چالش‌‌های پارکینگ در کلان‌شهرهای: از تهران تا لندن
«تهران، در حال تبدیل به یک پارکینگ بزرگ است.» این عبارت طی سال‌های اخیر به یک واقعیت تبدیل شده و این واقعیت به شدت در حال وقوع است! تأمین پارکینگ و کاهش ترافیک برای تمامی کلان‌شهرهای جهان از جمله تهران، یک آرزو شده است.
هرچند با اجرای برخی سیاست‌ها از جمله افزایش هزینه‌های پارکینگ در شهر، ایجاد محدودیت‌های ترافیکی و توسعه حمل‌ونقل عمومی تلاش شده تا مردم کمتر از خودروی شخصی استفاده کنند و در نتیجه نیاز کمتری به جای پارک باشد، اما در مجموع این سیاست‌ها به جز در برخی شهرهای جهان، موفقیت‌‌‌‌آمیز نبوده و همچنان خودروهای شخصی حکمرانی می‌کنند؛ این امر، کمبود پارکینگ و هزینه‌های آن را در شهرهای بزرگ به چالش جدی تبدیل کرده است.
از ترافیک تا پارکینگ
این معضلات پارکینگی به همراه مشکلات ترافیکی که دو موضوع کاملا بهم پیوسته هستند، بهم ریختن اعصاب و ایجاد تنش‌های روانی در شهروندان را نیز موجب می‌شوند. همین مشکلات لاینحل ترافیکی تهران، داد سخنگوی هیئت رئیسه مجلس را نیز در آورده است.
بهروز نعمتی اخیرا با انتقاد از وضعیت ترافیک تهران، ضمن تذکری کنایه‌آمیز خطاب به وزیر کشور به عنوان رئیس شورای عالی ترافیک پیشنهاد داده: «یک هفته از خط ویژه برای تردد استفاده نکنید تا ببینید در ترافیک سنگین به مردم چه می‌گذرد.» وی، وزیر کشور را مسئول حل ترافیک تهران عنوان و تأکید کرده است که: «شما به عنوان رئیس شورای عالی ترافیک باید مشکلات ترافیک تهران را حل کنید.» به گفته نعمتی، برای حل این معضل باید بین شورای عالی ترافیک و سایر مسئولان دست‌اندرکار هماهنگی ایجاد شود این در حالی است که در حال حاضر، مجموعه‌های زیرمجموعه شورای ترافیک حرف خود را می‌زنند.
چالش تعرفه‌های پارکینگ
علاوه بر کمبود جای پارک در کلان‌شهرها و روند فزاینده ترافیک، تعرفه‌های پارکینگ نیز چالش برانگیز شده است. بر این اساس، طبق گزارش‌های منتشرشده، در بسیاری موارد، تعرفه‌های مصوب استفاده از پارکینگ در شهر تهران رعایت نمی‌شود و هزینه‌هایی بیشتری از شهروندان دریافت می‌شود. اگرچه نوع پارکینگ، نوع وسیله نقلیه و ساعات استفاده از پارکینگ در تعیین هزینه نهایی و تفاوت قیمت آن، تأثیرگذار است.
طبق اعلام اتاق اصناف، برای استفاده از پارکینگ‌های داخل شهر تهران و پارکینگ‌هایی که داخل منطقه طرح قرار داشته و غیرمسقف هستند، رقمی بین ۹۰۰ تا ۹۴۰۰ تومان، برای توقف در پارکینگ‌های خارج طرح و مسقف نیز تعرفه‌هایی بین ۱۹۰ تا ۷۰۰۰ تومان و برای استفاده از پارکینگ‌های مسقف داخل محدوده طرح ترافیک نیز هزینه‌ای بین ۳۲۰ تا ۸۱۰۰ تومان تعریف شده است. با این وجود، عدم شفافیت و نیز برخی اعمال سلایق در تعرفه‌ها موجب شده نه تنها مشکل ترافیک، حل نشود بلکه مشکلات پارکینگ هم به آن افزوده شود!
