دلارهای نفتی گردشگری بوشهر را زمین زد

به گزارش روزنامه تجارت، در گام نخست باید نواقص رفع شده و سپس به جذب گردشگر پرداخت؛ در مقابل هستند بسیاری از صاحب‌نظرانی که معتقدند دیکته نانوشته غلط ندارد و تا زمانی که فعالیت‌های گردشگری در استان بوشهر توسعه نیافته و حوزه‌هایی مانند گردشگری دریایی و گردشگری صنعتی فعال نشوند نمی‌توان به ضعف‌ها و کاستی‌های گردشگری در استان بوشهر پی برد. آمار مراکز و زیرساخت‌های گردشگری حاکی از آن است که بوشهر استانی بدون زیرساخت‌های مناسب برای گردشگری است به طوری که وجود تنها ۴ هتل در استان بوشهر و یک هتل در منطقه عسلویه و ۶ اقامتگاه بومگردی این استان پهناور، بوشهر را در رده استان‌های محروم از نظر زیرساخت‌های گردشگری قرار داده است.

بسیاری از کارشناسان گردشگری معتقدند استان بوشهر با اینکه از ظرفیت‌های بی‌نظیر و جاذبه‌های زیبای گردشگری برخوردار است اما مسئولان و مردم محلی این استان علاقه‌ای به توسعه گردشگری ندارند و نفت، گاز، گمرک و البته فعالیت‌های قاچاق موجب شده مردم بوشهر به درآمدزایی راحت و آسان خو بگیرند. 
گردشگری دریایی شامل حوزه‌هایی مانند گردشگری ساحلی، عرشه و ورزشی می‌شود. این حوزه خود زیرشاخه گردشگری آبی است. کروزهای دریایی با استفاده از غذاهای متنوع، جشنواره‌ها و آیین‌های مختلف و کنسرت‌های موسیقی که روی عرشه برگزار می‌شود، گردشگری عرشه را تشکیل می‌دهند. به جز آن می‌توان تورهای چندروزه دریایی با استفاده از کروزها و کشتی‌های دریایی برگزار کرد و نوار ساحلی جنوب و شمال کشور را به گردشگران نشان داد. این‌ها تعریف‌های علمی گردشگری دریایی هستند اما کارشناسان و مدیران گردشگری در استان بوشهر تعاریف متفاوتی ارائه می‌دهند و معتقدند به تمامی فعالیت‌های دریایی که در قایق‌ها و کشتی‌های تفریحی انجام شده و بیش از چند روز طول بکشد گردشگری دریایی گفته می‌شود.

مزیت‌ها و ظرفیت‌هایی که همگی در این استان وجود داشته و می‌تواند در توسعه گردشگری استان موثر باشد. به گفته مدیران گردشگری استان بوشهر، تا زمانی که برنامه جامع گردشگری وجود نداشته باشد، تبلیغات و جذب گردشگر برای این استان معنایی ندارد. این در حالی است که زمان تدوین این برنامه نیز مشخص نیست و حتی اقدامات اولیه آن نیز انجام نشده است. از سوی دیگر استان بوشهر ظرفیت‌های بسیاری در زمینه گردشگری صنعتی نیز دارد که زیر نظر سازمان منطقه ویژه اقتصادی پارس‌جنوبی انجام می‌شود.

بی‌توجهی به توسعه صنعت گردشگری
به عقیده معاونان و دست‌اندرکاران گردشگری استان بوشهر نباید درباره گردشگری استان بوشهر تبلیغات و اطلاع رسانی شود چراکه زیرساخت وجود ندارد و ممکن است گردشگران موجب تخریب محیط‌زیست شوند. 

غلامرضا خواجه، معاون گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان بوشهر در گفت‌وگو با «گسترش‌تجارت» می‌گوید؛ گردشگری بوشهر به جایگاهی که شایستگی آن را دارد دست پیدا نکرده و استان بوشهر ظرفیت‌های بسیاری در صنعت گردشگری به ویژه در گردشگری دریایی دارد. 

