توجه به مقوله فرهنگسازی در ترافیک

اصحاب رسانه می توانند پرچمدار و سکاندار رشد و توسعه فرهنگ هر جامعه ای بوده و تنویر و آگاهی بخشی می تواند بزرگ ترین ماموریت آنها باشد. قطعا باید در همه زمینه ها به ویژه مبحث ترافیک از این ظرفیت بیشترین استفاده را ببریم. یکی از چالش های جدی کلانشهرها و به ویژه تهران موضوع ترافیک و بی شمار عوارض ناشی از آن است که ازجمله می توان به عارضه آلودگی هوای شهر اشاره کرد.

سال هاست که در ادوار مختلف، مسئولان و مدیران برای کاهش و رفع ترافیک شهر تهران تلاش کرده و تدابیری اتخاذ کرده اند، اما این گره کور به قوت خود باقی است و همچنان با مشکلات ناشی از آن دست و پنجه نرم می کنیم. مقام معظم رهبری در یکی از فرمایشات خودشان اشاره داشتند که ضروری است با تکیه بر علم و دانش و استفاده از تجربه و تخصص فعالان حوزه حمل ونقل، مشکل ترافیک شهر تهران حل شود. باید توجه داشت که ترافیک یک مسئله الزاما مهندسی نیست.

ترافیک یک مسئله چندوجهی است که بعد فرهنگ و رفتار ترافیکی آن هم بسیار مهم بوده و باید مورد توجه ویژه قرار بگیرد. برای ایجاد فرهنگ ترافیکی، بی شک باید زیرساخت و سخت افزارهای مربوط به آن هم فراهم باشد. فرهنگسازی هم هرگز یک شبه و یک باره اتفاق نمی افتد. به عنوان یک مثال خوب و موفق می توان به فرهنگ استفاده از کمربند ایمنی اشاره کرد. هرچند برای بسط و توسعه این فرهنگ کارهای خوب و طرح های ویژه اجرا شد، اما باز هم جا انداختن و نهادینه کردن آن در فرهنگ ترافیکی شهروندان زمان بر بود و برای این منظور در کنار تصویب قوانین لازم و اقدامات و برخوردهای ایجابی و بازدارنده، آموزش و تبلیغ و ترویج این موضوع درسطوح مختلف جامعه هم به کمک آمد تا به این مرحله ای برسیم که امروز در سطح جامعه شاهد آن هستیم.

به عبارت دیگر برای نهادینه شدن فرهنگ بستن کمربند ایمنی ، به نوعی تمام ابزارها و سازمان ها پای کار آمدند. خودروسازها کمربند ایمنی و دیگر تجهیزات مرتبط را برای تمام سرنشینان وسیله نقلیه فراهم کردند، پلیس نظارت کرد، رسانه ها فرهنگسازی کردند و آگاهی دادند، مراکز و مراجع مرتبط در بحث آسیب شناسی آمار و تحلیل ارائه کردند، مهدکودک ها و مدارس آموزش دادند و... تا در نهایت این موضوع به بار نشست و در واقع همه دست به دست هم دادند تا یک باور عمومی شکل گرفت.

شاید هنوز هم افرادی باشند که از این فرهنگ خوب و مبارک انحراف و عدول کرده و از کمربند ایمنی استفاده نکنند، اما امروز یک پایبندی عمومی و حداکثری را در این زمینه شاهد هستیم. در مقوله ترافیک هم لازم است تا یک مسئله عمومی ایجاد شود و شکل بگیرد. البته سخت افزار و بسترهای لازم هم باید تهیه و تامین شود. برای مثال اگر موضوع استفاده از اتوبوس مدرسه که تاکنون در کشور ما وجود نداشته است، اجرا و در جامعه نهادینه شود، بخش زیادی از ترافیک شهر تهران به ویژه در نیمه دوم سال حل و فصل خواهد شد. با راه اندازی اتوبوس مدرسه با استانداردهای لازم و ضروری خودش، خودروهایی که برای سرویس مدارس فعال هستند، حدود یک دهم تا یک بیستم بیشتر کاهش پیدا می کند.