۹۵ درصدِ زمان در پارکینگ
نگاهی به سایر شهرهای دنیا خصوصا لندن که معضلات توامان ترافیکی و پارکینگی در آنجا نیز به چشم می‌خورد، بیانگر نوسان تعرفه‌های پارکینگ متناسب با ترافیک شهری حتی در طی شبانه‌روز است. گزارش گاردین نشان می‌دهد انگلیس، ماوای بیش از ۳۰ میلیون خودرو است که به طور متوسط ۹۵ درصد زمان‌شان را در پارکینگ‌ها به سر می‌برند.
در لندن، حداقل فضای پارکینگ موردنیاز برای خودروی جدید در سال ۲۰۰۴ لغو شد. بر اساس گزارش اکونومیست، متوسط پارکینگ در بلوک‌های مسکونی جدید به‌زودی از ۱,۱ فضا در هر سطح به ۰,۶ کاهش خواهد یافت و فضای پارکینگ در خیابان‌ها با حق بیمه بیشتر افزایش می‌یابد.
اینکه لندن، یکی از «بهترین» نمونه‌های شهری برای «بدترین» جای پارک است، اغراق نیست. به گفته یکی از مغازه‌داران لندن، با افزایش قیمت پارکینگ به ۵۰ پوند برای هر ۳۰ دقیقه در سال گذشته، و دو برابر شدن اخیر نرخ آن، و افزایش دقیقه‌ای هزینه‌های پارکینگ، افراد کمتری به این شهر می‌آیند و تجارت مختل می‌شود.
در سواحل توتنس، یکی از شهرهای تجاری انگلیس، یکی از توریست‌ها، شوک و ناراحتی خود را به دلیل فقدان پارکینگ رایگان در این شهر تجاری، ابراز کرده و آن را یک «شهر غیردوستانه» معرفی کرده است. شهر دِوُون، نیز کشمکش‌های فراوانی بر سر پارکینگ دارد و نامه‌ها و شکایات زیادی در این خصوص در روزنامه‌های محلی به چاپ رسیده است. به گفته یکی از ساکنان، تنها سه پارکینگ رایگان در کل مرکز شهر وجود دارد و قیمت پارکینگ در یک روز زمستان، دو پوند بوده اما به ۱۰ پوند در طول شب افزایش می‌یابد.
گاو شیرده: درآمدهای پارکینگی لندن!
تحقیقات بنیاد RAC نشان می‌دهد از طریق هزینه‌های پارکینگ و جریمه در سال گذشته، ۳۵۳ شورای محلی شهرها در انگلستان درآمدی بالغ بر ۷۵۶ میلیون پوند، حاصل کرده‌اند. این امر بیانگر افزایش ۳۴ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۱ است و موجب شده برخی از افراد اعلام کنند که شوراها از رانندگی به عنوان «گاو شیرده» استفاده می‌کنند!
البته شوراها هم از افزایش درآمد از طریق پارکینگ و جریمه دفاع کرده‌اند و معتقدند: «افزایش درآمد شوراها صرف بهبود امکانات حمل‌ونقل و سهولت دسترسی به پارکینگ می‌شود.» بنیاد مذکور می‌گوید شرکت‌های پارکینگ خصوصی بیش از ۴,۷ میلیون در خواست طی سال-های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ ارائه کرده‌اند که نسبت به قبل، ۲۸ درصد افزایش داشته و اکثر این درخواست‌ها احتمالا به منظور صدور جریمه برای رانندگان است.
جایی برای زندگی
اگرچه روند مهاجرت از شهرهای کوچک به کلان‌شهرها به خاطر برخورداری از شغل و امکانات بیشتر، همچنان ادامه دارد اما در مقابل، ترافیک و پارکینگ موجب مهاجرت برخی از شهروندان به شهرهای کوچک، هم در تهران و هم در لندن شده است.
بسیاری از شهروندان این کلان‌شهرها معتقدند تهران و لندن دیگر جای زندگی نیست: خودروهای بیشتر، ترافیک بیشتر و پارکینگ‌های کمتر! رضا فیاضی، بازیگر ۶۴ ساله ایرانی از جمله کسانی است که چندی است عطای تهران را با معضلات ترافیکی و پارکینگی‌اش به لقایش بخشیده است: «چند وقتی است که دیگر تهران زندگی نمی‌کنم و آمده‌ام جزیره کیش و به دور از آلودگی‌ها و ترافیک و. . .، روز و شب را می‌گذرانم و با وجود برخی مسائل و مشکلات و تنگناها، ولی در مجموع راضی هستم.»
