◄ درخواست تشکیل سندیکای رانندگان تاکسی اینترنتی در میزگرد مجازی رانندگان اسنپ
حملونقل: تاکسی‌های اینترنتی ما چقدر با نمونه‌های خارجی خود شباهت دارند؟ بین اوبر و نسخه ایرانی آن که حتی گفته می‌شود لوگوی خود را وامدار اوست، چه سنخیتی وجود دارد؟ اینها سؤالاتی است که شاید برای مسافران تاکسی‌های اینترنتی کمتر پررنگ باشد، چرا که سرویسی با قیمتی کمتر و شرایطی چه بسا بهتر از گذشته دریافت می‌کنند.
تاکسی‌های اینترنتی ما چقدر با نمونه‌های خارجی خود شباهت دارند؟ بین اوبر و نسخه ایرانی آن که حتی گفته می‌شود لوگوی خود را وامدار اوست، چه سنخیتی وجود دارد؟ اینها سؤالاتی است که شاید برای مسافران تاکسی‌های اینترنتی کمتر پررنگ باشد، چرا که سرویسی با قیمتی کمتر و شرایطی چه بسا بهتر از گذشته دریافت می‌کنند. اما در سوی دیگر ماجرا شرایط متفاوت است. تا امروز چندین بار خبر از اعتصاب‌های گاه و بی‌گاه رانندگان اپلیکیشن‌های حملونقل مسافر شهری آمده است.
آنها به چه چیزی اعتراض دارند؟ اگر مسافر ایرانی مانند مسافر اروپایی سرویسی درخواست می‌کند و با کیفیتی نسبتا قابل قیاس و هزینه‌ای مناسب از آن استفاده می‌کند، آیا رانندگان هم همین شرایط را دارند؟ پیش از این هفته نامه «حملونقل» در گزارشی شرایط رانندگان اوبر و اسنپ (به عنوان پرمخاطب‌ترین اپلیکیشن تاکسی اینترنتی کشور) را مقایسه کرد. مقایسه‌ای که بیشتر یک قیاس مع‌الفارق بود. اوبر حتی به موسیقی رانندگانش هم فکر کرده بود و اسنپ حتی به محدودیت آن.
همین مسئله بهانه‌ای شد تا بیشتر در وضعیت رانندگان اپلیکیشن‌های تاکسی اینترنتی کشور کنکاش کنیم. آنها چقدر راضی هستند؟ آنها مثل ما از دامپینگ قیمت بین شرکت‌ها راضی‌اند؟ آیا اینکه گاهی طلب پول نقد می‌کنند دلیل خاصی دارد؟ و ده‌ها سؤال از این دست درباره رانندگان این شرکت‌ها وجود دارد. رانندگانی که حتی یک قرارداد کارگری ساده هم از آنها دریغ شده است.
در همین راستا و بنا به درخواست رانندگان اپلیکیشن اسنپ، گروهی به نام «صدای رانندگان اسنپ» تشکیل شد تا محلی باشد برای بحث این رانندگان درباره مشکلاتشان.
کرایه‌های پائین، بی‌توجهی به اعتراضات، فشار مالی بالا و ... برخی از مشکلاتی است که همیشه اعضای این گروه درباره آن سخن می‌گویند.
همین باعث شد هفته‌نامه «حملونقل» میزگردی با موضوع اصلی‌ترین چالش رانندگان اسنپ در این گروه مجازی برگزار کند. آنچه پیش از هر چیز، رانندگان مطرح می‌کردند، دغدغه رسیدن حرف‌هایشان به گوش مسئولان اسنپ بود، چیزی که به گفته خودشان حالا دو سالی است از آن محروم هستند.
کرایه و اتحاد، دغدغه اصلی
در ابتدای میزگرد، برخی چالش‌های کلی حوزه تاکسی‌یاب‌های اینترنتی به بحث گذاشته شد. آقای «د.افشار» می‌گوید که راننده و فعال صنفی است و بحث را این‌گونه آغاز می‌کند: «بالا رفتن قیمت‌ها دغدغه بسیاری از همکارانم است اما اگر قرار باشد قیمت‌ها بیشتر شود، استقبال مردم به علت ناتوانی اقتصادی پائین می‌آید و در نهایت دودش به چشم خودشان خواهد رفت.»