او با اشاره به گنبد نمکی جاشک اظهار کرد: در حوزه گردشگری طبیعی چند جاذبه اصلی داریم به‌عنوان نمونه کوه نمک جاشک یک پدیده منحصر به فرد بوده و گنبدهای نمکی زیبا و غارهای نمکی بسیار زیبایی در این منطقه واقع شده‌اند، اما در فصل گرم سال امکان بازدید از آن ممکن نیست و تنها ۶ ماه دوم سال برای بازدید از آنها مناسب است. 

تاکنون تعداد اندکی از آژانس‌های گردشگری در تهران تورهای بازدید از این گنبد نمکی را برگزار کرده‌اند. اکنون در حال ساخت ۳ اقامتگاه بومگردی در نزدیکی این کوه نمک هستیم اما راهنمای محلی که اطلاعات کافی درباره گنبد کوه نمک دارا باشد در این منطقه وجود ندارد.

در جذب سرمایه موفق نبوده‌ایم
معاون گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان بوشهر با اشاره به کمبود سرمایه‌گذاری در گردشگری استان بوشهر بیان کرد: متاسفانه یکی از ضعف‌های ما در استان بوشهر آن است که در جذب سرمایه و سرمایه‌گذاران و ترغیب این افراد به سرمایه‌گذاری در گردشگری ناموفق بوده‌ایم. 
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر درباره زیرساخت‌های اقامتی استان بوشهر اظهار کرد: در استان بوشهر ۲ هتل ۳ ستاره، ۲ هتل ۲ ستاره داریم و سال ۹۷ یک هتل ۴ ستاره در نزدیکی کنگان به بهره‌برداری می‌رسد؛ اما درحال‌حاضر هیچ هتل ۴ و ۵ ستاره‌ای در استان بوشهر وجود ندارد. همچنین ۶ اقامتگاه بومگردی در استان بوشهر و در منطقه عسلویه یک هتل ۲ ستاره وجود دارد. او درباره ظرفیت‌های گردشگری صنعتی در استان بوشهر و اقدامات مورد نیاز برای فعالیت در این حوزه بیان کرد: در عسلویه و نیروگاه اتمی بوشهر محورهایی برای ورود گردشگر مشخص شده اما این سایت‌ها حفاظت شده بوده و برای بازدید و برگزاری تورهای سفر باید هماهنگی‌های لازم انجام شود. البته امکان بازدید از نیروگاه هسته‌ای از نزدیک یا برخی تاسیسات وجود ندارد اما محورهایی برای بازدید و بررسی در منطقه ویژه پارس‌جنوبی، نیروگاه اتمی و شرکت‌های پتروشیمی مشخص شده که گردشگران می‌توانند از آنها بازدید کنند. به گفته خواجه در عسلویه هتل، هتل آپارتمان و مهمانسرا برای اقامت گردشگران وجود دارد. او درباره راه‌اندازی خطوط مسافرتی دریایی بین استان بوشهر و دیگر کشورهای همسایه بیان کرد: در گذشته خطوط دریایی بین بوشهر و بحرین راه‌اندازی شده و کشتی‌ها در این خطوط در رفت و آمد بودند اما اکنون تنها خط دریایی از بندر بوشهر به سوی خارک است. برای آینده یک محور دریایی از بوشهر به سوی خارک و کیش طراحی کرده‌ایم که آن را راه دریایی آبی ابریشم نامگذاری کرده‌ایم. به منظور راه‌اندازی این مسیر سازمان بنادر دریایی و چند نهاد دولتی دیگر باید با ما همکاری کنند و اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان بوشهر به تنهایی نمی‌تواند این مسیرها را راه‌اندازی کند. سپس تورهای گردشگری و سرمایه‌گذار خصوصی باید به این عرصه وارد شود. 
 

