نمیتوان تشکلهای حملونقلی را نادیده گرفت
باید تأکید کنم که فضا دادن به بخش خصوصی و شرکت آن در امر تصمیمسازی هم میتواند یکی از راهکارهای مهم برای بهبود وضع موجود باشد؛ چراکه اعتقاد دارم بخش خصوصی موتور محرک فعالیتهای اقتصادی بوده و مادامیکه دست آن برای فعالیت بسته باشد، امکان گرهگشایی از تنگناهای اقتصادی بهسختی قابلتصور خواهد بود.
صنعت حملونقل امروزه بهعنوان نقطه کانونی اقتصاد و کسبوکار محسوب میشود. چراکه اگر این صنعت نبود هیچ جابهجایی کالا و مسافری صورت نمیگرفت و اساساً هیچ پولی هم ردوبدل نمیشد. حملونقل با زندگی انسانها گره خورده است و نقش بیبدیلی در زندگی آدمی دارد و اساساً پایه زندگی در تحرک است. به عبارت صحیحتر، منشأ تمامی رفتارهای بشری در حرکت یا به عبارتی تفاوت در حرکتهاست. ازاینرو است که حملونقل را قلب تپنده زندگی اجتماعی دانستهاند که با ازکارافتادن آن، زندگی نیز از حرکت باز خواهد ایستاد. یعنی حملونقل مهمترین نقش را در اقتصاد کشور و زندگی اجتماعی دارد.
باید به این موضوع اشاره کرد که مشخصههای این صنعت تابعبودن به مکان، زمان و هزینه است. یعنی وسیله نقلیهای که وظیفه جابهجایی را به عهده دارد باید در مکان مناسب حاضر باشد و با کمترین زمان و هزینه خود و آنچه را که وظیفه حمل آن را دارد صحیح و سلامت به مقصد برساند. قطعاً جایی که زندگی و آبادانی وجود ندارد از حملونقل نیز خبری نیست و این موضوع نشان از زیربنایی بودن این صنعت دارد.
بنابراین بار و مسافر باید در مکان مشخص به وسایل نقلیه تزریق شوند و در زمان مشخص نیز بدون هیچگونه خسارتی و با کمترین هزینه به مقصد برسند. در این فرآیند ایمنی و امنیت نیز از اهمیت برخوردار است.
برای مثال اگر مواد اولیهای در آن زمانی که باید به کارخانهای برسد، تحویل نشود باعث خواهد شد تا کارخانه یا حداقل بخشهایی از آن دچار مشکل شود و این موضوع خسارات جبرانناپذیری را در پی خواهد داشت. این صنعت دربرگیرنده فعالیتهایی است که بهطور مشخص و عمده در تمام ابعاد تولید، توزیع و مصرف کالا جریان دارد و همین امر همواره کشورهای پیشرفته را واداشته تا بر لزوم سرمایهگذاری، توسعه و نگهداری زیرساختهای حملونقلی تأکید داشته باشند. توسعه در حملونقل با فراهمآوردن امکان دسترسی به منابع و بازارها، امر تولید و مبادله را تسهیل کرده و همین امر است که سبب به جریان انداختن اقتصاد میشود. به عبارتی آسانسازی بازار محصولات و مبادله، سببساز استفاده از مزیت نسبی بازار و ارتقای بهرهوری خواهد شد.