افشار در ادامه شرایط سخت فعالیت در آژانس‌ها را یادآوری کرد و از همکارانش سؤال کرد فراموش کردند که اگر ۲۰ دقیقه دیر به آژانس می‌رسیدند تا سه ساعت یا تا عصر باید منتظر یک سرویس می‌ماندند؟ یا اینکه در هر آژانس نورچشمی‌هایی وجود داشتند که همه چیز در خدمت آنها بود.
او در نهایت تأکید کرد که شرکت‌ها می‌توانند کماکان قیمت‌ها را پائین نگه دارند اما تسهیلاتی به رانندگان بدهند و کمی از کمیسیون دریافتی‌شان کم کنند.
افشار همچنین انتقاد کرد که در اوایل به راحتی می‌توانستند مسئولان اسنپ را ببینند اما حالا حدود یک سال و نیم است که این امکان را ندارند و دیگر صدای‌شان به گوش مسئولان نمی‌رسد.
فقط قیمت عادلانه
«جواد.س»، دیگر شرکت‌کننده در این میزگرد عمده مشکلات راننده‌های اسنپ را بر سر قیمت خواند و خواهان قیمت عادلانه شد: «امسال مثل پارسال کار می‌کنیم اما درآمدمان ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش داشته با اینکه طرح ترافیک هم داریم.»
به گفته او قیمت‌های اسنپ برای مسافران خارج از طرح بسیار پائین است و تنها ۶ تا ۸ صبح از بیرون طرح ترافیک به داخل طرح و ۴ تا ۷ هم از بیرون به داخل طرح قیمت‌ها مناسب است. حتی در برخی موارد به دلیل قیمت‌هایی که اسنپ اعلام می‌کند، به هیچ عنوان نمی‌صرفد سفر را انتخاب کرد.
نظارت ناپذیری اسنپ
«محمد.ف» هم اعتقاد دارد کار با شرایط فعلی توجیهی ندارد و شرایط کار برای آنها واقعا دشوار شده و شرکت هم ترتیب اثری به درخواست‌های آنها نمی‌دهد.
در این بخش از میزگرد بحث حول چند محور نحوه تعیین قیمت، مقرون به صرفه نبودن کار، فاصله گرفتن مدیران شرکت اسنپ با رانندگان و مشوق‌ها و خدماتی که به رانندگان داده می‌شود جمع‌بندی شد.
جواد هم در ادامه با تائید سخنان محمد گفت که روزانه بارها در برابر این سؤال قرار می‌گیرد که با این شرایط چطور می‌صرفد کار کنند.
به نظر او یک پیشنهاد مهم و کاربردی جبران پائین بودن قیمت‌ها با دادن مشوق‌هایی مانند انجام تعمیرات، ارائه خدمات و قطعات و .. با تخفیف به رانندگان (مانند نمونه‌های خارجی) است.
اما افشار اعتقاد دارد که مقرون به صرفه بودن کرایه‌ها را باید از چند جهت بررسی کرده و نگذارند رانندگان «زیاده‌خواه» شوند.
البته او پائین آوردن قیمت‌ها را شیوه‌ای برای رقابت شرکت‌ها با هم دانست و پیشنهادش برای فشار نیامدن به راننده ارائه خدمات و تسهیلات بود نه بالا بردن قیمت‌ها.
«روح‌الله.م» که در این بخش وارد بحث شد، نظارت ناپذیر بودن شرکت‌ها از جمله اسنپ را دلیل همه این مشکلات دانست و وضعیت فعلی را نتیجه نبود نظارت از سوی ارگان یا نهاد خاصی بر تاکسی‌یاب‌های اینترنتی خواند.
پایان چند صدایی
«ی.آزاد» هم با بیان اینکه با یک دودوتا چهارتای ساده می‌شود ثابت کرد که کار در اسنپ برای رانندگان مقرون به صرفه نیست، اسنپ را به بی‌توجهی به رانندگان به دلیل راننده زیاد متهم کرد.
«م.فاتحی» هم با تائید این موضوع اعلام کرد که به نظرش هر دو شرکت اسنپ و تپسی با توجه به بیکاری درکشور و وضعیت موجود از او و همکارانش سوءاستفاده می‌شود. او همچنین تأکید داشت رانندگان قدرتی برای ایستادگی در برابر این مسئله ندارند چون همگرایی لازم را با یکدیگر ندارند. افشار که در میانه فعالیت شبانه دوباره به بحث پیوست، تشکیل اتحادیه یا سندیکای رانندگان اینترنتی یا حداقل سندیکای رانندگان اسنپ را تنها راه جلوگیری از این چند صدایی دانست.
