود. دستگاه زباله‌سوز استاندار، یکی از این روش‌هاست. در دنیا، دفن زباله معنای دیگری دارد حتی از خاکستر جامانده از زباله‌سوزها نیز در تهیه بتن استفاده می‌کنند.
درکشور ما براساس آیین‌نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند باید تا پایان سال 92 تفکیک زباله از مبدا به‌صورت صددرصد در شهرهای بالای 200 هزار نفر انجام شود.
آیا تاکنون سازمان محیط زیست نسبت به بحران مدیریت پسماند در شهرداری تهران اعتراض کرده است؟
بارها به شهرداری تذکر داده‌ایم. به کارگروه مدیریت پسماند این مساله را گوشزد و تذکر داده‌ایم. آن‌ها نیز اعلام کرده‌اند که درحال رفع مشکلات هستند. یک‌سری اقدامات انجام شده اما هنوز خیلی مانده که به یک مدیریت پسماند واقعی برسیم.
پسماندهای تهران به چه روش‌هایی امحا می‌شوند؟
کارخانه زباله‌سوز 200 تنی در آرادکوه احداث شد. یک سیستم هاضم در گود آبعلی با ظرفیت 300 تن نیز راه‌اندازی شد که متاسفانه به‌دلیل نواقص و مشکلاتی تنها چند ماه فعالیت کرد و بعد از آن تعطیل شد.درحال حاضر تنها 200 تن از 8 هزار تن زباله تهران کاملا امحا می‌شود و هنوز حجم بزرگی از زباله‌های تهران باقی است. همچنین در بخش تفکیک زباله از مبدا، تنها پنج درصد تفکیک انجام می‌شودکه این کار توسط زباله‌گردها به‌صورت غیربهداشتی انجام می‌شود وجنس زباله‌های تهران به‌گونه‌ای است که 70 درصد آن قابلیت بازیافت دارند.
چه اتفاقی برای 50 هزار تن نخاله ساختمانی رخ می‌دهد؟
بین 10 تا 20 درصد آن بازیافت می‌شود مابقی آن در گود آبعلی تلنبار می‌شود. مصالح ساختمانی را از منابع طبیعی می‌گیریم؛ هنگامی‌که آن‌ها را بازیافت نمی‌کنیم علاوه‌بر اینکه محیط زیست را با این نخاله‌ها آلوده کرده‌ایم، موجب تخریب کوه‌ها و رودخانه‌های بیشتری می‌شویم.