گردشگری دریایی تنها در نوروز فعال است! 
خواجه با اشاره به اینکه در ایام نوروز گردشگری دریایی در استان بوشهر فعال است، گفت: در دیگر ایام سال فعالیت‌های گردشگری دریایی متوقف شده و تنها در ایام نوروز فعالیت‌هایی در زمینه گردشگری دریایی در استان بوشهر انجام می‌شود. او در پاسخ به این امر که نبود اطلاع‌رسانی درباره ظرفیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری استان بوشهر یکی از ضعف‌های گردشگری این استان است، اظهار کرد: اطلاع‌رسانی تنها برای توسعه گردشگری کافی نیست؛ باید زیرساخت‌های آن به میزان کافی فراهم باشد و ضعف‌های آن رفع شود.

برنامه جامع نداریم 
خواجه در پاسخ به این پرسش که ضعف‌های گردشگری استان بوشهر کدام است، گفت: یکی از بزرگترین ضعف‌های استان بوشهر آن است که طرح و برنامه جامع گردشگری برای استان بوشهر در نظر نگرفته‌ایم. 
پس از تدوین طرح جامع گردشگری بازار هدف گردشگری استان بوشهر و نیازها و اولویت‌های گردشگری استان بوشهر مشخص می‌شود و می‌توان چشم‌انداز ۵ ساله تدوین و برای حوزه‌های مختلفی مانند گردشگری دریایی، گردشگری سلامت و گردشگری صنعتی برنامه‌ریزی کرد. برای تدوین برنامه جامع گردشگری دولت باید به ما بودجه بدهد. 

او با تاکید بر لزوم فرهنگ‌سازی و آموزش نیروی بومی برای توسعه گردشگری در منطقه بیان کرد: باید جامعه محلی را با ارائه آموزش‌های مختلف و فرهنگ‌سازی آماده پذیرایی و مهمان‌نوازی از گردشگران کنیم و فرهنگ محافظت از محیط‌زیست و آثار باستانی را در میان مردم بومی رواج دهیم. 

اگر فرهنگ‌سازی لازم انجام نشود طبیعت و محیط‌زیست استان بوشهر نیز به سرنوشتی مشابه استان‌های شمالی کشور دچار می‌شود و گردشگری به جز تخریب محیط‌زیست و زباله‌سازی سودی برای ما به همراه نخواهد داشت. متاسفانه هیچ راهنمای گردشگری بومی در استان بوشهر وجود ندارد اما کارگاه‌های آموزشی برای آنها برگزار کرده‌ایم. 

خواجه درباره زیرساخت‌های حمل‌ونقلی استان بوشهر گفت: استان بوشهر دارای یک فرودگاه بین‌المللی است که تنها پرواز خارجی این فرودگاه به مقصد دوبی انجام می‌شود. فروردین امسال پروازهایی به مقصد تفلیس برگزار کردیم اما با استقبال روبه‌رو نشد. استان بوشهر خط آهن ندارد، اما جاده‌های بسیار خوبی دارد.

نفت و گاز، مانع توسعه گردشگری 
فعالان گردشگری کشورمان که در زمینه برگزاری تورهای گردشگری به مقصد بوشهر فعالیت کرده‌اند با اظهار تاسف از بهره‌برداری نامناسب از ظرفیت‌های بی‌نظیر و جاذبه‌های زیبای گردشگری استان بوشهر معتقدند مسئولان و مردم محلی این استان علاقه‌ای به توسعه گردشگری ندارند و فعالیت در حوزه‌های نفت، گاز، گمرک و البته فعالیت‌های قاچاق موجب شده مردم بوشهر به درآمدزایی راحت و آسان خو بگیرند.

 به عقیده این افراد یکی از مشکلات اصلی استان بوشهر بی‌توجهی و تخریب میراث فرهنگی از سوی مدیران و مسئولان استانی است. حسین عبادتی، راهنمای جهانگردی و گردشگران انگلیسی زبان در گفت‌وگو با «گسترش‌تجارت» اظهار کرد: استان بوشهر یکی از جذاب‌ترین و قدیمی‌ترین استان‌های کشور به شمار می‌رود. تنها وجود بندر سیراف اکتفا می‌کند که به ایرانی بودن خود افتخار کنید، چراکه این بندر نخستین بندر خاورمیانه است. بوشهر دارای آثار باستانی و بافت تاریخی بی‌نظیری است و از نظر میراث‌فرهنگی غنی است. 