اما صابر اعتقاد دارد تشکیل اتحادیه باعث استثمار بیشتر آنها می‌شود؛ گزاره‌ای که دیگران با آن مخالف بودند.
یکی از مخالفانش وکیلی بود که «تنها وتنها راه حل را پشت هم بودن راننده‌ها می‌دانست و مابقی مسائل را منبعث از آن، اما این هماهنگی را بعید خواند.
استدلالش هم فعالیت گروه‌های زیاد تلگرامی در حوزه این صنف و مخالفت بی امان آنها با یکدیگر بود.
به اعتقاد این راننده اسنپ نمی‌شود راننده‌ای که از شهرستان آمده و شب را در پارک صبح می‌کند تا در اسنپ کار کند؛ مجاب به اعتراض کرد و چنین فردی تنها ادامه فعالیتش برایش مهم است.
راهی از مجاز به واقعیت
جواد مجددا وارد بحث شده و تأکید کرد: تا زمانی که حواس شرکت به رانندگان نیست و به هیچ نهادی هم پاسخگو نیست همین شرایط ادامه دارد والا همه می‌دانند چه اتفاقی در حال افتادن است.
او از راننده‌ای سخن گفت که با او هم کلام شده و متوجه شده راننده از گرگان به تهران آمده تا با اسنپ کار کند و ماهی یک بار خانواده‌اش را می‌بیند که حاضر نیست این شرایط را به هیج شکلی قبول کند.
«م. فاتحی» هم در این بخش پیشنهاد تشکیل یک گروه تخصصی را داد که در آن نمایندگانی از خود صنف وارد گود شده و این جمع مجازی در نهایت به یک تشکل واقعی تبدیل شود.
در ادامه افشار اشاره‌ای داشت به اینکه گروهی پیش از این، تشکیل یک تشکل برای رانندگان تاکسی‌های اینترنتی تهران را پیگیری کرده و بیش از دو سال است که در حال فعالیت است و با نمایندگانی از مجلس، وزارت کار، وزارت کشور و ... جلساتی داشته است.
اما او از این شکوه داشت که مدیران همین تعداد اندک گروه‌های مجازی نیز که وجود دارند، ارتباط مناسبی با هم ندارند و یکپارچگی لازم در این زمینه شکل نگرفته است.
افشار ولی قویا اعتقاد دارد در این اوضاع اقتصادی با اعتصاب هیچ مشکلی حل نمی‌شود چون بیکار زیاد است و کسانی دیگر جای آنها کار خواهند کرد و با تجمع به هیچ چیز نخواهند رسید.
فاتحی اما معتقد است که رانندگان می‌توانند یک شبه تمام میادین تهران را بیلبورد زده و برای یک حرکت جمعی اعلام آمادگی کنند و نیازی به این فعالیت‌های مجازی به این شکل وجود ندارد.
هر چند وکیلی در پاسخ به او هزینه و مجوز را دو رکنی دانست که هیچ‌گاه اجازه نمی‌دهند این آرزو محقق شود. البته پیشنهاد فاتحی انتخاب چند نماینده برای تشکیل انجمن یا اتحادیه و سندیکا بود که راننده‌ها با مبلغ اندکی شارژ ماهانه هزینه فعالیت آنها را پرداخت کنند.
در پایان این میزگرد ۹۰ دقیقه‌ای، حاضران بر سر چند موضوع به اتفاق نظر رسیده و آن را به عنوان محور میزگرد و فعالیت‌های بعدی اعلام کردند.
همچنین بنا شد موارد زیر به عنوان جمع‌بندی میزگرد اول و محورهای میزگرد دوم اعلام شود.
۱- جدی‌ترین مشکل رانندگان در حال حاضر عدم همبستگی یا بستر برقراری آن است.
۲- همه موافق هستند که باید راهکاری برای همبستگی رانندگان و تشکیل یک تشکل مجازی و پس از آن واقعی و قانونی پیدا کرد.
۳- بزرگ‌ترین مشکل فعلی رانندگان اسنپ ناعادلانه بودن کرایه است.
۴- دادن تسهیلات جانبی به رانندگان و همچنین تعدیل کرایه‌ها در کنار تشکیل تشکل قانونی فوری‌ترین راهکارهاست.
