◄ گران شدن سوخت، ترافیک و تصادفات را کاهش میدهد؟
مصرف بنزین در ایران بیشتر از متوسط جهانی بوده و یکی از عوامل تاثیرگذار بر این موضوع، پایین بودن قیمت سوخت در کشور ما عنوان شده است.
یک کارشناس امور شهری با تشریح اثرات قیمتگذاری درست سوخت بر کاهش تصادفات گفت: امروزه نشان داده شده است که کشورهایی که قیمت سوخت بالاتری دارند، بهطور متوسط تعداد کشتههای جادهای و شهری کمتری را نیز دارا هستند، اما متاسفانه براساس مطالعات انجام شده مصرف بنزین در ایران بیشتر از متوسط جهانی بوده و یکی از عوامل تاثیرگذار بر این موضوع، پایین بودن قیمت سوخت در کشور ما عنوان شده است.
به گزارش خبرنگار تیننیوز، شفق علایی افزود: بسیاری از کشورها در پی افزایش هزینههای استفاده از خودروهای شخصی و در مقابل، افزایش رقابتپذیری و جذابیت حملونقل عمومی برای کاربران هستند تا از این طریق ایمنی جادهها را تقویت بخشیده وشاهد روند کاهشی در تلفات جادهای باشند.
علائی با تاکید بر ضرورت یافتن راهکارهای مطلوب به منظور کاهش مصرف سوخت، افزود: مطابق مطالعات انجام شده در مرکز سیاستگذاری حملونقل ایالت ویکتوریا در کشور آمریکا، افزایش قیمت سوخت به میزان 10 درصد (همزمان با وجود سیستم حملونقل همگانی مناسب)، منجر به کاهش سفر وسایل نقلیه شخصی به میزان 1 درصد در کوتاهمدت (بازه 1 ساله) و کاهش سفرهای وسایل نقلیه به میزان 3 درصد در بازه بلندمدتتر (پنج ساله) میشود.
علایی در ادامه سخنان خود افزود: 10 درصد افزایش در قیمت سوخت منجر به کاهش مالکیت خودرو به میزان 1 درصد در بازه یک ساله و 2.5 درصد در بازه حدودا پنج ساله میشود، اما افزایش قیمت سوخت نه تنها در مالکیت خودرو کاهش ایجاد میکند، بلکه در کاهش ترافیک درون و بیرون شهرها، تعداد کشتههای حوادث و آلودگی هوا نیز، تاثیر بسزایی دارد.
وی با اشاره به نتایج مطالعات انجام شده در دانشگاه ملی استرالیا که 144 کشور را از منظر تاثیر قیمت سوخت بر تعداد تلفات جاده ای بررسی کرده است، گفت: حذف یارانه سوخت در سال 2010، همزمان با ایجاد سیستم حملونقل همگانی مناسب، میتوانست منجر به کاهش 35 هزارنفری تلفات جادهای در تمامی کشوهای مورد مطالعه شود، که سهم ایران از این میزان کاهش، 10هزار و 600 نفر برآورد شده است، حتی اگر این برآورد را نپذیریم و با 50 درصد و یا 30 درصد آن را موافق سیاستهای خود قلمداد نکنیم، به کاهش تلفات 3 تا 5 هزار نفر در سال خواهیم رسید.
علایی همچنین اظهار داشت: بهرهگیری از نتایج مطالعات صورت گرفته، کشورهایی که به قیمت سوخت یارانه ارائه میدهند، نیازمند بازنگری در نظام اعطای یارانه هستند، در حال حاضر قیمت تمام شده بنزین برای دولت ایران نزدیک به لیتری 1900 تومان است (قیمت فوب خلیج فارس)، لذا پیشنهاد میشود با انجام مطالعه اقتصادی قیمت بهینه سوخت برای کشور تعیین شود تا شاهد کاهش در تعداد سفرها و تلفات جادهای باشیم.
کارشناس امور شهری، خاطرنشان کرد: نکته کلیدی اینجاست که اگرچه افزایش قیمت سوخت منجر به کاهش سفرهای جادهای خواهد شد، اما این موضوع موقت خواهد بود و پس از مدت کوتاهی کاربران حاضرهستند رقم بالاتری را برای سفرهای خودرویی بپردازند، این در حالی است که برای مردم حق انتخاب دیگری ایجاد نکرده باشیم، صرفا این کاهش زمانی ادامه پیدا خواهد کرد که همزمان با افزایش قیمت سوخت، سیستم حملونقل همگانی مناسب ایجاد شود، در نتیجه تغییر رفتار افراد برای استفاده از حملونقل عمومی به جای خودروی شخصی نیازمند توسعه زیرساختهای حملونقل عمومی و ارائه خدمات با کیفیت و منظم در این حوزه هستند.
علایی در پایان سخنان خود یادآور شد: با این اوصاف افزایش قیمت سوخت زمانی میتواند در کاهش تلفات جادهای نقش کلیدی خود را ایفا کند که همزمان، منافع ناشی از افزایش قیمت سوخت به توسعه سیستمهای حملونقل عمومی برونشهری و درونشهری (با اولویت ریلی) اختصاص داده شود.