از سوی دیگر آسانسازی جابهجایی بار و مسافر، نهتنها موجب متعادلشدن نظام توزیع میشود، بلکه میتواند موجبات کاهش نابرابریهای درآمدی را نیز فراهم کند. این صنعت مادر با تحرکبخشیدن به اقتصاد، سبب تحریک سایر بخشهای تجاری نیز شده و میتواند بهصورت یک موتور محرک، موجبات تحرک سایر بخشها را نیز فراهم آورد. بهطور مثال هزینههای جاری فعالیتهای حملونقل چه بهصورت مستقیم و چه غیرمستقیم زمینه توسعه سایر بخشها را محقق میکند. در این میان نمیتوان از نقش مهم تشکلها و اصناف مرتبط با صنعت حملونقل بهآسانی گذشت. اگرچه وزارت راهوشهرسازی بهعنوان متولی حملونقل کشور سعی کرده تا زیرساختهای حملونقلی را مهیا کند لیکن این وسایل نقلیه هستند که در این شبکه زیرساختی در حال عبور و مرور هستند و شرکتها و صاحبان وسایل نقلیه هستند که وظیفه جابهجایی آنها را بر عهده دارند. آنها باید بهترین برنامهریزی را داشته باشند تا رضایت مشتریان را فراهم کنند و سودآوری لازم را داشته باشند.
چراکه اگر سودآوری بدون جلب رضایت مشتریان باشد باعث خواهد شد تا بهمرورزمان مشتریان نسبت به تغییرات اقدام کنند. در بسیاری حالات صنعت حملونقل برای اینکه نتوانسته است خدمت به مشتریان را در بهترین حالت انجام دهد مورد سرزنش واقع شده است که نمونه آن اعتصابات کامیونداران در سال جاری بوده است. اگرچه رانندگان و فعالان این حوزه بهخوبی نشان دادند با همدلی و حرکت جهادی همیشه در عرصه خدمتگزاری آماده هستند و ارزش خدمت را درک کردهاند و ما بهعنوان حاکمیت نیز باید پشتیبان آنها باشیم و سعی در برطرف کردن مشکلات صنفی آنها داشته باشیم.
در بسیاری از کشورهای دنیا و در حین جلسات دوجانبه و چندجانبه مرتبط با بحث حملونقل، اصناف مرتبط آن کشورها نیز حضور پیدا میکنند و نه تنها نقطهنظرات خود را اعلام میدارند بلکه بهنوعی سیاستهای مرتبط را نیز آنها تبیین میکنند. در این حالت است که همگرایی و سینرژی صورت میگیرد و طرفین از همکاری با یکدیگر خشنود هستند. لذا تشکلهای صنفی و نمایندگان آنها برای رقابتیشدن فضای حملونقل کشور و رشد آن باید نگاهها و شیوههای مدیریتی سنتی را کنار بگذارند تا مجموعه دستاندرکاران صنعت حملونقل بتوانند با الگوهای بینالمللی موفق بیشازپیش شاهد رشد این صنعت در کشور باشند.
البته وزارت راهوشهرسازی و سازمانها و شرکتهای تابعه نیز بهعنوان بخش حاکمیتی باید فضای همکاری و همیاری مناسبی را برای ورود اصناف و تشکلها به تصمیمگیری در مسائل مرتبط ایجاد کنند. موضوع بعدی که به نظر من از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است مسئله تحریم است. اگرچه تحریمها تاکنون نتوانسته اثری بر عملکرد بخش حملونقل کشور داشته باشد، لیکن به نظر من تشکیل جلسات مقابله با تحریم در بخش حملونقل و کلیه شیوههای آن بدون حضور نمایندگان اصناف و تشکلها ره به جایی نخواهد برد.
ما باید در کوتاهترین زمان و با استفاده از پتانسیلهای بخش خصوصی، عکسالعمل نشان دهیم، چون آنها کاملاً با فضای رقابتی حملونقل و مسائل و مشکلات آن آشنا هستند و قطعاً از ایدههای بهتری نیز برای حل مسائل برخوردارند.
در همین راستا باید تأکید کنم که فضا دادن به بخش خصوصی و شرکت آن در امر تصمیمسازی هم میتواند یکی از راهکارهای مهم برای بهبود وضع موجود باشد؛ چراکه اعتقاد دارم بخش خصوصی موتور محرک فعالیتهای اقتصادی بوده و مادامیکه دست آن برای فعالیت بسته باشد، امکان گرهگشایی از تنگناهای اقتصادی بهسختی قابلتصور خواهد بود.