او با اظهار تاسف از بی‌توجهی مسئولان و مردم به توسعه گردشگری در استان بوشهر بیان کرد: وجود نفت، گاز، گمرک و رواج فعالیت‌های قاچاق در میان بوشهری‌ها آنها را به درآمدزایی راحت خو داده و مسئولان را نیز به گردشگری بی‌توجه کرده است. عبادتی با تاکید براینکه گردشگری دریایی در استان بوشهر ظرفیت‌های بسیاری دارد گفت: تنها ۱۳ روز نوروز گردشگری دریایی در استان بوشهر فعال شده و سپس این فعالیت‌ها در زمینه گردشگری دریایی متوقف می‌شود.

بوشهری‌ها خونگرم‌ترین مردم ایران
عبادتی با اشاره به اینکه بوشهری‌ها خونگرم‌ترین مردم ایران هستند، گفت: اگر خط ساحلی بوشهر در استان اصفهان واقع شده بود درآمدزایی کلانی از این ظرفیت می‌کردند. همواره به بوشهری‌ها گفته‌ام که‌ای کاش اصفهانی‌ها مسئولان گردشگری شما شوند. در این صورت شاهد خواهید بود چه سودهای کلانی از صنعت گردشگری به جیب بوشهر سرازیر می‌شود. 

 این فعال گردشگری درباره ظرفیت‌های بوشهر و اقداماتی که می‌توان در توسعه گردشگری استان بوشهر انجام داد، بیان کرد: کروزهای دریایی در نوار ساحلی بوشهر می‌تواند گردشگران بسیاری را به خود جلب کند. خلیج نایبند نیز یکی از بهترین مناطق برای تماشای پرندگان است. منطقه برازجان دارای آبگرم و رودخانه شاهپور است که جاذبه‌های بی‌نظیری است، سایت فرهنگی دلوار و خانه قیصری دلواری یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر فرهنگی استان بوشهر به شمار می‌رود.

استانی بدون ابتدایی‌ترین زیرساخت‌ها
عبادتی با اشاره به اینکه بزرگترین مشکل استان بوشهر نبود زیرساخت‌های اقامتی به میزان کافی است، گفت: استان بوشهر حتی یک هتل ۴ و ۵ ستاره نیز ندارد و تعداد هتل‌های ۲ و ۳ ستاره نیز بسیار اندک است. گردشگران جایی برای اقامت ندارند و این یکی از مشکلات اصلی این استان است. وی افزود: یکی دیگر از مشکلات استان بوشهر در زمینه گردشگری نبود راهنمای محلی است. در این استان حتی یک راهنمای محلی که به منطقه تسلط داشته و اطلاعات کافی را برای گردشگران بازگو کند وجود ندارد. او با اشاره به اینکه استان بوشهر ساده‌ترین زیرساخت‌های گردشگری را نیز دارا نیست، اظهار کرد: حتی یک مرکز غواصی که در استان بوشهر فعالیت می‌کرد نیز تعطیل شده و ابتدایی‌ترین زیرساخت‌های گردشگری دریایی در این منطقه وجود ندارد. به نظر می‌رسد مسئولان استانی نسبت به میراث‌فرهنگی و گردشگری استان بوشهر بی‌تفاوت هستند.

سخن آخر
استان بوشهر یکی از جذاب‌ترین استان‌های کشور به شمار می‌رود که در صورت جدی گرفتن صنعت گردشگری در این استان می‌تواند از اصفهان و شیراز نیز سبقت گرفته و به یکی از پیشروترین استان‌ها در عرصه گردشگری تبدیل شود، اما بی‌توجهی مردم و مسئولان به این صنعت موجب شده تا امکانات اولیه گردشگری نیز در این استان وجود نداشته باشد.